صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۱ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

دورنمای مذاکرات صلح

-

روند صلح قطر نزدیک دو سال پیش توسط امریکا و با همکاری کشورهای پاکستان و قطر شروع شد و در آخر سال گذشته به توافقنامه میان امریکا و طالبان انجامید. مذاکرات مستقیم میان طالبان و دولت افغانستان نیز بر مبنای همان توافقنامه در دوحه قطر شروع شده و هنوز مراحل ابتدایی اش را طی می کند.
مردم افغانستان بیش از چهل سال را در جنگ، ناامنی، خشونت و مهاجرت سپری کرده و پس از روی کار آمدن نظام جدید با هزاران امید به افغانستان برگشته اند. حضور گسترده جامعه جهانی در افغانستان و تعهد آنها به پاک کردن خاک افغانستان از گروه های تروریستی، تأسیس نهادهای قانونی، بازسازی خرابی های جنگ و ایجاد یک نظام سیاسی مشارکتی و مورد توافق مردم، برای مردم افغانستان مایه دلگرمی بود. مردم به این امید ها به این کشور برگشتند تا در آبادانی وطن سهم بگیرند و در تأمین عدالت و تطبیق ارزش های دموکراتیک با سایر شهروندان کشور همراه شوند.
اکنون پس از بیست سال امریکا و سایر کشورهای کمک کننده می خواهند نیروهای شان را در افغانستان به حد اقل برسانند و حجم کمک های خود را نیز کاهش دهند. این تصمیم در حالی گرفته می شود که جنگ و نا امنی تا دروازه های شهرها رسیده و افغانستان بیش از هر زمان دیگر در معرض تهدید گروه های تروریستی  قرار گرفته است.
مردم افغانستان از خود می پرسند که با توجه به تعهدات جامعه جهانی و حضور قوی آنها در افغانستان، چرا گروه طالبان دوباره قدرت گرفت و نفوذ جغرافیایی خود را در سراسر افغانستان گسترش داد؟ چرا نیروهای ناتو در مبارزه با شبکه تروریستی القاعده ناکام ماند و پس از بیست سال اعتراف می کنند که بیش از بیست گروه تروریستی در افغانستان فعالیت می کنند؟ با وجود حمایت های مردم چرا نتوانست دموکراسی را در افغانستان پیاده کند و چرا پروسه بازسازی در افغانستان به بن رسید؟ با آمارهای حیرت انگیزی که جامعه جهانی از کمک های شان به افغانستان ارائه می دهند، چرا مردم این کشور در فقر و بیچارگی به سر می برند؟ چرا امریکا پس از بیست سال مجبور شد که با دادن امتیازات زیاد به طالبان، آن گروه را به نشست و مذاکره با دولت افغانستان راضی سازد؟
به هر حال راهی را باید طی می کردیم، نکردیم  و ارزش هایی را که باید در سطح ملی نهادینه می کردیم، نتوانستیم و اکنون مجبوریم با کسانی گفتگو کنیم که با این ارزش ها بیگانه اند و با دموکراسی و آزادی سر ستیز دارند.
ما اکنون مجبوریم که نسبت به آینده صلح و مذاکره با طالبان خوشبین باشیم و به آن امید ببندیم؛ چون راه چاره دیگری نداریم. از جنگ، کشتار و خشونت همه ما بیزاریم. به این دلیل علیرغم همه ابهام ها و ناامیدی ها، مردم به نتایج مذاکرات چشم دوخته اند. مردم رسیدن به صلح واقعی را بسیار دشوار می بینند. آن ها در عین حالی که از برقراری صلح اظهار خوشحالی می کنند؛ از آغاز دور تازه ای از خشونت و کشتار نیز نگرانند.
از نظر مردم چنانچه حکومت بر آتش بس سراسری در جریان مذاکرات تأکید کند؛ اما طالبان از اداره مؤقت سخن بگوید؛ چگونه می توان میان این دو خواست راه میانهای را جستجو کرد، در حالی که هیچ موازنهای میان این دو خواست وجود ندارد. اداره مؤقت یعنی نابودی نظام، نادیده گرفتن قوانین و از بین رفتن ساختارها و نهادها که از نظر مردم افغانستان یعنی برگشت به سی سال قبل. مردم افغانستان هرگز حاضر نیستند راهی را که طی کرده اند دوباره برگردند. ممکن است طالبان برای این که طرف مذاکره را در وضعیت دفاعی و انفعالی قرار دهند، آتش بس را نیز بپذیرند؛ آتش بس مؤقتی و تضمین ناشده نه تنها برای طالبان هزینه ندارد؛ بلکه یک فرصت دیگر را برای سروسامان دادن جبهات جنگی شان فراهم می کند. طالبان می توانند هر زمانی که بخواهند به آتش بس پایان دهند.
اگر هیأت دولت تلاش کنند تا موضوع حکومت مؤقت را از آجندا حذف کنند، آیا طالبان حاضر می شوند روی موضوعات دیگر بحث کنند؟ طالبان اگر متعهد به صلح و امنیت می باشند؛ باید به این دو نکته توجه داشته باشند که اولا تداوم جنگ همزمان با مذاکره ممکن نیست؛ برقراری آتش بس تنها به نفع دولت نیست؛ بلکه به نفع طالبان و تمام مردم افغانستان است و این فرصت را فراهم می سازد تا گفتگوها در فضای آرام صورت بگیرد. دوم این که نباید سخن آخر را در اول بگویند. در ابتدا باید روی موضوعاتی بحث شود که زیاد چالش بر انگیز نیست. اگرچه طالبان یک گروه ایدیولوژیک و به شدت سرسخت و انعطاف ناپذیر هستند. آنها حاضر به انعطاف نمی شوند؛ مگر این که از جنگ خسته شده باشند و به صلح باور پیدا کرده باشند.

دیدگاه شما