صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

فساد؛ دسترخوان مردم را خالی کرد

-

پارلمان افغانستان بودجه برنامه «دسترخوان ملی» را که چند روز پیش از سوی رئیس جمهوری افتتاح شده بود، رد کرد.
حکومت افغانستان در آغاز همین هفته این برنامه را افتتاح کرد. قرار بود در این برنامه به بیش از چهار میلیون خانواده با هزینه بیش از ۲۴۴ میلیون دلار مواد خوراکی کمک شود. این برنامه به هدف کمک به آسیب دیدگان از شیوع ویروس کرونا روی دست گرفته شده بود. بودجه این برنامه شامل بودجه غیراختیاری توسعهای است که از سوی بانک جهانی به دولت اختصاص داده شده است و حکومت آن را به بخش مقابله با ویروس کرونا اختصاص داده است.
نمایندگان استدلال کرده اند که این برنامه بسیار وسیع است و قابل نظارت نیست و با توجه به تجربه توزیع کمک نان خشک و گندم زمینه برای فساد بزرگ آماده می شود.
تصمیم پارلمان با دو واکنش متفاوت از جانب مردم مواجه شده است. تعدادی از آن حمایت می کنند و تصمیم نمایندگان را در جلوگیری از فساد و حیف و میل بودجه ملی مؤثر می دانند. تعدادی دیگر ازاین تصمیم انتقاد می کنند که مجلس وضعیت مردم فقیر و آسیب دیده را در نظر نگرفته و اجازه نداده که مردم آسیب دیده از کرونا از این کمک ها بهره مند گردند.
البته نگرانی نمایندگان مجلس در مورد فساد قابل درک است. فساد در همه جای ادارات ما رخنه کرده و رد پای فساد را می توان در همه پروژه ها و مراکز نقل و انتقال پول مشاهده کرد. در بودجه مربوط به کرونا تنها در توزیع گندم و نان خشک حیف و میل صورت نگرفت؛ بلکه گزارش فسادهای کلان در وزارت صحت نیز وجود داشت.
کرونا یک پدیده جهانی است و تمام کشورها در این رابطه تجربه های مشخصی دارند که برای همه معلوم و آشکار است. توزیع کمک به افراد و خانواده های آسیب دیده از کرونا یک برنامه جهانی است که در تمام کشورها به گونه های مختلف و مطابق با بودجه، سطح نیازمندی، فرهنگ و اقتصاد مردم، به اجرا در امده است. در افغانستان بیشترین نفوس آن را مردم فقیر تشکیل می دهند و بیشترین افراد جامعه به دلیل اشتغال در کارهای روزمزدی و سکتورهای خصوصی، در این سه- چهارماه از کار بیکار شده و با مشکلات اقتصادی زیادی مواجه بوده است.
بنابراین از نظر انسانی و قانونی دولت مکلف است که این خسارات را جبران کرده و به صورت عاجل کمک های ضروری را به مردم برساند. در کشورهای دیگر در ایام قرنتین دولت همه روزه بسته های غذایی و بهداشتی به خانواده ها توزیع می کردند و به افرادی که در این مدت بیکار می شدند، معاش کامل ماهانه پرداخت می کردند و تمام مراحل تداوی مریضان کرونای به صورت رایگان انجام می شد. ولی در افغانستان همه چیز چنان پیچیده و درهم ریخته بود که مردم ترجیح می دادند در خانه بمانند و حتا بمیرند؛ اما در شفاخانه های دولتی مراجعه نکنند. به همین دلیل آمار واقعی مریضان و فوت شدگانی که از سوی وزارت صحت اعلام می شود با آمار واقعی که مردم در کوچه ها، سرک ها و خانه های خود و همسایه های شان شاهد بودند، زمین تا آسمان متفاوت می باشد.
دولت هرچند به موقع بودجه را در اختیار نهادهای مربوطه قرار داد، اما این نهادها به دلیل فساد و عدم ظرفیت و تعهد لازم نتوانستند از آن بودجه به درستی استفاده کنند. هم در مدیریت کلی بودجه و هم در اولویت بندی آن خلأهای به وجود آمد که در نهایت حجم قابل توجهی از بودجه کرونا در همان خلأها گم شد؛ اما بسیاری از خانواده های نیازمند از آن بهره مند شدند و همان کمک های اندک هم مرحمی بر دردها و پاسخی به نیازمندی های آنان محسوب می شد. امروز همان کمک ده قرص نان برای بسیاری از خانواده ها یک کمک کلان به حساب می آید. بسیاری از خانواده ها متأسفانه به همان چند قرص نان سخت احتیاج دارند؛ پس پاسخ نمایندگان پارلمان به خانواده ها نیازمند، چیست؟ آیا گفتن این جمله که به خاطر فساد، از این که کمک ها توزیع شود، بهتر است هیچ توزیع نشود، مردم گرسنه و فقیر را می توان قناعت داد؟ اگر مردم بپرسند که در کجا فساد نیست تا این کمک ها به آنجا مصرف شود، چه پاسخی خواهیم داشت؟
آیا نمایندگان پارلمان تا چه حد بر مصرف بودجه ملی نظارت کرده و جلو فساد را در آن بخش گرفته تا ما از تصمیم پارلمان بر توقف مصرف بودجه غیر اختیاری، آنهم در شرایط کاملا اضطراری و ویژه حمایت کنیم؟ آیا نمایندگان تضمین می توانند که این بودجه اگر در برنامه « دسترخوان ملی» مصرف نشود، اولا در یک پروژههای عام المنفعه و مفید مصرف می شود؟ ثانیا آیا گفته می توانند که مصرف آن در سایر پروژه ها عاری از فساد خواهد بود؟
اگر جواب مثبت است، کارکرد پارلمان تا هنوز چنین اطمینانی را برای مردم به وجود آورده نمی تواند. اضافه بر آن خود پارلمان نیز در بسیاری از فسادها دست دارند که گزارش هایی در این مورد پیش از این به نشر رسیده بود.
اگر جواب منفی است؛ پس باید اجازه داده شود، حداقل بخشی از این بودجه در شرایط بسیار بد به دسترس مردم قرار گیرند. از این رو داوری در مورد تصمیم پارلمان در مورد رد بودجه دسترخوان ملی دشوار می شود.

دیدگاه شما