صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

پاسپورت جِن گشته و مردم بسم الله

-

پاسپورت جِن گشته و مردم بسم الله

چکیده :
پاسپورت یکی از مهمترین اسناد که معرف هویت اتباع یک کشور در عرصه بین الملل بوده، که حین سفر باید آنرا با خود داشته باشند. که دولتها مسئولیت توزیع وصدور آنرا داشته ودارند. که در کشور وزارت مالیه مسئول چاپ و وزارت امور داخله مسئولیت توزیع وصدور آنرا دارند. اما در این اواخر نبود پاسپورت به عنوان یک چالش جدی برای شهروندان کشور تبدیل گردیده، در این نوشته روی همین موضوع وچگونگی مشکلات فرا رو آن و نیز در اخیر راه حل پشنهادی را نیز مطرح خواهند گردید.

واژگان کلیدی: پاسپورت، موانع و مشکلات

پاسپورت چیست و چرا ضرور می باشد
پاسپورت یک سند رسمی و قانونی می باشد که تبعه هر کشور زمانیکه میخواهد کشور خویش را به مقصد یک کشور خارجی ترک نموده ویا عودت نماید باید در اختیار داشته باشد، و کشور دومی که مقصد سفر وی میباشد با صدور ویزه به پاسپورت دست داشته از طریق بخش قونسلی سفارت خانه خویش در آنکشور به وی اجازه ورود به کشور شان را میدهد.

پاسپورت در واقع شناسنامه اتباع یک کشور در عرصه بین المللی می باشد، کشور متبوع مکلفیت دارد در خارج از کشور از اتباع خود که توسط همین سند، شناسایی میگردد حمایت قانونی نماید وتبعه حق دارد در صورت برخورد با مشکلی در خارج از کشور با استناد به پاسپورت خویش به سفارت خانه دولت خود و یا در صورت عدم آن در مراجع بین المللی غرض دادخواهی مراجعه نماید.

ماده دوم قانون پاسپورت افغانستان، در مقام تعریف این سند آنرا چنین تعریف نموده است ( پاسپورت سند رسمی است که طبق احکام این قانون، از طرف مراجع با صلاحیت به منظور مسافرت اتباع کشور به خارج وبازگشت آنها به وطن صادر میگردد.)
از تعریف متذکره فوق چنین استنباد میگردد که پاسپورت تنها سند خارج شدن از کشور نیست بلکه دارنده آن با اعتبار آن میتواند دوباره به کشور خویش بازگشت نماید.

ماده چهارم قانون پاسپورت چرائی ضرورت پاسپورت را چنین بیان نموده است :
(فقره 1 : شخصیکه از افغانستان خارج ویا به افغانستان داخل میگردد، مکلف است طبق احکام این قانون و تعامل بین المللی دارای پاسپورت ویا سند عبوری مسافرت باشد.)

بناً هرگاه اتباع میخواهند کشور به قصد خارج ترک نماید ویا هم به کشور داخل شوید، باید سند رسمی (پاسپورت ویا سند عبوری) داشته باشند وآنرا حین خروج ویا دخول به مسئولین مرزی ارائه بدارید طوریکه این موضوع در فقره دوم ماده فوق چنین صراحت دارد:( شخص مکلف است، حین خروج ویا دخول به نقاط معینه سرحدی یا میدان هوایی بین المللی کشور، پاسپورت یا سند عبوری مسافرت خود را به موظفین مربوط ارائیه نماید.). طوریکه در فوق تذکر یافت پاسپورت یک سند رسمی بمنظور سفر اتباع یک کشور به خارج از آن می باشد، این سند توسط قانون بنا به درجات رسمی افراد به انواع مختلف تقسیم شده است.

این تقسیم بند بر اساس ماده سوم قانون پاسپورت کشور قرار ذیل است :
الف : پاسپورت سیاسی.
ب : پاسپورت خدمت.
ج: پاسپورت تحصیلی.
د: پاسپورت عادی.
هـ : پاسپورت تجارتی.

مراجع مسئول در چاپ، توزیع وصدور پاسپورت:

برای این که دقیق درک نمایم که مسئولیت بروز مشکلات کنونی یعنی عدم پاسپورت و سر گردانی شهروندان بدلیل سهل انگاری و یا کم کاری کدام مرجع می باشد ضرورت است تا مراجع توزیع وصدور پاسپورت را مطابق احکام قانون شناسایی و بررسی نمایم البته باید یادآوری گردد که در شرایط کنونی مشکل اصلی فراروی متقاضیان پاسپورت عادی که همانا شهروندان عادی کشور که میخواهند به مقصد سیاحت وکار به خارج از کشور سفر نمایند می باشد.

