چندی قبل حامدکرزی رئیس جمهور از مذاکره مستقیم آمریکا و طالبان پرده برداشت. در همین حال یک مجله آلمانی (اشپگل) نیز از مذاکره امریکا و طالبان پرده برداشته و حتا مدعی شد که چندین دور این مذاکرات برگزار گردیده که آخرین دور این مذاکره در المان انجام یافته است. این روزنامه از قول مقامات غربی نوشته است که اولین دیدار رودر روی مقامات امریکایی و طالبان در ماه نوامبر سال گذشته در آلمان انجام یافته است کشورهای المان و قطر آن را میانجی گری می نمودند. دور دوم نشست‌ها در ماه فبروری در دوحه و دور سوم ماه قبل بازهم در المان برگزار شد. در همه این نشست ها اعضای ثابتی شرکت کردند.

گفته می شود مقامات غربی امیدوارند که بتوانند با پیشرفت روند مذاکرات زمینه حضور طالبان را بصورت رسمی در نشست بُن دوم در المان فراهم نمایند. ادعا شده است که در این مذاکرات امریکا از طالبان خواسته است که از خشونت دست بکشند، روابط خود را با القاعده قطع نموده به قانون اساسی افغانستان پای بند باشند. تقاضایی که طالبان بارها آن را در موضع گیریهای خود به شدت رد نموده اند. طالبان از هنگام سقوط شان از حاکمیت و حضور نیروهای ائتلاف بین المللی در کشور تاکنون به جنگ و گریزهای خونین خود ادامه داده اند. گفته می شود که علاوه برچندین هزار نیروی نوتاسیس امنیتی کشور در قالب اردو و پولیس ملی، نزدیک به 140 هزار سرباز ائتلاف بین المللی که دو سوم آنها را نیروهای امریکایی تشکیل میدهند در کشور مستقر می باشند. هدف عمده از حضور این نیروها مبارزه با تروریزم و تامین امنیت خوانده شده است.

آغاز گفتگوی امریکا با طالبان، هرچند با ادعای تحقق صلح و پایان دادن بخشونت توجیه گردیده است ولی نمی توان کتمان کرد که واکنش های خشم آلود و ناراحت کننده ای را نیز بوجود آورده است. قبل از همه حکومت نسبت به این عمل کرد امریکایی ها خشمگین بوده و راجع به اهداف آن شک و تردید دارد. چنانچه این نارضایتی را به روشنی می توان از گفته های رئیس جمهور و سایر اعضای حکومت دریافت. نارضایتی و یا خشمگین بودن حکومت از طرح گفتگوی امریکا و طالبان بصورت مستقیم از چند جهت ناشی می شود: قبل از همه موضوع گفتگوی مستقیم امریکا و طالبان، بدون اینکه مقامات حکومتی در جریان باشند نوعی عبور از آنها و بی توجهی نسبت به حکومت می باشد.

حکومت چنین می پندارد که امریکایی ها با عبور از آنان در واقع اتوریته حکومت را در نزد مخالفین از بین برده است. به معنای دیگر آنکه این اقدام ادعای طالبان را مبنی بر وابسته بودن یا هیچکاره بودن حکومت در امور کشور را به اثبات می رساند. امری که طالبان بارها در موضع گیریهای خود بر آن تاکید نموده و می نمایند که اگر مذاکره ای هم درمیان باشد، طالبان فقط با خارجی ها مذاکره می کنند نه حکومت؛ زیرا از منظر آنان حکومت تابع خارجی ها است.

مورد دیگری که خشم حکومت را موجب شده است اینست که حکومت، با هر نیت و دلیلی که بوده است، قبل از خارجی ها و امریکایی ها داعیه مذاکره با مخالفین را طرح نموده است. به معنای دیگر حکومت خود را طراح و مبتکر این طرح می داند، ولی در میانه راه امریکایی ها این امتیاز را از چنگ حکومتی ها ربودند. مسئله دیگر ایجاد شورای عالی صلح است که اتفاقا موافقت اعضای جامعه جهانی در نشست لندن هم بدست آمد و برای آن بودجه هنگفتی هم تعیین گردید. مذاکره مستقیم امریکایی ها و طالبان در واقع خنثی سازی اقدامات شورای عالی صلح می باشد.

