صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۹ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

مصالحه با طالبان؛ پرسش‌ها و نگرانی‌های مردم

-

مصالحه با طالبان؛ پرسش‌ها  و نگرانی‌های مردم

تلاش‌ها در راستای تامین صلح و ثبات پایدار در کشور امر نهایت ارزشمند و ستودنی است اما آنچه که تردید ها در مورد موفقیت این تلاش ها را بیش از پیش افزایش می دهد وجود ابهاماتی است که در این خصوص وجود دارد. یکی از ابهامات جدی در این خصوص نبود شفافیت کافی و میکانیزم روشن در برنامه ها و اهداف این نوع تلاش ها است. مردم با آمدن پای صندوق های رای در انتخابات ها، در یک روند دمکراتیک و شفاف اختیارات را به دولت مردان ومنتخبان شان واگذار می کنند که در خصوص مسائل کشور تصمیم بگیرند. دولت در حقیقت تمثیل کننده اراده ملت است و مردم هیچ گاه با صلح و تلاش های آن در یک فرآیند شفاف و روشن مخالفتی ندارند.

اگر مسئله حمایت مردم از این پروسه است که مردم با ریختن آرای شان به نفع دولت و نظام کنونی به برنامه و پلان های دولت کنونی آری گفته اند و موافقت شان را ابراز داشته اند. اما اکنون پرسش ها و نگرانی های جدی در مورد روند صلح و مصالحه با مخالفان در افکار عمومی وجود دارد که باید به آنها پاسخ داده شود.

در مذاکره با مخالفان مسلح دولت موضوعاتي چون مشروعیت روند، میکانیزم شفاف مذاکره و نظارت بر آن توسط مردم و ملل متحد باید در نظر گرفته شود. این ها مسائلی است که نیاز اساسی کشور درشرائط کنونی است. یکی از پرسش های اساسی این است که چرا احزاب در چنین مسئله ی مهم وسرنوشت سازی حق مشارکت و سهم گیری چندانی ندارند؟ جایگاه احزاب در نظام های دموکراتیک کاملا روشن است یکی از محور های که احزاب می توانند کاملا نقش آفرین باشند چنین مواردی است.

اخیرا شماری از نهادهای مدنی افغانستان نظرسنجی را منتشر کرده اند که نشان می دهد فقدان شفافیت در گفتگوهای صلح با طالبان، بسیاری از مردم را نگران کرده است. این نظرسنجی را ۱۳ نهاد مدنی، حقوق بشری و مدافع حقوق زنان بر اساس گفتگو با هزار مرد و ۵۰۰ زن انجام داده که در ۳۱ ولایت افغانستان انجام شده است.

فهیم حکیم، معاون کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان و از سازماندهدگان این نظرسنجی مي گويد بخش عمده ای شرکت کنندگان این نظرسنجی نگران قربانی شدن دستاوردهای ده سال گذشته در مصالحه با طالبان هستند. به گفته وی عدم اطمینان از شفافیت در گفتگوهای صلح، نگرانی است که مردم دارند.

آنها نگران اند که اگر وضاحت (در این گفتگوها) نباشد، دستاوردهایی که ما امروز در عرصه حقوق بشر، آزادی بیان، فعالیت زنان، دسترسی همگانی به آموزش شاید قربانی سازشهای سیاسی شود. مردم افغانستان برای استقرار صلح پایدار خواسته های مهم و محوری دارند از جمله تامین امنیت، حکومتداری خوب و حاکمیت قانون، توسعه متوازن و عرضه خدمات اجتماعی بدون تبعیض به تمام مناطق و حفظ و حمایت از ارزشهای حقوق بشری و دستاوردهایی که ما تا امروز شاهد آنها هستیم.

نظرسنجی نشان می دهد که از نظر مردم بی‌عدالتی، حاکمیت ضعیف نهادهای مجری قانون، فساد گسترده و معافیت از مجازات از موانع اصلی بر سر راه صلح پایدار در افغانستان است. بنا بر این خواسته مردم این است که در تمامی گفتگوهای صلح، ارزش های حقوق بشری در نظر گرفته شود در غیر این صورت تا زمانی که دولت و شرکای بین المللی آن استراتژی مشخصی را در زمینه گفتگوهای صلح تعریف نکنند، حفظ دستاوردهای ده سال گذشته مشکل خواهدبود.

بدون ترديد مردم افغانستان خواهان برقراري صلح و ثبات پايدار دركشور اند اما این مشروط بر آن است كه به خواسته ها و نياز هاي آنان توجه عادلانه صورت بگيرد. تنها در این حالت است که سايه امن صلح مي تواند براي هميشه كشور و ساكنان آنرا در برگيرد.