الف : وزارت مالیه :
وزارت مالیه به عنوان مسئول جمع آوری عواید در کشور مسئولیت چاپ وتکثیر این سند رسمی قانونی در عین حال اسناد بها دار را نیز دارد که در بدل قیمت معینه که توسط قانون مشخص میگردد در اختیار وزارت داخله قرار میدهد و باید گفت از لحاظ قانونی وزارت مالیه در قسمت صدور و توزیع آن برای شهروندان بطور مستقیم دخیل نیست وتنها مسئولیت چاپ آنرا دارد.

ب: وزارت امور داخله:
وزارت امور داخله تنها صلاحیت صدور پاسپورت عادی که مطابق به ماده 20 قانون پاسپورت به مقاصد هشت گانه ذیل صرف در داخل کشور از طریق ریاست پاسپورت و شعبه های مربوط آن در ولایات صادر میگردد را دارد.
1- سیاحت.
2- تجارت.
3- دیدن اقارب
5- تصفیه معاملات تجارتی
6- کار
7- ضرورت وظیفوی
8- ادای فریضه حج، ادای عمره و زیارت اماکن متبرکه
9- معالجه.

اساساً وزارت امور داخله به عنوان تنها مرجع صادر و توزیع کننده پاسپورت عادی در داخل کشور زمانی عمل می نماید که کتابچه های پاسپورت بعد از چاپ و درج سکوک آن از ریاست خزائین وزارت مالیه رسماً در اختیار این وزارت قرار گیرد.

مشکل وچرا مشکل:

نبود پاسپورت و سرگردانی شهروندان در مرکز و ولایات از مشهود ترین مشکلات در این عرصه می باشد، که مسئولین نیز در صحبت های خویش به رسانه ها از مدتی پیش بروز چنین وضعیت را پیش بین بودند.

شما زمانی میتوانید بطور دقیق این مشکلات را لمس نمایید که به کوچه ریاست پاسپورت در مرکز و مدیریت های پاسپورت قوماندانی های امنیه ولایات نظر بی اندازید می بینید که تعداد زیاد از شهروندان کشور اعم از پیر، جوان، زن و مرد قبل از آذان صبح به صفوف طولانی و بی نظم متقاضیان پاسپورت می پیوندند و ساعت ها را منتظر می نیشینند تا پاسپورت بدست بیاورند که متاسفانه چنین نمی شود واین دور باطل روزها تکرار میشود.

چرا مشکل، تا جائیکه دیده میشود مشکلات بوجود آمده دلایل مختلف دارد که از جمله موارد آتی را میتوان به عنوان برجسته ترین عوامل در بروز چنین وضعیت دانست:
- نبود یک پلان دقیق و همه جانبه در مورد سنجش نیازمندی شهروندان به پاسپورت با آنکه پلانهای سالانه در این مورد وجود دارد.

- دست کم گرفتن مشکلات مردم از جانب مسئولین و سهل انگاری در چاپ و انتقال پاسپورت ها از مرکز چاپ به کشور.

- نبود مرکز مدرن چاپ این سند در داخل کشور و متکی بودن مستقیم به مراکز چاپ خارجی.

- عدم رعایت و تطبیق قانون پاسپورت از طرف شهروندان ومسئولین.

- فساد اداری ( تنها رشوه ستانی هدف نیست)

- کمبود ظرفیت در ادارات توزیع وصدور پاسپورت در مقابل تقاضا بی رویه شهروندان که شعبات بانک را نیز در بر میگیرد.

- اخذ چندین پاسپورت توسط یک فرد.

