صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

واگذاری مسؤولیت امنیت و نگرانی های آن

-

واگذاری مسؤولیت امنیت  و نگرانی های آن

بر اساس برنامه تعیین شده از سوی دولت انتقال مسؤولیت امنیتی شماری از ولایات از نیروهای بین المللی به نیروهای داخلی آغاز گردیده است. این ‌که آیا این انتقال مسؤولیت امنیتی در زمان و شرایط کنونی مناسب می باشد یا خیر؟ آیا در اصل این موضوع از اهمیت لازم برای کشور برخوردار می باشد یا نه؟ نظر گاههای متفاوتی وجود دارد. حکومت که برنامه ریز این روند بوده و آن را به اجرا می گذارد، پس از انجام چند مرحله از انتقال مسئوولیت امنیتی به نیروهای داخلی نگاه مثبت و بسیار خوش بینانه دارد. چنانچه رییس جمهور چند روزقبل، مرحله اول انتقال مسؤولیت امنیتی به نیروهای داخلی را یک موفقیت توصیف نموده گفت که با اجرای این برنامه گام مهمی در حیات ملی افغانستان برداشته شده است.

رئیس جمهور که در دیدار با افسران اردو و پولیس در این باره صحبت می‌کرد، افزود که افغانستان آماده انتقال مسؤولیت‌های امنیتی از سربازان ناتو است. وی انجام این روند را یک گام بسیار بزرگ و مهم برای حیات ملی تلقی نمود که از سال ها قبل انتظار آن برده می شد. وی افزود که انتقال مسئوولیت امنیتی سبب خواهدشد که نیروهای امنیتی کشور، خود دفاع و حفاظت از مردم خود را به دست داشته باشند.

وی با توصیف نمودن موفقیت آمیزبودن مرحله اول این روند و اطمینان خاطر از آینده آن، اظهار داشت که کشور در حال آماده شدن برای اجرای مرحله دوم انتقال است که در آن، مسؤولیت ولایات بیشتری به نیروهای داخلی واگذار خواهد شد. در نخستین مرحله از تحقق روند انتقال مسؤولیت‌های امنیتی در کشور، تامین امنیت شش ولایت و شهر از جمله ولایت‌های بامیان، پنجشیر و شهرهای مزار شریف، مهترلام، لشکرگاه و هرات بعهده نیروهای داخلی سپرده شد و قرار است این برنامه در کابل نیز به زودی اجرا شود.

از جانب دیگر بعضی از دیدگاههای دیگری نیز تحقق این روند را در کلیت آن تایید نموده و بر این باور هستند که موضوع انتقال مسئوولیت امنیتی به نیروهای داخلی یک دست‌آورد بزرگ برای افغانستان محسوب می گردد. در فرایند این دست آورد دولت و مردم می توانند در تامین امنیت کشور باهم شریک و سهیم ‌باشند. خوش بینی این دیدگاه براین فرضیه و احتمال استوار است که موضوع انتقال مسئوولیت امنیتی کشور به نیروهای داخلی و در اصل یعنی به حکومت موجب خواهد شد که توانمندی های داخلی بکار افتاده و مسئوولین ذیربط در این راستا احساس مسئوولیت پذیری بیشتری پیدا نمایند.

اهمیت این موضوع برای مردم نیز در اینست که روحیه استقلال طلبی و خود ارادیت خود را تحقق یافته و زنده شده می بینند. هم چنین بافراهم آمدن زمینه مسئوولیت پذیری مسئوولین، ‌آنان با روان آسوده تر انتظار پاسخ گویی مسئوولین را در ارتباط با پرسش ها و انتظارات خود دارند. بخاطر چنین پس زمینه هایی است که احتمالا مقامات امنیتی کشور اعلام داشته اند که آنان برای تامین امنیت و انجام فعالیت های لازم در این راستا بصورت مستقلانه عمل نمایند. بدون تردید همانطور که گفته شد در صورت موفق بودن این روند، روحیه مردم نیز نسبت به استقلال و خود ارادیت شان تقویت خواهد شد.

بعضی از آگاهان امور به این باور هستند که تامین امنیت توسط نیروهای داخلی زمینه تبلیغاتی را از مخالفین سلب خواهد کرد. زیرا آنان توجیه خود را برای جلب افکار عمومی و انجام اعمال تخریب کارانه و آدم کشانه شان، حضور نیروهای خارجی را ذکرمی نمایند. چنانچه گروههای چون حزب اسلامی و طالبان و گروه حقانی در تمامی موضع گیریهای خود، روحیه ضدخارجی داشته و وجود نیروهای بین المللی را بهانه مناسب برای تداوم جنگ دانسته اند. چنانچه رئیس جمهور نیز با درک این موضوع ابراز داشت: ‌مخالفینی داریم در خاک ما که علیه کشور خود می‌جنگند، ظاهرا شعارشان این است که در اینجا نیروهای خارجی آمده‌اند و آنها در برابرشان می‌جنگند.

