صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

وقتی اراده‌ای برای صـلح نیست!

-

نشست مسکو با حضور نمایندگان کشورهای روسیه، امریکا، چین، پاکستان و حکومت افغانستان و طالبان برگزار شد. هرچند در جریان این نشست پیشرفت های چشمگیری به مشاهده نرسید؛ اما اعلامیه پایانی نشست برای بسیاری از ناظران سیاسی امیدوارکننده بود.
در اعلامیه مشترک نشست مسکو بر حفظ دستاوردهای دو دهه اخیر تأکید شده و امارت اسلامی را برای مردم افغانستان قابل قبول ندانسته است. در این اعلامیه  به برقراری آتش فوری در افغانستان تأکید شده است و از طرفین خواسته شده که روند صلح را سرعت بخشند.
گفته می شود که طالبان در این نشست از خود سرسختی نشان داده و بر پیروزی خود بر امریکا اشاره کرده و خواهان خروج نیروهای امریکایی در ماه می آینده شده است. از سوی دیگر این گروه تلاش کرده است تا توافقنامه دوحه را به عنوان مبنای مذاکرات آینده بر طرف ها بقبولانند.
با این وجود نشست مسکو به لحاظ سیاسی و حقوقی کاملا به ضرر طالبان تمام شده و بر کشورهای اشتراک کننده نشست، آشکار گردید که گروه طالبان یک گروه ایدئولوژیک و انعطاف ناپذیر بوده که تنها و تنها بر خواسته های نامعقول خود پافشاری می کنند و خواسته های مردم و دولت افغانستان برای آنها اهمیت ندارد.
کشورهای اشتراک کننده در نشست مسکو، چنانچه منصفانه جریان نشست مسکو را به تحلیل بگیرند، کاملا واضح است که گروه طالبان هیچ ارادهای برای صلح و آتش بس در افغانستان ندارند. این گروه همچنان بر امارت اسلامی  تأکید می کند و در پی ایجاد نظام امارتی در افغانستان می باشد.
اشتراک طالبان در نشست های صلح، برای همنظری در مورد نظام و چگونگی مشارکت آن گروه در نظام سیاسی آینده نیست؛ بلکه هدف طالبان از مذاکره اولا؛ خارج کردن نیروهای خارجی از افغانستان است. ثانیا؛ گرفتن حاکمیت از راه زور و غلبه نظامی است و در نهایت برقراری نظام امارت اسلامی می باشد.
طبق یک گزارش، ملا برادر گفته است که طالبان، امریکا را شکست داده و اکنون در تلاش حاکمیت امارت اسلامی است. استانکزی عضو دیگر هیأت مذاکره کننده طالبان در قطر گفته است که اگر نیروهای خارجی در ماه می افغانستان را ترک نکنند، این گروه نیروهای خارجی را نیز مورد حمله قرار خواهد داد.
مجموعهای این گفته ها و نشانه ها به صورت آشکار می رساند که صلح با طالبان در شرایط فعلی ممکن نیست. گفتگوهای صلح وقتی سازنده و نتیجه بخش است که طرف های صلح به این نتیجه رسیده باشند که پایان جنگ از راه غلبه نظامی ممکن نیست و این را هم درک کرده باشند که راه مذاکره و گفتگو بهترین و آسان ترین راه برای رسیدن به اهداف سیاسی است. در این صورت است که طرف های صلح با درک واقع بینانه از اوضاع سیاسی و امنیتی وارد گفتگو شده و سعی می کنند که گفتگوها تحت هیچ شرایطی به شکست نینجامد. متأسفانه طالبان هنوز به این درک نرسیده اند و این گروه فکر می کنند که آنها نیروهای خارجی را با شکست مواجه کرده اند و با خروج این نیروها، نیروهای امنیتی افغانستان توان مقابله با طالبان را ندارند و در نهایت دولت افغانستان نیز شکست می خورد و این طالبان است که دوباره زمام امور کشور را به دست می گیرند. با این تصور، چگونه می توان طالبان را با واقعیت های سیاسی موجود آشنا سازیم؟
هدف این نشست آن طوری که از اعلامیه معلوم می شود، دوچیز بوده است:
1- برقراری آتش بس
2- تسریع روند صلح
اما این نشست به هیچ یک از اهداف مورد نظر خود نرسید. نه طرف طالبان به آتش بس روی خوش نشان داد و نه سرعت روند صلح را پذیرفت. تأکید طالبان در روند صلح این است که توافقنامه دوحه میان این گروه و امریکا مبنای مذاکرات قرار گیرد. توافقنامه ای که هیچ ارتباطی با دولت و مردم افغانستان ندارد.
تمام رویکردهایی که از سوی حکومت، امریکا و جامعه جهانی برای راضی کردن طالبان به گفتگوهای صلح صورت گرفته تا کنون ناکام بوده است. آزادی زندانیان طالبان، امتیازات اقتصادی و مماشات در جبهات نظامی و اعلام آتش بس های یک طرفه، هرگز نتوانسته انعطافی در مواضع سیاسی این گروه رونما سازد. حتا امریکا نیز با همه امتیازات سیاسی و اقتصادی که برای طالبان اختصاص داد، نه تنها این گروه را به گفتگوهای واقع بینانه ای صلح حاضر نتوانست که این امتیازات یکجانبه، تصورات نادرست را  در نزد این گروه به وجود آورد. خود بزرگ بینی و غرور و احساس پیروزی بر بزرگترین قدرت نظامی جهان (ناتو) دیگر هیچ راهی را به سوی گفتگوهای صلح آمیز برای طالبان باقی نگذاشته است.
رهبران و فرماندهان طالبان بدون شک باور دارند که وقتی آن گروه نیروهای خارجی را با آن تجهیزات و آموزش های پیشرفته با شکست مواجه ساخته است، غلبه بر نیروهای دولتی  برای آن گروه کار مشکل به حساب نمی آید. این غرور و تصورات غلط است که طالبان همچنان بر پیروزی نظامی و امارت اسلامی پافشاری می کنند. اگر دولت و جامعه جهانی می خواهند گروه طالبان را به گفتگوهای واقعی صلح تشویق کنند؛ چاره ای جز فشار آوردن نظامی، اقتصادی و سیاسی بر طالبان ندارند. هدف این فشارها هموارسازی مسیر صلح برای مردم افغانستان و پی بردن اطراف صلح به واقعیت های سیاسی این کشوراست.

دیدگاه شما