راه حلهای پشنهادی:

داشتن پاسپورت به عنوان یک سند رسمی برای سفر حق شهروندان در هنگام سفر و مسئولیت دولت تهیه، تنظیم، توزیع و صدور می باشد. اما برای شهروندان این حق قانونمند می باشد به این مفهوم زمانیکه یک شهروند مستحق داشتن پاسپورت می باشد مطابق قانون مسئولیت نگهداری آنرا نیز دارد وهر پاسپورت دارای اعتبار یک الی پنچ سال می باشد که باید از آن بطور درست استفاده نمود، بطور مثال طوریکه دیده میشود شهروندان کشور که برای سفر به کشورهای همسایه ویا دور سفر می نمایند بعد از ختم ویزه بجای اینکه ویزه خود را تمدید ویا دوباره کشور برگشته و مجدداً سفر نماید پاسپورت دست داشته خویش را حواله زباله دانی نموده وبعد از برگشت به کشور به جبر ویا به رضا بدلیل عدم سفر قانونی از مرز ضرورت به پاسپورت جدید پیدا می نماید در حالیکه یک شهروند زمانی می تواند پاسپورت جدید اخذ نماید که سه شرط اساسی را داشته باشد، الف: از سبب استفاده زیاد تمامی صفحات پاسپورت اش ویزه درج شده ودیگر امکان درج ویزه نباشد.

ب: پاسپورت حریق و گم شده باشد که هنگام مراجعه برای اخذ پاسپورت جدید سند معتبر که دلالت بر این موضوع نماید بدست داشته باشد. ج: ویا هم بدلیل استفاده نا درست غیر قابل خوانش ویا کهنه شده باشد که در هنگام مراجعه برای اخذ پاسپورت جدید قبلی قید وباطل گردید و جدید در بدل قیمت معینه توزیع وصادر میگردد.

اما در شرایط کنونی نه این اصل از جانب شهروندان مراعات میگردد ونه هم ادارات توزیع کننده مرکز ثبت که بتواند به آسانی این مورد را تشخیص نماید دارد به همین دلیل یک فرد بدلایل مختلف میتواند در یک سال چندین پاسپورت اخذ نماید که این امر سبب کمبود پاسپورت میشود بهتر خواهد بود تا مطابق قانون عمل شده ویک مرکز دقیق و کمپیوتر معلومات ایجاد گردد تا از چنین وضعیت جلوگیری به عمل آید.

بهتر خواهد بود با به اصل عرضه خدمات به شهروندان از جانب دولت مسئولیت در قبال مسئولیت های شان صادق بوده و قبل از بروز مشکلات بطور جدی با تشریک مساعی هم دست بکار شوند. بدلیل اینکه مشکلات تقریباً موضوع معمولی کشور شده که بعد از مدتی پاسپورت تمام میشود ومردم سرگردان.

با این همه کمک های جهانی بجا خواهد بود تا یک مرکز چاپ مدرن پاسپورت در اختیار دولت افغانستان آنهم در داخل اعمار گردد. بجای اینکه هزینه های زیادی را به یک مرکزچاپ خارجی پرداخته شود.

مبارزه با فساد اداری طوریکه دیده میشود در این روزها دست دلالان پاسپورت نسبت به فرد دیگر در اخذ پاسپورت با اخذ هزینه های هنگفت از شهروندان بالا می باشد و بدون این دلالان در داخل ادارات بطور مستقم در ارتباط بوده و میتوانند به آسانی پاسپورت ها را در خانه ها و مسافر خانه ها بعد از دو الی سه روز برسانند، و بلند بردن ظرفیت کاری ( بشری و تخنیکی) ادارات که به توزیع وصدور پاسپورت ذیدخل می باشد.

بطور مثال تشکیل ادارات پاسپورت در ولایات صرف چهار نفر بوده در حالیکه متقاضیان در این زمینه به حدی می باشد که باید این افراد بطور 24 ساعته نیز کار نمایند کافی نخواهد بود پس ضرورت است تا افراد شایسته و متعهد به آرمانهای جمهوری اسلامی افغانستان و با ظرفیت بلند کاری در این بخش ها تعیین و توظیف گردند.

اما طوریکه دیده میشود فعلاً در ریاست پاسپورت، این سند وجود داشته ولی بدلیل کمبود ظرفیت به مردم مدتها بعد تاریخ داده میشود تا برای اخذ پاسپورت شان مراجعه نمایند، بطور اخص بدلیل تراکم بیش از حد متقاضیان پاسپورت و برای رسیدگی به مشکلات کنونی شهروندان بهتر خواهد بود تا خصوصاً در مرکز چندین گروپ از افسران و منسوبین وزارت امور داخله بطور موقتی به کمک کارمندان ریاست پاسپورت توظیف گردیده تا بیش تر از این مردم ما سرگردان نشوند.

دیدگاه شما