وی در ادامه تاکید ورزید:‌ آنها خوب می‌دانند که این حکومت مستقل است، خوب می‌دانند که این کشور آزاد است. احتیاج چیزی دیگری است، با وجود احتیاج و نیازمندی‌هایی که داریم، هیچ کشور جهان قابلیت داشتن آزادی مانند ما در شرایطی که ما داریم را نخواهد داشت. ولی ما با وجود مشکلات بزرگ و تهدیدهای که متوجه این خاک است، استقلال خود را با سر بلند و پرچم برافراشته نگهداشته‌ایم و مخالفین و آنهایی که می‌جنگند علیه ما این را می‌دانند، در ملاقات‌های که می‌آیند هم به این مساله اقرار می‌کنند.

رییس جمهور با درنظر داشت تحقق انتقال مسئوولیت تامین امنیت به نیروهای داخلی از مخالفین خواست که دست از جنگ بردارند:‌ پس آنها به بهانه خارجی‌ها وطن خود را مورد حمله قرار ندهند، روند انتقال آغاز شده و دلیلی وجود ندارد که مخالفین، چه طالب و چه دیگران، وطنداران ما، بالای خاک خود به عنوان ناتو حمله کنند. اگر به این کار ادامه دادند، به این معنا خواهد بود که با ناتو و امریکایی‌ها دست دارند و برای ادامه حضور آنها در اینجا کار می‌کنند.

از جانب دیگر موضوع خود ارادیت که در ارتباط با روحیه اجتماعی مطرح گردید، این موضوع می تواند در نیروهای امنیتی کشور نیز بصورت واضح تری تبارز یابد. وقتی نیروهای امنیتی احساس نمایند که باید بر اساس رسالت و مسئوولیت وظیفه ای شان امنیت شهروندان را، بدون حمایت نیروهای بین المللی تامین سازند؛ قطعا انگیزه و روحیه آنان در این راستا افزایش خواهد یافت. البته بعضی دیگر از آگاهان مسئله کاهش و تاثیرگذاری بر جلوگیری از مصرف های اضافی نیز به میان آورده اند که موضوعی قابل توجه می باشد، ولی نکته اساسی در موضوع انتقال مسئوولیت تامین امنیت همان زنده ساختن روحیه مسئوولیت پذیری و پاسخگویی مقامات حکومتی در برابر سرنوشت مردم و وضعیت کشور می باشد.

البته اگر مزایا و حسن موضوع گفته شد، معایب و نگرانی های موجود در مسئله انتقال مسئوولیت تامین امنیت به نیروهای داخلی نیز نباید نادیده انگاشته شود. نخستین واقعیت اینست که نیروهای امنیتی کشور هنوز از لحاظ کیفی و کمی به اندازه و مرحله ای نرسیده اند که واقعا بصورت مستقلانه امنیت همه جانبه ولایات کشور را بعهده گیرند.

این کمبودها و کاستی ها مواردی است کاملا روشن که به دلیل پرهیز از تکرار، از یادآوری آن خود داری می شود. نکته دوم اینست که مسئله انتقال مسئوولیت تامین امنیت تنها به موضوع امنیتی و نظامی محدود و خلاصه نمی شود. باید تمام سیستم و دستگاههای اداری، امنیتی، عدلی و قضایی، آموزشی و اقتصادی و.... بصورت هماهنگ عمل نمایند. درغیر این صورت تسلیم شدن چند میل اسلحه از یک سرباز خارجی و سپردن آن به یک سرباز داخلی، هیچ مشکلی را حل نمی سازد.

چه بسا که همان حداقل روحیه خود باوری نیز در اثر ناتوانی ها و ضعف های که در تامین امنیت و مقابله با مخالفین وجود دارد آسیب جدی ببیند. نکته سوم و مهم تر از همه اینست که خوش بینی زیاد نسبت به تسلیم شدن و قطع حملات مخالفین پس از تحقق انتقال مسئوولیت تامین امنیت به نیروهای داخلی نوعی ساده انگاری خواهد بود.

بر هیچ کس پوشیده نیست که طالبان و حزب اسلامی و گروه حقانی بر ضد خارجی ها نمی جنگند، بلکه رهبری گروههای یاد شده ماموران و مزدوران اجیر شده سازمان های استخباراتی بیگانه هستند که برای تخریب کشور دست به جنایت وتخریب می زنند. مگر فعالیت های جنایتکارانه آنان همزمان با حضورنیروهای بین المللی آغاز گردیده است؟ شهر کابل توسط راکت باران های کدام گروه با خاک یکسان گردید؟ کشتار های دسته جمعی در شمال، مرکز و دیگر نقاط کشور توسط کدام گروه تمامیت خواه و تاریک اندیش صورت گرفت؟ آنان فقط سعی دارند از روحیه ضدخارجی مردم استفاده ناجایز کنند.

بنابر این تصور و انتظار اینکه طالبان و حزب اسلامی و گروه حقانی با تحقق این برنامه دست از جنگ و خشونت بر دارند یک خوش خیالی بیش نیست؛ بلکه کاملا قضیه جهت عکس دارد؛ یعنی اینکه ممکن است آنان فعالیت های خود را تشدید بخشند زیرا خود را چند قدم به هدف نزدیک تر می بینند. لذا از مقامات و مسئوولین و همین طور تحلیل گران انتظار برده می شود که اندکی با دقت و تأمل به موضوع نگریسته و از ابراز نظرهای افراطی خوش بینانه و غیرواقعی خودداری ورزند.

دیدگاه شما