دیروز رییس جمهور ایالات متحده در یک چرخش کاملا بی سابقه گفته است که اکنون زمان اراده و رهبری در برابر خشونت طالبان فرا رسیده است. اگرچه بایدن دو روز پیش نیز دستور حملات هوایی علیه طالبان را داده بود ولی واقعیت این است که وضعیت موجود نتیجه عملکرد ایالات متحده در برابر افغانستان است و شعارهای فعلی هم ممکن است روزی دود شود و به هوا برود. دو روز پیش روزنامه واشنگتن پست نیز در مقاله ای نوشت که کاخ سفید باید زلمی خلیلزاد نماینده خاص این کشور در امور صلح افغانستان را فرا بخواند و پیشرفت های سریع اخیر طالبان نتیجه کارکرد او در مدت دو سال اخیر است. آن چه در این روزها در مواضع آمریکایی ها اتفاق می افتد امیدوارکننده است. اما تجربه دو دهه اتکا نیروهای خارجی به ما باید آموخته باشد که هرگز نباید تمام سرنوشت آینده را به گفته های مقامات آمریکایی پیوند زد. درست است که از حمایت های متحدین استراتژیک و بین المللی خود باید استقبال و استفاده کرد ولی تنها راه بیرون رفت از این وضعیت اتکا به مردم اراده مردم افغانستان و ساختن میکانیزم هایی برای مقاومت ملی در برابر طالبان است.
طی دو سال گذشته ما به خوبی میزان صداقت و تعهد حامیان بین المللی خود را آزمودیم و با تما وجود حس کردیم. متاسفانه وقتی گفتگوها میان ایالات متحده و گروه طالبان در قطر آغاز گردید چند خطای استراتژیک صورت گرفت. دولت افغانستان به کلی به حاشیه رانده شد و از روند موجود عامدانه حذف گردید. گروه طالبان هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم از جانب های مختلف تقویت گردید. به حدی که از یک گروه تروریستی تحت تعقیب تبدیل به یک گروه سیاسی و دیپلماتیک تبدیل گردید. در حالی که نه در ماهیت و نه در عملکرد تروریستی آن هیچ تغییری حاصل نشده بود. علاوه بر آن تمام پیمان نامه ها و توافقنامه های امنیتی و استراتژیک میان افغانستان و ایالات متحده نادیده گرفته شد. حتی دیگر همکاران بین المللی افغانستان مثل ملل متحد و اتحادیه اروپا و دیگر کشورهای ذیدخل نادیده گرفته شدند. تصمیم یک جانبه در خروج همه نیروها از افغانستان و نیز رها کردن پایگاه بگرام بدون این که به دولت افغانستان خبر داده شود یک شوک بزرگ در جبهه های جنگ و روحیه عموم مردم وارد کرد و همه را به حیرت فرو برد. این موارد که نتیجه مستقیم عملکرد شرکای بین المللی افغانستان بود سبب شد که گروه طالبان تقویت گردد و شرایط فعلی به وجود آید.
با توجه به تجربه تلخی که ایالات متحده طی دو سال اخیر از خود به یادگار گذاشته است اکنون زمان آن فرا رسیده است که دولت افغانستان یک مقاومت ملی و فراگیر را با حضور همه نیروهای سیاسی و ظرفیت های موجود در متن جامعه علیه گروه طالبان شکل دهد. بدون تردید طالبان نه می تواند قدرت را به دست گیرد و نه اراده برای حکومت و نه برنامه و امیدی برای آن دارد. گروه طالبان اکنون هیچ منطقی در اختیار ندارد تا جنگ نیابتی و تحمیلی فعلی را توجیه کند. تنها منطق طالبان مبارزه با حضور خارجی و جهاد علیه اشغالگران بود. اکنون اما بیش از هر زمان دیگر منطق جنگ و خشونت را از دست داده است. از همین رو حتی کسانی که روزگاری به آمدن طالبان دل خوش کرده بودند و در قامت اپوزیسیون حکوت ظاهر شده بودند و حتی برخی از حامیان بین المللی طالبان نیز اکنون از عملکردهای اخیر این گروه دهشت افکن مایوس شده اند.
در روزهای اخیر با توجه به پیشروی های سریع طالبان در برخی از نقاط کشور یک خیزش عمومی علیه طالبان در سطح افغانستان به وجود آمد. قتل عام های هدفمند در اسپین بولدک، رفتارهای وحشیانه این گروه در کندز، تخار، مالستان و سایر نقاط کشور سبب شد که هم در بخش خیزش های مردمی یک تحرک جدی به وجود آید و هم در بخش حمایت های گسترده مردمی از نیروهای امنیتی. سر دادن شعار الله اکبر توسط عامه مردم علیه طالبان و در حمایت از نیروهای امنیتی یک آزمون بسیار موفق و یک نشانه آشکار از تبدیل شدن یک تهدید جدی به یک فرصت ملی بود.
در ماه های اخیر حرکت های گسترده مردمی علیه متجاوزین و تروریست ها در سراسر افغانستان شکل گرفته است. اکنون برای همه واضح شده است که مردم افغانستان هم پتانسیل یک مقاومت ملی و فراگیر و هم اراده و انگیزه آن را علیه گروه طالبان و حامیان بین المللی آن دارند. بنابراین زمان آن فرا رسیده است که از این ظرفیت کلان ملی علیه خشونت طلبان استفاده کنیم و با ایجاد یک چتر کلان تحت  عنوان مقاومت ملی در برابر طالبان ایستاد شویم. هر راهی دیگر تکرار تجربه های تلخ گذشته است و از فرصت پیش آمده و قدرت مردم باید استفاده کرد. وضعیت کنونی بسیار تلخ و شکننده است. اما اگر درست عمل کنیم همین تهدیدها و شرایط بحرانی تبدیل به یک فرصت بزرگ و تاریخی خواهند شد.