در روزهای اخیر تحولات زیادی در عرصه جنگ رخ داده است که برای مردم مایه نگرانی زیادی شده است. اگرچه تحولات مثبت هم در روزهای اخیر کم نبوده است اما بخش منفی رخدادها بیشتر و قابل نگرانی زیادتر بوده است. مهم ترین رخدادها در بخش های قابل نگرانی سقوط برخی از مراکز ولسوالی ها به دست دشمن و دست به دست شدن برخی از مناطق استراتژیک بوده است. بر اساس آمار موثق طی دو ماه گذشته بیش از 22 ولسوالی به دست دشمن افتاده است که یک رقم بسیار بالا نسبت به سال های گذشته است. علاوه بر مراکز ولسوالی ها برخی از مناطق سوق الجیشی و سنگرهای دفاعی نیروهای امنیتی نیز به دست طالبان افتاده است. در مجموع این تحولات هم از سرعت بسیار بالا برخوردار بوده است و هم به نظر می رسد که نوعی بی پروایی از سوی نهادهای امنیتی نسبت به این رویدادها مشاهده شده است. بی پروایی در حدی است که حتی مقامات محلی در بلخ گفته اند که دستور دارند بعضی از مراکز را به دشمن رها کنند و توان مقاومت در این مناطق برای نیروهای امنیتی دشوار و هزینه بر است. همین مساله سبب شده است که هم انتقادات زیادی از سوی مردم متوجه دولت شود و هم نگرانی های زیاد به وجود آید.
واقعیت مساله این است که متاسفانه گروه طالبان به موازات سبوتاژ روند صلح، جنگ را شدت بخشیده و پلان های کلانی برای تحت فشار قرار دادن دولت دارند. صلح حداقل از نگاه جامعه بین المللی و مشخصا ایالات متحده به نقطه مهمی رسیده بود و امیدهای زیادی را برانگیخته بود. اما همه دیدیم که گروه طالبان اکنون بیش از یک سال است عملا مذاکرات را رها کرده اند و علاوه بر دیپلماسی در عرصه بین المللی و با کشورهای مختلف روی جنگ سرمایه گذاری هنگفتی کرده است. گروه طالبان در دوحه قطر عملا جامعه بین المللی را فریب داد و به بسیاری از اهداف خود دست یافت.
بدون تردید در پشت این بازی خطرناک کشورهای حامی گروه طالبان و استخبارات منطقه قرار دارند. فعل و انفعالاتی که پس از آغاز سال جدید خورشیدی صورت گرفته است نشان از مدیریت جنگ به دست عقبه های خارجی گروه طالبان دارد. بر اساس گزارش ها کشورهای همسایه افغانستان و برخی قدرت های منطقه ای مخالف حضور ایالات متحده در افغانستان پلان وسیعی برای کامیابی های طالبان حداقل در بخش هایی از کشور اتخاذ کرده اند. این پلان ها در ادامه شکست ایالات متحده در خاورمیانه و منطقه ماحول آن صورت گرفته است. به همین خاطر تقریبا مناطق هدف در افغانستان میان کشورهای منطقه تقسیم گردیده و مشخص گردیده است که در هر منطقه کدام کشور و روی کدام بخش از گروه طالبان سرمایه گذاری کند.
در ماه های اخیر بخشی از این پلان در ولایت هلمند با شکست مواجه شد و نیروهای امنیتی افغانستان درس خوبی به طالبان و حامیان آن دادند. از همین رو به نظر می رسد که از لحاظ زمانی این پلان کمی با تاخیر مواجه گردید و حتی برخورد قاطع و قدرتمند نیروهای افغانستان در هلمند سبب تجدید نظر در نحوه عمل طالبان نیز شد. اما تحولات اخیر در میدان جنگ نشان می دهد که در هر صورت طالبان و حامیان منطقه ای و بین المللی آن به دنبال تطبیق پلان های خویش هستند.
دقیقا نگرانی هایی که از سوی مردم ابراز می گردد و در روزهای اخیر به اوج خود رسیده است از همین ناحیه است. حتی گاهی برخی از مخالفان درون نظام این تحولات را تعمدی و پلان شده از طرف حکومت نشان می دهند و به خورد مردم می دهند. امری که محال است و هرگز پالیسی حکومت افغانستان سازش با گروه طالبان و یا معامله کلان تر در سطح بین المللی نبوده است. دفاع سرسخت نیروهای امنیتی از خاک افغانستان در برابر دشمن در طی سال های گذشته نشانه واضح از اراده و عزم رهبری حکومت افغانستان در مبارزه با دشمن را دارد. اما متاسفانه برخی اشتباهات و تحولات سبب می شود که به نحوی گمانه ها و شایعات را تقویت کند.
طبعا جنگ عرصه مدارا و دوستی نیست بلکه در آن شکست و پیروزی وجود دارد. اما سرعت تحولات به گونه ای بوده است که حتی مجال توجیه را از مسولان امنیتی نیز گرفته است. بسیار طبیعی است که برخی ناکارایی ها و ناکارآمدی ها نیز وجود دارد و این ناکارآمدی ها سبب سیر حوادث بر وفق مراد دشمن می گردد. فرماندهی جنگ در برخی از مناطق فاجعه است. به عنوان مثال سقوط ولسوالی گیزاب در ولایت ارزگان و رسیدن دشمن تا نزدیکی مرکز ولایت دایکندی در مرکز کشور فقط به دلیل بی کفایتی فرماندهان جنگ و مسئولان امنیتی بوده است. در بسیاری از نقاط نیز همین قصه وجود دارد.