این موضوع هم بر حکومت که حامی اصلی این شورا می باشد گران تمام گردیده است و هم بر اعضای شورای صلح که برای خود محلی از اعراب نمی بینند. از جانب دیگر اگر موضوع مذاکره امریکا و طالبان جدی ترگردد بگونه ای که احتمال بوجود آمدن توافقاتی در میان باشد، این مسئله بخشی از هواداران اصلی حکومت و آقای کرزی را نیز به شدت نگران و مضطرب خواهد ساخت. زیرا برخی از این افراد زمانی در جبهه ضدطالبان بودند و با ‌آنان جنگیده اند. توافق احتمالی مذاکرات ریشه آنان را در ساختار قدرت و حکومت به شدت متزلزل و حتا با خطر مواجه خواهد ساخت.

شاید همین ناراحتی رئیس جمهور از مذاکره امریکا با طالبان بوده است که رئیس جمهور در آخرین سفر خود به پاکستان از اسلام آباد تقاضانمود که نقش مهم تری در روند صلح ایفانماید. زیرا به نظر حکومت نقش پر رنگ پاکستان در روند مذاکره با طالبان مفیدتر تلقی می گردد از حاشیه ماندن حکومت و کشورهای هم جوار در مذاکره مستقیم امریکا و طالبان.
چنانچه پاکستانی ها نیز چنین پیشنهادی را به نفع خود دانسته و یوسف رضا گیلانی صدراعظم پاکستان گفته بود که پاکستان آماده ارائه هر گونه کمک درخواستی افغانستان در این رابطه می باشد.

این استقبال رضا گیلانی خشم فرو خفته ای را از مذاکره امریکا و طالبان برملا می سازد. اولین احتمال در ارتباط به ناراحتی دولت پاکستان از مذاکره امریکا و طالبان کنار گذاشتن اسلام آباد از جریان و روند مذاکرات تشخیص داد. پاکستانی ها در یک موضع گیری جدی رسما اعلام کردند که در میز مذاکره باید جایگاه ویژه‌ای داشته باشند، درغیر این صورت نقش این کشور در مبارزه با تروریسم زیر سوال می‌رود. زیرا مقامات پاکستانی بر این ادعا هستند که اسلام آباد نه تنها در روند مبارزه با تروریزم طی سالهای گذشته نقش اساسی داشته است، بلکه در سالهای اخیر در کمک به نابودی و دستگیری سران و عوامل طالبان نشان داده است که این کشور پناهگاه تروریست‌ها نبوده و هرگز با آنها وارد معامله نخواهد شد.

با وجود پافشاری های مقامات پاکستانی ها مبنی برداشتن نقش جدی اسلام آباد در امر مبارزه با تروریزم و گروههای افراطی و اظهار خشم و نارضایتی از مذاکرات اخیری که میان امریکا و طالبان اعلام گردیده است مقامات امریکایی هم چنان بر این موضع مصر اند که پاکستان باید نقش جدی تری را در امر مبارزه با تروریزم ایفا نماید. برخی مقامات امریکایی در واکنش به خشم و نارضایتی پاکستانی ها از روند مذاکره آنان با طالبان اعلام داشته اند که اگر پاکستان می‌خواهد در روند مذاکرات جایگاهی داشته باشد، باید شرایط اولیه آن را یعنی قطع ارتباط با گروه‌ها و شبکه‌های تروریستی می‌باشد، عملی نماید.

به نظر می رسد غربی ها و بخصوص امریکایی برای پایان بخشیدن به وضعیت خونین کنونی راه دشوار و نامطمئنی را پیش روی دارند. آنان حداقل در این راستا بایستی حکومت افغانستان و اسلام آباد را با خود هم نوا گردانند. درغیر این صورت حتا اگر طالبان یا بخشی از آنان بصورت صوری هم در نشست بن دوم حضور پیدا نمایند، روند استقرار صلح راه بجایی نخواهد برد. هم چنین با عدم انسجامی که در ساختار احتمالی قدرت در افغانستان بوجود خواهد آمد تامین امنیت بسیار امری دشوار به نظر می رسد.