صفحه نخست » سرمقاله » باز هم یک سفر بی نتیجه به قطر
باز هم یک سفر بی نتیجه به قطر
- محمد هدایت
بنا است در روزهای آینده یک هیات بلندپایه جهت تسریع در روند گفتگوهای صلح به قطر سفر کنند. در این سفر ظاهرا تعدادی از رهبران جهادی، رییس شورای عالی مصالحه و رییس جمهور پیشین کشور حضور خواهند داشت. به نظر می رسد که هدف از این سفر متقاعدسازی طالبان برای بازگشت بر سر میز مذاکره است. ظاهرا طالبان تا کنون هیات مذاکره کننده را شایسته گفتگو ندانسته و همواره از مذاکره طفره رفته اند. اکنون تعدادی از بزرگان البته همراه تعدادی از جوانان که از بزرگان دیگر نمایندگی می کنند در یک ترکیب ناهمگون به قطر می روند تا این بهانه را از طالبان بگیرند که گویا حکومت تعدادی از افراد کم صلاحیت را به مذاکره فرستاده است. اما باید اذعان کنیم که این هیات نیز با دستان خالی از قطر برخواهند گشت و این سفر نیز هیچ نتیجه ملموسی در پی نخواهد داشت. تنها نتیجه ای که ممکن است در پی داشته باشد تقویت بیشتر طالبان و اعطای نازدانگی بیشتر به این گروه خواهد بود.
مهم ترین دلیلی که این سفر را از قبل بی نتیجه خواهد کرد برداشت طالبان از این روند کنونی و بی باوری آنان به صلح است. از نگاه طالبان روند صلح کنونی تنها برای توجیه خروج نیروهای خارجی از افغانستان به راه انداخته شده است و خارجیانی که در این مسیر تلاش می کنند صداقت ندارند. بنابراین چه بهتر که از چنین فرصتی به نفع گروه خود استفاده کرد. واقعیت مساله این است که برداشت طالبان از روند صلح کنونی تا حد زیادی درست است. بدون شک روند کنونی در دست طالبان نیست و این گروه از جاهایی مدیریت می شود که آن جاها هم فقط پاکستان و یا برخی کشورهای منطقه هستند. طالبان به کمک آموزگاران با تجربه خود که با منطق مردم افغانستان و گروه های سیاسی ما آشنایی کامل دارند، نبض روند کنونی صلح را به خوبی شناخته اند و مطابق شرایط تا کنون به خوبی بازی کرده اند.
اکنون نزدیک به سه سال است که بازی صلح توسط ایالات متحده شروع شده است و طالبان مرتب از این بازی سود برده اند. تجدید ساختارهای فروپاشیده طالبان و احیای این گروه در روند کنونی بزرگ ترین دستاوردی بوده که برای طالبان به دست آمده است. اما برای طرف مقابل یعنی دولت و مردم افغانستان روند کنونی نه تنها هیچ دستاوردی نداشته است بلکه زیان های بزرگی در پی داشته است. خسارتی بزرگ تر از این نیست که طالبان هم در عرصه سیاسی و هم در عرصه نظامی تقویت گردیده است و خشونت ها چندین برابر گردیده است. میزان خشونتی که پس از شتاب روند کنونی صلح حاصل شده است در طی گذشت سی سال از ظهور طالبان بی سابقه بوده است. در هیچ دوره ای افغانستان تا این حد نا امن و خطرناک نبوده است.
بر اساس برخی گزارش های موثق از میان طالبان، رهبران مقیم پاکستان و اعضای شورای کویته این گروه بر هیات مذاکره کننده طالبان در قطر خنده می کنند و آنان را به شدت مورد تمسخر قرار می دهند. چون به باور آنان طالبان اکنون در حال فتح ولسوالی ها و ولایات هستند، پس نیازی به مذاکره و صلح نیست. از نظر آنان تعدادی از سران طالبان که در دوحه خوش می گذرانند از همه چیز بی خبرند و تنها برای تداوم خوشگذرانی های خویش تلاش می کنند. از همین رو طالبانی که در میدان جنگ و نبرد هستند بر شدت خشونت ها افزوده اند و به باور آنان می توانند همه چیز را از راه جنگ و منازعه به دست آورند. افزایش خشونت ها در ماه های اخیر ریشه در همین باور دارد.
از سوی دیگر گفته می شود که هیات مذاکره کننده طالبان در قطر نیز نسبت به سفر هیات تازه با سردی تمام برخورد کرده اند. آنان گفته اند که اگر بزرگان بیایند ما با آنان دیدار خواهیم کرد ولی هیچگونه واکنش مثبتی بدان نداشته اند.
با توجه به وضعیتی که در عرصه جنگ حاکم است هیچ روزنه ای از طریق گفتگو و مذاکره گشوده نشده است. گفتگوهایی که در طول دو سال گذشته فقط برای طالبان دستاورد داشته است اکنون هیچ نتیجه ای برای ما نخواهد داشت. از این رو سفر تعدادی از چهره های سیاسی به قطر تنها به بزرگ کردن طالبان خواهد انجامید و این گروه را بیش از گذشته نازدانه و طلبکار خواهد کرد.
دیدگاه شما