اما متاسفانه واقعيت ها خلاف اين را نشان مي دهد با يك نگاه كلي به آمار ها و اطلاعات موجود از اجراي پروژه هاي انكشافي و باز سازي و هزينه شدن بودجه ها در كشور به سادگي مي توان دريافت كه اصل ارزشمند عدالت در اين ميان كاملا قرباني خواسته ها و تمايلات گروهي ، قومي و سمتي زباني مجريان و طراحان پروژه ها شده است و در نتيجه تمامي پول هاي بيت المال و كمك هاي بين المللي بجاي آنكه درست و درمسير بازگرداند ثبات و اعتماد و آرامش در كشور هزينه شده باشد در جهت ايجاد شكاف ها، بي اعتمادي ها و نهادينه كردن تبعيض هاي قومي ، لساني و مذهبي هزينه گرديده است. امري كه سخت بايد از آن در شرائط سخت و دشوار كشور مان دوري جست.

مسلما نبود عدالت و برخورد ناعادلانه در مديريت كشور همگان را سخت مي آزارد و امیدها برای داشتن یک افغانستان با ثبات و ارام را برباد می دهد. در مناطق مرکزی افغانستان بدليل فقر شديد و مشكلاتي كه جوددارد كسي فعلا شايد دنبال رشد تجارت و سرمايه نباشد اما براي جدال زندگي و زنده ماندن اين مردم نياز مند اب و نان اند كه همين حد اقل ها هم در بسياري اين مناطق به سختي دست يافتني است.

از این رو انتظار می رود شرکت کنند گان در نشست بن و ساير نشست هاي مانند آن بر تامین عدالت در افغانستان و راهکارهای تحقق عدالت درین کشور نیز بیاندیشند. برای بسیار از مردم افغانستان كشيدن يك سرك به زنده ماندن آنان كمك مي كند تا بتوانند به شفاخانه برسند و آب و نان و آذوقه ي براي خود تهيه نمايند.

بي ترديد اين سخن بدان معنا نيست كه پروژه ها در ساير نقاط نبايد اجرا گردد بلكه بايد به تمامي ساكنان كشور به ديده برابري و برادري نگريسته شود و همه را به يك چشم بايد ديد. اگر مصالحه با مخالفان مسلح برای دولت افغانستان مهم است باید عدالت و اجرای عادلانه پروژه های بازسازی نیز به همان میزان اهمیت داشته باشد.

چرا در این ده سال از اجراي پروژه هاي بزرگ در غور ، لعل ، دايكندي ، ناهور ، مالستان ، جاغوري ، باميان و ديگر مناطق هزارجات خبری نبوده است؟ چرا نبايد پس از ده سال يك شفاخانه مجهز در هزارجات، يك مكتب مجهز ، يك سرك با كيفيت، يك بند برق روي اين همه رودخانه هاي جاري هزارجات، يك شهرك صنعتي و اقتصادي يا مسكوني، و ... ساخته نشده است؟ از نظر امنيت اين مناطق امن ترين مناطق كشور در طول اين سالها بوده است از نظر امكانات و همكاري مردم محل هم در شرائط مناسبي قرار داشته است پس چه چيزي مانع اجرای عدالت در كشور مي گردد. اين مسئله بسيار جدي و حياتي است.

در مذاكرات صلح و چه در مديريت كشور نبايد اصل عدالت ناديده گرفته شود در نبود عدالت صلح سرابي بيش نخواهد بود. با طالباني كه قرار است مذاكره شود بايد ابتدا روشن گردد كه تا چه ميزان به اصل ارزشمند عدالت در مديريت كشور و برخورد با ساكنان كشور پاي بند اند.

زيرا دوره حاكميت آنان در افغانستان نشان داد كه متاسفانه چنين مقوله ي مهمي كه بايد در يك نظام سياسي محوري تلقي شود از جانب طالبان عملا ناديده گرفته مي شد. آنان در خصوص زنان كشور و بسيار از اقوام و اقشاز جامعه ستم هاي نابخشودني روا داشته اند از اين رو اگر اكنون نيز بر همان مواضع گذشته تاكيد مي نمايند لزومي ندارد دولت آنان را در قدرت سهيم ساخته و با آنان مداكره نمايد. بلكه بجاي آن به اجراي عدالت و توجه به تمامي اقوام و ساكنان كشور خود مي تواند طالبان را عملا در موضع ضعف قرار داده و اقتدار نظام کنونی را بالا ببرد.

دیدگاه شما