صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۹ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

گدایی گری؛ شغلی پر در آمد یا مجبوریت ناخواسته؟

-

گدایی گری؛ شغلی پر در آمد یا مجبوریت ناخواسته؟

گدایی گری که در حقیقت نوعی جیب زنی مشروع است، در این اواخر دركشور افزایش قابل ملاحظه یی پیدا نموده و ميزان آن از حد چند سال قبل بالاتر دیده می شود. این ازدیاد علت های گوناگون داشته که ما به برخی از آنها در شهر کابل اشاره می کنیم.

البته نمی توان جنگ های سه دهه اخیر و بازگشت مهاجرین، نبود مشاغل قانونی و درآمد زا، حوادث طبيعی و تراکم جمعیت را در بالا بردن گراف گدایان نادیده گرفت. این ارزیابی با این باور که مخاطب با این عوامل آشناست، صورت گرفته و ذکر همه آنها لازم نمی باشد.

در ضمن بدون آن که برای گدایان حقیقی و کسانی که نقاب گدایی را می پوشند، شاخص تعیین کرده باشم،این نوشته را به خواننده می سپارم. چون هدف اثبات هویت آنها نیست بلکه نیت ما بررسی عواملی است که دامن گدایی گری را به مثابه یک مشغله بیش از پیش فراخ نموده و آن را به یک شغل پر در آمد برای عده ای تبدیل کرده است.

1: آموزه های اخلاقی؛
یکی از علت های افزایش گدایان در شهر کابل، آموزه های اخلاقی و سنت های اجتماعی ما است. بذل، بخشندگی و دستگیری از افتاده گان، اموری می باشند که به آن در آموزه هاي ديني ما ارج گذاشته شده و در متون ديني به آن تاكيد شده است. مردم، برای تقرب به خداوند (ج) و باتوجه به مولفه ها و آموزه هاي ديني و مذهبي دراين مورد،‌ بذل و بخشش مي نمايند و دست فقرا و تهي دستان را گرفته و به آنان ياري و مساعدت مي نمايند.

اين امر ضمن اين كه يك رسم مطلوب و ارزنده بوده و از ارزش ها و هنجارهاي نهايت گرانبها و بشردوستانه جامعه ما مي باشد،‌ از سوي ديگر اين امر سبب مشروع جلوه دادن تكدي گري و افزايش اين پديده در جامعه نيز گرديده است. بخشندگي و دست گيري فقرا در آموزه هاي ديني ما،‌ به بروز و ظهور تكدي گري در جامعه ميدان داده و عده اي بيشتري را به جمع متكديان شهر مي افزايد.

تکدی پروری به رغم آن که در آموزه های دینی چندان جایگاهی ندارد ولی به دلیل فهم نا درست از آموزه های دینی، این امر در میان مردم به مثابه یک امر ستوده، جا باز کرده و سیلی بزرگی از متکدیان را به وجود آورده است. گدایان به جای آنکه دست به کار های دیگر بزنند از این سنت اجتماعی (بخشندگي و مساعدت)، استفاده سوء نموده و به معيشت تكدي گري رو مي آورند.

پیداست که اغلب گدایان مستضعف نبوده و تنها لباس و ادبیاتِ گدایی گری دارند. برای این دسته که خود را گدایی گر می نمایانند، وجود چنین سنتی مجال می دهد تا جیب و کیسه مردم را به صورت آشکارا بربایند. بنابر همین دلیل است که گدایی گری را دزدی مشروع نامیده اند.

2:تبديل شدن تكدي گري به شغل؛
امروزه گدایی گری معنی گذشته خود را از دست داده و به مثابه یک شغل سامانمند در آمده است. قبل ها اینگونه نبود و متکدیان تنها کسانی بودند که از نظر موقعیت اجتماعی پایین و از نگاه توانمندی های فزیکی و استعداد کارگری در حد پایین تر از دیگران قرار می گرفتند.

به همین ترتیب پوشش و رفتار های خاصی نداشتند و از ادبیات خاصی هم پیروی نمی کردند. گدایان امروزی از نگاه پایگاه اجتماعی قابل شناسایی نیست و اغلب دارای استعداد کارگری نیز می باشند. تفاوت دیگر این گدایان با گذشته ها در نوع پوشش، رفتارهای ویژه و ادبیات اینان دیده می شود.

