رییس جمهور غنی در راس یک هیات عالی رتبه دولتی که در ترکیب آن معاون اول ریاست جمهوری، رییس شورای عالی مصالحه، مشاور امنیت ملی و تعدادی از شخصیت های سیاسی و مقامات حکومتی حضور دارند به دعوت رسمی جوبایدن رییس جمهور ایالات متحده به این کشور سفر کرده است. این سفر دو روزه که از مدت ها پیش و از زمان انتخاب شدن آقای بایدن به جای دونالد ترامپ به ریاست جمهوری ایالات متحده برنامه ریزی شده بود بنا بود قبلا انجام شود ولی تا این زمان موکول شد و اکنون در شرایط خاصی صورت می گیرد. اکنون که علی رغم برخی حواشی جنجالی، این سفر انجام یافته و دیدارهای مهمی در ایالات متحده صورت گرفته است می تواند دارای ثمرات و نتایج مثبتی برای افغانستان باشد.
سفر در حالی صورت می گیرد که تحرکات نظامی طالبان چندین برابر شده و تحولات مهمی در عرصه جنگ به وجود آمده است. متاسفانه مراکز ولسوالی ها و مناطق بسیاری در روزهای اخیر به دست طالبان افتاده است. اگرچه این موج در دو روز گذشته به نفع حکومت و نیروهای امنیتی افغانستان برگشته است ولی هنوز تاثیر این تحولات هم چنان فضای سیاسی و نظامی کشور را تحت تاثیر قرار داده است. طالبان نشان داده اند که به هیچ تعهدی پای بندی ندارند و اگر دست شان به هرکاری برسد از انجام آن دریغ نمی کنند. از این رو تحولات میدان جنگ به نفع طالبان در روزهای گذشته به نحوی روی روحیه مردم و نیروهای امنیتی تاثیر منفی داشته است. سفر رییس جمهور به ایالات متحده می تواند پیام واضحی از سوی این شریک استراتژیک افغانستان مبنی بر حمایت از نظام و نهادهای امنیتی افغانستان در پی داشته باشد.
هم چنین این سفر در حالی صورت می گیرد که ایالات متحده و شرکای بین المللی آن تصمیم گرفته اند تا دو ماه آینده افغانستان را به طور کامل ترک کنند. این تصمیم تا حد زیادی ناگهانی و برای نهادهای امنیتی افغانستان شکننده بود. زیرا ایالات متحده به یک باره تصمیم گرفت و در پی آن کشورهای عضو ناتو و دیگر همکاران بین المللی افغانستان نیز از این تصمیم پیروی کردند. گفته شده است که مهم ترین مساله ای که در این سفر بدان پرداخته خواهد شد میکانیزم همکاری های جامعه بین المللی با افغانستان در زمان پساخروج است. این مساله برای افغانستان از آن جهت اهمیت دارد که بخش اعظم فعالیت های دولت به خصوص در بخش امنیتی متکی به کمک های جامعه بین المللی است. هیاتی که اخیرا به ریاست آقای خلیلزاد به کابل سفر کرده بود و در آن از همه نهادهای موثر ایالات متحده حضور داشتند در باره میکانیزم های همکاری پساخروج اطمینان داده بود. هم چنین آجندای سفر رییس جمهور افغانستان به ایالات متحده توسط همین هیات و نهادهای مرتبط افغانی مشخص گردیده بود. بنابراین ارمغان اصلی این سفر می تواند اطمینان جدی تر از سوی رییس جمهور ایالات متحده به مردم و دولت افغانستان مبنی بر تداوم حمایت های نظامی و اقتصادی باشد.
هم چنین این سفر در شرایطی صورت می گیرد که به نظر می رسد روند صلح تقریبا از سوی طالبان با بن بست مواجه شده است. مخصوصا که ایالات متحده هم چنان بر ادامه این روند تاکید دارد ولی طالبان و حامیان منطقه ای آن عملا در حال سبوتاژ پروسه صلح هستند، این سفر می تواند گرهی از این روند نیز بگشاید. چنان که در آجندای سفر مساله صلح و روند کنونی نیز گنجانده شده است. امید می رود که ایالات متحده تعهداتی را که از طالبان گرفته بود و تعهداتی را که به دولت افغانستان در پی امضای توافقنامه قطر داده بود جدی تر بگیرد و روند صلح را از حالت کنونی بیرون کند.
چنان که گفته شده است مهم ترین مساله در این سفر بحث در باره پاکستان و جایگاه این کشور در روند صلح افغانستان و مشکلات فیمابین دو کشور خواهد بود. چنان که می دانیم ایالات متحده روابط استراتژیک و محکمی با پاکستان دارد. تنها کشوری که می تواند پاکستان را مجاب کند تا دست از مداخله در امور افغانستان و حمایت از گروه های تروریستی بر دارد، ایالات متحده است. روشن است که تعارفات معمول تا کنون نتیجه نداده است و ایالات متحده باید جدا وارد ماجرا شده و مسایل فیمابین افغانستان و پاکستان را حل کند. طبیعی است که مقامات پاکستانی از این سفر هراس دارند و در گفته های نخست وزیر این کشور قبلا تبارز یافته است ولی رییس جمهور غنی انگیزه کافی برای پیش کشیدن این بحث با رییس جمهور و دیگر مقامات ایالات متحده دارد.
در مجموع سفر رییس جمهور در شرایط کنونی که وضعیت افغانستان بیش از هر زمان دیگر بحرانی است و ایالات متحده می تواند نقش مهم در حل این بحران داشته باشد حایز اهمیت است و امید می رود این سفر پیامدهای مهمی برای افغانستان داشته باشد.