در روزهای اخیر خبرهای زیادی در مورد شیوع بی سابقه موج سوم کرونا در رسانه ها و شبکه های اجتماعی دست به دست می شود. بر همین اساس وزارت صحت عامه تصمیم گرفته است که به مدت دو هفته دانشگاه ها و مکاتب دولتی و خصوصی را حداقل در شانزده ولایت تعطیل کند. این اقدام نشان دهنده یک زنگ خطر بزرگ است. هم چنین آمارها هم نشان می دهد که در روزهای اخیر مبتلایان به کرونا بیش از هر زمان دیگر شده است و تا مرز هزار نفر در روز رسیده است. اما از سوی دیگر زمزمه هایی نیز به گوش می رسد که وزارت صحت عامه عمدا وضعیت را قرمز نشان می دهد تا کمک های دولتی و بین المللی را جلب کند. واقعا معلوم نیست که این خبرها چقدر صحت دارد و چگونه در باره تعطیلی دانشگاه ها و مکاتب تصمیم گرفته شده است.
آن چه مسلم است این است که تجربه در بسیاری از کشورها نشان می دهد که بی اعتمادی ناشی از اخبار نادرست و یا پنهان کاری در بسیاری از کشورها فاجعه آفریده است. چه کشورهایی که به نحوی در باره شیوع کرونا پنهان کاری کرده اند و چه کشورهایی که در باره آن بزرگ نمایی کرده اند، هر دو با پیامدهای منفی و ناگواری مواجه شده اند. کشورهایی که به دلایل سیاسی و مشارکت در انتخابات ها و یا برنامه های دیگر ملی پنهان کاری کرده اند به یک باره با انفجار بیماری و مرگ و میرهای بی سابقه مواجه شده اند و در واقع به دلایل سیاسی با جان شهروندان خود بازی کرده اند. این گونه کشورها هم در منطقه و هم در سطح جهان کم نبوده اند. بسیاری از کشورهایی که دارای نظام سیاسی بسته هستند و در آن ها دیکتاتوری ها حاکم هستند همین سرنوشت را تجربه کرده اند. از سوی دیگر بسیاری از کشورها یا عمدا و یا به دلیل هراس بیش از حد از کرونا دچار بزرگ نمایی شدند و از این طریق آسیب های جدی را به خصوص در بخش اقتصادی و بازار متحمل شده اند.
در افغانستان در دور نخست شیوع کرونا که از آخرین روزهای سال 1398 و از مرزهای غربی کشور آغاز گردید وضعیت به گونه بهتر از کشورهای همسایه مدیریت گردید. کمیته اضطراری مبارزه با کرونا تحت ریاست معاون دوم ریاست جمهوری ایجاد شد و همه نهادهای ذیربط به خصوص بخش خصوصی در این دوره نقش برجسته گرفتند و وضعیت به گونه مثبت مدیریت گردید. در آن زمان که واقعا هراس کرونا جهانی شده بود و همه جا را فرا گرفته بود، وزارت صحت عامه سناریوهای وحشتناکی را در جلسات کمیته مطرح می کرد و البته در آن زمان نه رد می شد و نه می شد تایید کرد. ولی در مجموع رهبری حکومت و کمیته مبارزه با کرونا به گونه جدی با این پدیده برخورد کرد و بودجه های اضطراری زیادی در تمام ولایات اختصاص یافت. صلاحیت هایی که به والیان و کمیته های ولایتی سپرده شده بخشی از مشکلات را به طور عاجل رفع کرد و هر ولایت به اقتضای شرایط خود تصمیم گرفت.
اما بزرگنمایی که در آن زمان نیز صورت گرفت هم بسیاری از مسولان را دچار اشتباهات فاحش کرد و هم آسیب های جدی در بخش اقتصادی و بازار وارد کرد. بسیاری از مسولان به شمول وزرای صحت عامه به همین دلیل یا برکنار شدند و یا به سارنوالی معرفی شدند. بخش بازار و اقتصاد جنگ زده کشور نیز به دلیل تعطیلی های مکرر و دوامدار به شدت دچار افت گردید. بسیاری از شرکت های خصوصی و کارمندان رسانه ها از کار برکنار شدند و یا به قرنطین های اجباری رفتند و خانه نشین شدند. معیشت مردم به شدت آسیب زد و کرونا علاوه بر جنگ و نا امنی بلای دیگری بود که بر سر مردم فقیر و بی نوا فرود آمد.
اکنون افغانستان دارای تجربه گرانسنگی در زمینه مبارزه با کرونا است. واقعیت این است که مثل همه کشورهای جهان باید تدابیر پیشگیرانه اتخاذ گردد. اما بزرگ نمایی و ترساندن مردم نباید صورت گیرد. زیرا به اعتماد بین مردم و حکومت و نهادهای صحی کشور صدمه وارد می کند. از همین رو باید به گونه جدی همه زوایای شیوع موج سوم مورد رسیدگی قرار گیرد و مطابق واقعیت های موجود و بر اساس میزان وخامت اوضاع تصمیم گرفته شود. در این زمینه بیش از هر چیزی دیگر هم رسانه ها و هم نهادهای مرتبط به خصوص وزارت صحت عامه مکلف هستند تا اخبار درست و واقعی به مردم ارایه کنند و از هرگونه بزرگنمایی و اغراق خودداری کنند.