این تفاوت ها ما را به کشف نکته های دیگری یاری نموده و موضوع گدایی گری را قابل تأمل می سازد. یکی از این نکته ها کاربرد زبان و گفتار خاص از سوی گدایان است. کاربرد واژه های التماسی که توأم با اشک های غیر انگیخته است، نشانه حرفه یی شدن گدایی گری می باشد. لباس فرسوده با پا پوش های مصنوعی، ظاهراً این نکته را آشکار می کند که شغل گدایی گری همانند هر شغل دیگری نیاز به پوشش های خاص دارد و هر گونه پوششی به کار این شغل نمی آید.

رفتار های حرفه یی گدایان در مجموع نشان می دهند که اجرای فنون گدایی گری چندان ساده نبوده و متکدیان بایستی مدتها و روزها زحمت بکشند تا با علم آن آشنایی پیدا نمایند و وانگهی در بازار کار به گدایی مشغول شوند. بناءً گدایی گری پدیده یی نیست که از نا بسامانی های اقتصادی و شغلی به وجود آمده باشد بلکه حرفه یی است که از بطن سنت های اجتماعی سر در آورده و به عنوان یک عمل ستوده نهادینه شده است.

3: چندین فرزندی خانواده ها؛
در نزد اکثر خانواده ها این انگاره که بشر نباید در برابر داد و دهش خداوندی قد علم کنند، موجب شده تا زوجها از زاد و ولد بیش از اندازه دست نکشند و همه کار ها را با توکل به خدا انجام نمایند. این گونه خانواده ها که فرزندان شان را با توکل به خدا به دنیا می آورند، روزگاری به اعاشه و امتعه آنها در مانده و فرزندان خود را به کار گدایی گری می گمارند. آنان برای اینکه از گرسنگی تلف نشوند گزینه خوب تر از گدایی را نداشته و از آوان کودکی با اداب گدایی گری مشرف می شوند. بدون تردید زاد و ولد های غیر معیاری و اتفاقی بر حجم گدایان افزوده و فرهنگ التماس و طلبکارگی را در میان مردم تقویت بخشیده است.

4: فنی شدن کار ها
فنی شدن کارها یکی از عواملی است که شمار بیکاران را در جامعه افزوده است. در گذشته ها یک کار به شکل آماتور توسط چندین نفر به پیش برده می شد و این وضع از حجم بیکاران می کاست. با تخصصی شدن کارها و کاراندازی ابزارهای مدرن و پیدایش وسایل الکترونیکی نیاز به کارگران غیر حرفه یی کمتر شده و اغلبِ کار ها با یک نفر اداره و انجام می شوند.

استفاده از تکنولوژی در کارگاه ها موجب افزایش بیکاران شده و زمینه را برای گدایی گری باز نموده است. متکدیان اکثراً کسانی هستند که توسط کارگران حرفه یی پس زده شده و از کار گاه ها بیرون رانده شده اند. کارگران آماتور برای تداوم زندگی در بغل سنت هایی که از آن نام برده شد، پناه برده و به سِلک گدایان پیوسته اند.

با تأسف شمار این تعداد افراد کم نبوده و شاید به صدها نفر تنها در شهر کابل برسند. البته نا توانی این ها در کارگاه های که فن و تکنیک خاص خود را می طلبد، دال بر بیکارگی آنان در سایر شقوق و کار ها نیست. هستند آدم های که با وصف برخورداری از توانای های کاریگری از روی تنبلی به دزدی مشروع و گدایی گری روی می آورند و از کارهای دیگر دست می گیرند.

در مجموع این عوامل به اضافه آشفتگی شغلی و دهها عامل خورد و ریز دیگر بر رشد گدایی گری سرعت بخشیده و در تمامی گوشه و کناره ها، پای متکدیان خط انداخته است. خاطر نشان می کنم که تعدادی از گدا نما ها به بهانه گدایی گری کار هایی را انجام می دهند که بقول معروف" موش در گدام نمی کند".

تن فروشی، قاچاق مواد های ممنوعه، آدم ربایی، دزدی ، فروش اسلحه و جاسوسی همه مواردی اند که تعدادی از تکدی نما ها به انجام آن مبادرت می ورزند. از آنجایی که گدایی گری رنگ یک شغل را به خود اختیار نموده احتمال وقوع این کار ها نیز افزوده شده است. به هر ترتیب اگر آموزه های اخلاقی باز بینی نگردد و برای خانواده ها موازین و محدودیت های قانونی وضع نگردد و به همین سان پیشه های مناسب برای متگدیان به وجود نیاید، گدایی گری به عنوان یک شغل همچنان رشد خواهد یافت.

دیدگاه شما