صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

مشروط سازی کمک‌ها در جنیوا؛ آری یانه؟

-

دیروز کنفرانس جنیوا با مباحث حاشیهای آغاز شد و امروز نشست اصلی دونرهای بین المللی افغانستان برگزار میشود و نزدیک به 70 کشور و 30 نهاد بین المللی میزان تعهدات مالی خود را برای چهار سال آینده اعلان میکنند. این کمکها غیر از مصارف بخش نظامی و عمدتا مسایل انکشافی را در بر میگیرد. در این میان در سال جاری جامعه جهانی و کشورهای حمایت کننده افغانستان در زمینه توسعه، 10 شرط را برای تداوم کمکهای شان مطرح کرده اند. اکنون پرسش اساسی این است که آیا این شروط به نفع افغانستان است یا بر ضرر آن. به عبارت دیگر آیا مشروط سازی کمک ها افغانستان را محدود می سازد یا روند مصرف کمکها را شفاف و قانونمند می کند؟
به طور خلاصه در پاسخ این پرسش باید گفت که هرگونه مشروط سازی و وضع محدودیت برای نهادهای مصرفکننده کمکهای بین المللی و دولت افغانستان به نفع کشور و زمینهساز بهبود وضعیت معیشت مردم و در نهایت سبب کاهش فساد خواهد شد.
همانگونه که میدانیم در سالهای گذشته میلیاردها دالر کمک جامعه جهانی برای افغانستان سرازیر شد، ولی متاسفانه باید اذعان کنیم که این کمکها هرگز موثریت قابل انتظار نداشته است و فساد همچنان در حال رشد بوده است، تا جایی که افغانستان در سالهای گذشته همواره در صدر جدول کشورهای فاسد قرار داشته است. این وضعیت سبب شده است که بسیاری از کشورهای کمککننده حرفی برای افکار عمومی کشورهای خویش نداشته باشند. زیرا مردم دنیا احساس میکنند که دولتهای شان مالیات شانرا در کشوری مصرف میکنند که غرق در فساد و تباهی است و این کمکهای سخاوتمندانه هیچ تاثیری در وضعیت زندگی مردم و کاهش فقر در افغانستان نداشته است. در نهایت چنین تصوری که البته خالی از حقیقت هم نیست سبب عصبانیت شهروندان کشورهای حمایت کننده شده است.
از سوی دیگر وضعیت در افغانستان به قدری نابسامان و شکننده بوده است که متاسفانه در سالهای گذشته پاسخگویی مناسب به ابهامات مطرح شده داده نشده است و در بسیاری از موارد اساسا پاسخی هم وجود نداشته است. زیرا گراف فقر، ناامنی، بیکاری و در نهایت فساد به قدری گسترده بوده است که هیچ بخشی از آن پنهان شدنی نبوده است و هیچ بخشی نیز التیام نیافته است. با تمام تلاشهای وسیعی که در طی پنج سال اخیر صورت گرفته است و دولت مدعی است که نزدیک به 96درصد مکلفیتها و تعهدات خود را در قبال خواستهای جامعه جهانی انجام داده است؛ اما به نظر میرسد که واقعیت با این آمار بسیار متفاوت است و ما هنوز جایگاه خود را در قسمتهای نخست جدول کشورهای فاسد همچنان حفظ کرده ایم. امنیت بدتر شده و بیکاری رشده کرده است و در مجموع فقر بسیار فراگیر شده است. همه این شاخصها نشان می‌‎دهد که افغانستان، گذشته از هر عامل و دلیلی که وجود دارد، همچنان در حال عقبگرد بوده است و وضعیت زندگی مردم بسیار بدتر از گذشته شده است.
بنابراین در مجموع وضع هر گونه شرط و محدودیت برای مصرف کمکهای جهانی افغانستان را کمک میکند که در سالهای آینده پاسخهای عینی و قابل قبول برای جامعه جهانی داشته باشد و همچنین این مشروط سازی کمک میکند تا میزان فساد در کشور کاهش یابد و کمکهای جامعه جهانی به طور عادلانه برای همه مردم افغانستان توزیع گردد و در نهایت این که این کمکها موثر واقع شود و ما دیگر شاهد بدتر شدن وضعیت زندگی مردم نباشیم.
مواردی چون «حفظ دستاوردهای نوزده سال گذشته»، «استقرار آتشبس فراگیر»، «تعهد دوامدار به دموکراسی، حاکمیت قانون و حقوق بشر»، «تعهد به مذاکرات صلح و تطبیق مفاد آن»، «مبارزه معنادار و عینی با فساد»، «احترام به تعهدات بینالمللی و نهادهای دولتی افغانستان»، «پیروی از اهداف توسعه پایدار ملل متحد»، «جلوگیری از استفاده تروریستها از خاک افغانستان علیه سایر ملل»، «ادامه چارچوب پاسخگویی متقابل میان دولت افغانستان و جامعه جهانی» و «تسهیل فعالیتهای توسعهای و بشردوستانه از جمله رفع موانع و مالیات غیرقانونی از راه فعالیتهای کمکرسانی» مجموع شروط دهگانه جامعه جهانی برای تداوم کمکها برای توسعه افغانستان ذکر شده است.
بدون شک هر یک از موارد دهگانه فوق ممکن است دولت افغانستان و نهادهای مصرفکننده را محدود بسازد ولی در نهایت به نفع آینده کشور و به نفع تداوم پیشرفتهای افغانستان است. در این شروط مواردی آمده است که واقعا هم به نفع دولت افغانستان و هم به نفع مردم افغانستان است. زیرا ما در شرایطی قرار داریم که گروه طالبان در روند صلح همچنان بر مخالفت با این شروط پای میفشارند و به لحاظ ساختار فکری و عملی مخالف بسیاری از موارد فوق است. در واقع هر یک از موارد فوق همان چیزهایی هستند که افغانستان باید به دنبال تحقق آنها باشد و هر چیزی که موارد فوق را خدشهدار بسازد باید دولت افغانستان با آن مخالفت کند و آن را مخالف ماموریت اصلی خود بداند.
بنابراین مشروط سازی کمکها نه تنها بد نیست؛ بلکه باید از آنها استقبال گردد و دولت افغانستان متعهد گردد که اگر نتواند شاخصهای مورد نظر حمایت کنندهها و شروط فوق را برآورده سازد از کمکها محروم گردد. چون اگر کمکها به بهبود وضعیت نینجامد و سبب توسعه افغانستان نشود، بهتر آن است که اصلا صورت نگیرد. تا هم دولت افغانستان در نزد جامعه جهانی خجل نماند و هم کشورهای حمایتکننده حرفی برای مردمان خویش که مالیه میپردازند داشته باشند.

دیدگاه شما