انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده علی رغم جنجال هایی که پیش آمده است و علی رغم طولانی شدن اعلان نتایج آن منجر به ریاست جمهوری یکی از دو تن کاندیدان فعلی خواهد شد. یا ترامپ در کاخ سفید ماندگار خواهد شد و یا جوبایدن رقیب دموکرات او بر کرسی ریاست جمهوری ایالات متحده تکیه خواهد زد. در این میان همان طور که انتخابات در ایالات متحده برای جهان مهم است و تقریبا همه جهان چشم به این انتخابات دوخته است و به نحوی در همه جای جهان و در مناسبات جهانی پیروزی هر یک از نمایندگان دو حزب جمهوری خواه و دموکرات تاثیر خواهد گذشت. اما این تاثیر به دلایل زیاد برای افغانستان ظاهرا بیش از هر کشور دیگری از اهمیت برخوردار شده است و در این روزها سخن از این انتخابات در میان مردم افغانستان به اندازه انتخابات های گذشته افغانستان داغ بوده است. اکنون پرسش این است که افغانستان چه انتظاراتی از رییس جمهور آینده ایالات متحده دارد؟
اگر بخواهیم پاسخ روشن تر به این پرسش ارایه کنیم باید میان هر یک از کاندیدان فعلی یعنی رییس جمهور ترامپ و جوبایدن و هم چنین میان سیاست ها و ویژگی های دو حزبی که در پشت سر این دو شخص قرار دارند، تفکیک قایل شویم. طبیعی است که در سیاست خارجی ایالات متحده اشخاص خیلی اهمیت ندارد ولی سیاست ها و پالیسی های دو حزب رقیب همواره مبنای رفتار و عملکرد این کشور به عنوان یک ابرقدرت جهانی بوده است. ویژگی ها و خصوصیاتی که در حزب جمهوری خواه موجود است و آن چه ویژگی های حزب دموکرات را تشکیل می دهد بسیار متفاوت است و در برخی مواقع سیاست های معمول این کشور را در عرصه بین المللی به کلی و از بنیاد تغییر می دهد. اما گذشته از اختلافات میان سیاست های دو حزب و چنین گذشته از ویژگی های شخصیتی ترامپ و بایدن افغانستان مناسباتی با این کشور دارد که به موازات آن مناسبات در مجموع انتظاراتی از رییس جمهور آینده ایالات متحده دارد که به هیچ یک از دو حزب و دو شخص ارتباط ندارد. در این سو افغانستان نیز باید بدون درنظرداشت جناح بندی های سیاسی و به خصوص فعلا بدور از گرایش ها و منافع حکومت و اپوزیسیون مطالبات و انتظاراتی از رییس جمهوری آینده ایالات متحده دارد.
نخستین انتظار افغانستان از ایالات متحده این است که همان گونه که در آغاز هجوم به افغانستان با هدف شکست تروریسم آمده بود، اکنون نیز در مبارزه با تروریسم در کنار مردم افغانستان بماند. مردم افغانستان هرگز راضی به کشته شدن سربازان و نیرهای امنیتی ایالات متحده در افغانستان نیست. ولی این انتظار را دارد که این کشور با سردمداری جهان و با شعار مبارزه با شکست تروریسم به افغانستان آمده بوده و باید مردم افغانستان را در برابر این هیولای خون آشام تنها نگذارد.
نکته دوم که مردم افغانستان از ایالات متحده توقع دارد ا ین است که این کشور به پیمان های امنیتی و توافقنامه های استراتژیک با افغانستان پابند بماند. ایالات متحده حداقل دو سند مهم و امضا شده با افغانستان دارد که متاسفانه طی دو سال اخیر به کلی به فراموشی سپرده شده است و این کشور افغانستان را به حال خودش رها کرده است و بیش از دولت افغانستان با طالبان در تماس است. این مساله یک مطالبه برحق از سوی مردم افغانستان است.
نکته سومی که مردم افغانستان از رییس جمهوری آینده ایالات متحده انتظار دارد این است که از ارزش های مندرج در قانون اساسی افغانستان و نیز از دستاوردهای دو دهه اخیر که بر بنیاد همین ارزش ها به دست آمده است، حمایت کند. متاسفانه ترامپیسم در طی سال های اخیر چهره ای از ایالات متحده در ذهنیت عمومی مردم جهان و بیش از همه در افکار عمومی مردم افغانستان ترسیم کرده است که مخالف شعارها و آرمان های دموکراتیک این کشور بوده است. اکنون جایگاه ایالات متحده در ذهنیت عمومی به شدت تنزل کرده و این کشور به معنای واقعی کلمه به لحاظ اخلاقی در جنگ افغانستان شکست خورده است و ترمیم چهره آن در نزد مردم نیاز به زمان طولانی و کارهای بیشتر دارد. تغییر مواضع ایالات متحده نسبت به طالبان و تلاش برای تقویت آن و به حاشیه راندن دولت مشروع افغانستان از روند صلح و در نهایت تضعیف آن به این بی باوری و بی اعتمادی عمومی به ایالات متحده بیشتر دامن زده است.
در مجموع مطالبه افغانستان از ایالات متحده به عنوان یک شریک استراتژیک و حامی مهم در عرصه بین المللی در سه نقطه بالا خلاصه نمی شود. اما طبیعی است که اگر در آن سه مورد ایالات متحده هم چنان در کنار مردم افغانستان باقی بماند و از دولت افغانستان به عنوان محصول حضور بیست ساله خویش حمایت کند، بخشی از انتظارات و توقعات برآورده خواهد شد. در غیر آن صورت اگر روندی که طی دو سال در پیش گرفته است و در این مورد نماینده خاص این کشور نقش مهم داشته است، ادامه یابد بی باوری ها و بی اعتمادی عمومی به سیاست های ایالات متحده و کاکرد این کشور در قبال افغانستان عمیق تر خواهد شد.