با شتاب گرفتن روند صلح در دوحه با پادرمیانی زلمی خلیلزاد و امضای توافقنامه میان ایالات متحده و گروه طالبان و سپس با شروع مذاکرات مستقیم میان هیات مذاکره کننده دولت جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان خوش بینی های زایدالوصفی در میان مردم افغانستان نسبت به تحقق یک صلح پایدار شکل گرفته بود. همه بر این باور بودند که این بار روند صلح به یک نقطه مثبت می رسد. اگرچه از همان زمان هم تحلیل ما این بود که متاسفانه سامانه های بحران در افغانستان هم چنان فعال و دلایل بحران نیز موجود است. اما در مجموع خوش بینی های بسیار به وجود آمده بود. ولی پس از شروع مذاکرات مستقیم از یک سو خشونت ها در نقاط مختلف افغانستان افزایش چشم گیری یافت و از سوی دیگر رکود در اولین روزها در فضای مذاکرات حاکم گردید. این دو مساله سبب شد که ناامیدی و یاس نسبت به روند صلح هر روز بیشتر از قبل در میان مردم اوج بگیرد. واقعا چه کسی سبب این همه نا امیدی شده است؟
به نظر می رسد که طالبان در موارد مختلف از تعهداتی که در ابتدا به گردن گرفته بودند، در این مدت نه تنها شانه خالی کرده اند بلکه عملا تمام مواد توافقنامه و دیگر تعهدات شان را به طور آشکارا نقض کرده اند که به چند مورد عمده آن اشاره می کنیم:
1. در آخرین سفر زلمی خلیلزاد به کابل و پیش از شروع مذاکرات مستقیم میان دولت افغانستان و گروه طالبان به رهبری حکومت افغانستان به طور واضح گفته بود که اگر تمام پنج هزار زندانی طالبان رها شوند طالبان تعهد کرده  اند که شاهد «کاهش چشم گیر خشونت ها» در افغانستان باشیم. دولت افغانستان آن زمان بیش از پنجه هزار زندانی را رها کرده بود. اما طالبان و ایالات متحده بر دولت افغانستان فشار آوردند که باید 400 زندانی خطرناک طالبان که عمدتا مجرمین و جنایتکاران سازمان یافته بودند نیز آزاد شوند. خلیلزاد تهدید کرده بود که اگر این 400 نفر رها نشوند خشونت ها افزایش خواهد یافت و جنگ شدت خواهد گرفت. دولت افغانستان آن 400 نفر را برخلاف تمام موازین حقوقی و قانونی و به خواست ایالات متحده رها کرد. اما متاسفانه خشونت ها نه تنها کاهش نیافت بلکه به شدت افزایش پیدا کرد. به جای این که ما شاهد کاهش چشم گیر خشونت ها باشیم شاهد افزایش چشم گیر خشونت هستیم. این نقض صریح تعهدات طالبان است.
2. بر اساس توافقنامه قطر طالبان باید تمام ارتباطات خود را با گروه های تروریستی و به خصوص القاعده قطع می کرد. اما در روزهای گذشته شاهد بودیم که هنوز ارتباطات میان طالبان و گروه های تروریستی به شمول القاعده و شبکه حقانی هم چنان قایم است. حملات تروریستی وحشتناک در غور و کابل و کشتار مردم بی گناه و هم چنین کشته شدن مردم شماره 2 القاعده در غزنی شاهد روشن بر این مدعی است. لاپوشانی عملکرد تروریستی طالبان در پی کشتار مردم بی دفاع در کابل و غور توسط نام داعش تنها یک ترفند و فریب است. وگرنه این حملات کار طالبان و همکار دیرین آن یعنی شبکه حقانی است. این مورد نیز نقض صریح مفاد قطعنامه دوحه است.
3. طالبان هم چنین بر اساس توافقنامه قطر متعهد شده بودند که حملات جنگی را بر مراکز شهرها و مناطق تحت کنترل دولت از سر نگیرد. اما متاسفانه در روزهای اخیر دیدیم که حملات در اکثر شهرهای بزرگ اوج گرفته است و بسیاری از شهرهای بزرگ مورد حملات سنگین طالبان حتی با حمایت نیروهای خارجی از کشورهای همسایه قرار گرفته اند. حمله بر هلمند، تخار، فراه و بسیاری از شهرهای دیگر شاهد این مدعی است که نقض آشکار تعهدات طالبان بر اساس توافقنامه دوحه است.
4. بهانه تراشی و سنگ اندازی فراروی روند مذاکرات در دوحه از سوی طالبان یکی دیگر از نقض تعهدات این گروه است. طالبان برخلاف متن توافقنامه دوحه متاسفانه فقط با لجاجت بر سر موضوعات بسیار ناچیز و اندک این روند را به گروگان گرفته است. بیش از 45 روز است که مذاکرات شروع شده است ولی هنوز در نقطه اول است و حتی در باره کارشیوه مذاکرات به توافق نرسیده اند. بسیار روشن و بدیهی است که توافقنامه میان ایالات متحده و طالبان نمی تواند مبنای همه مذاکرات و توافقات بعدی باشد. لوی طالبان اکنون محکم گرفته اند که این توافقنامه به جای همه متون به شمول قرآن و حدیث و شریعت مبنای توافقات و مذاکرات بعدی باشد. یا پای خود را در یک کفش کرده اند که نامی از مذهب جعفری برده نشود. این لجاجت ها و بهانه تراشی ها می رساند که این گروه اساسا به صلح باور ندارد و تنها از آن در جهت مشروعیت خود استفاده می کند و همه چیز را به گروگان گرفته است.
موارد فوق و بسیاری از موارد دیگر بخشی از نقض تعهدات طالبان در روند صلح است و این روند با نقض تعهدات طالبان اکنون به بن بست رسیده است. تنها راه فعلا این است که یا حامیان طالبان و هم پیمانان بین المللی آن ها بر این گروه فشاور وارد کنند تا صادقانه وارد مذاکرات شود و یا این که دولت افغانستان مذاکرات را ترک کند و هیات مذاکره کننده را از دوحه به کابل بخواهد. در غیر آن صورت گفتگوهای صلح تبدیل به مضحکه شده و بیشتر از آن مضحکه خواهد شد.