صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

چرا طرح «کاهش خشونت» بازی با کلمات است؟

-

در تازهترین گزارش سیگار، اداره بازرس ایالات متحده برای بازسازی افغانستان، آمده است که طالبان در ربع آخر سال 2019 نزدیک به 8024 حمله بر نیروهای دولتی افغانستان انجام داده است که نسبت به زمان مشابه در سال گذشته 17 درصد افزایش را نشان می دهد. این آمار سیگار به طور عینی نشان میدهد که طالبان وقتی سخن از کاهش خشونت میگویند، دروغ است و نباید به گفتههای آنان اعتنا کرد. طرح کاهش خشونت را در زمانی مطرح میکنند که فجایع بیشماری را خلق کردهاند و در فصل زمستان به دلیل سردیهوا توانایی حملات را از دست دادهاند. جدا از این، هنوز در باورها و اهداف طالبان تغییرات اساسی پیش نیامده است که نشان دهد این گروه حاضر به صلح دایمی و یا حداقل کاهش خشونتها باشد.
در ماههای اخیر یکی از مباحث عمده در روند صلح افغانستان مساله کاهش خشونتها بوده است که ظاهرا یکبار اعلان گردید که طالبان با آن موافقت کردهاند. در تفاهم نامهای که نمایندگان طالبان در هنگام آزادی سه تن از رهبران مشهور این گروه از زندانهای افغانستان در بدل دو استاد پوهنتون آمریکایی امضا کرده بودند نیز متعهد به کاهش خشونت شده بودند. در آن زمان، حامی همیشگی این گروه یعنی دولت پاکستان نیز متعهد شده بود که طالبان را وادار به کاهش خشونت کند اما آماری که سیگار به تازگی منتشر کرده، نه تنها نشانی از کاهش خشونت در آن دیده نمیشود بلکه برخلاف آن، خشونتها از سوی این گروه افزایش یافته است. 
با این حال، دولت افغانستان تنها طرف اصلی پروسه صلح افغانستان بوده است که از زمان ادعای کاهش خشونت به عنوان پیششرط اصلی آغاز مذاکرات بین الافغانی مخالف آن بوده و خواهان آتش بس شده است. استدلال اصلی دولت افغانستان همین نکته بوده است که کاهش خشونت به هیچ واقعیتی اشاره ندارد و معنای دقیق ندارد. وقتی طالبان از کاهش خشونت سخن میگویند به چیزی اشاره میکنند؟ ممکن است توقف حملات باشد و یا کشتار مردم در شهرها و توقف حملات انتحاری؟ هیچکدام نمیتواند مصداق عینی کاهش خشونت باشد. طالبان علیرغم افزایش حملات تروریستی بر مواضع دولت افغانستان، چنان که در گزارش سیگار آمده است، میتواند مدعی شوند که به سطح خشونتها کاهش آوردهاند و حملات میتوانست بسیار بیشتر از آن چه انجام یافته است، باشد.
برخلاف دولت افغانستان برخی از جناحهای سیاسی درون نظام از ادعای کاهش خشونت توسط طالبان به وجد آمدهاند و اعلان حمایت از روندی کردهاند که در آن طالبان تبدیل به یک گروه سیاسی قابل اعتنا گردیده است. دیروز نیز دکتر عبدالله رییس اجراییه گفت که هیچ پیششرطی نباید برای مذاکرات گذاشته شود و هرگونه شرط گذاشتن برای آغاز مذاکرات بینالافغانی به منزله سنگاندازی در روند صلح است.
تمام این حرف و حدیث ها اما تنها در عرصه حرف است. در عرصه عملی آن چه تحقق یافته است، افزایش خشونتها و کشتار بیشتر بوده است. ماهیت طالبان اقتضای افزایش خشونت و تلاش برای کشتار بیشتر را دارد. اگر روزی طالبان دست از کشتار و خشونت دست بردارند، ماهیت اصلی خود را از دست خواهند داد و دیگر طالبانی وجود نخواهد داشت. طالبان با قدرت خشونت شناخته میشوند، در صورتی که قدرت خشونت را از دست دهند، دیگر طالب نیستند. 
اکنون مساله کاهش خشونت به مثابه یک اصطلاح جدید در ترمینولوژی جنگ و صلح وارد شده است و همکاران بینالمللی افغانستان به خصوص ایالات متحده نیز در آغاز از آن استقبال کرده بود اما با انتشار گزارش جدید سیگار باید برای همه روشن شده باشد که کاهش خشونت بیش از آن که به واقعیت عینی اشاره داشته باشد، بازی با کلمات است و گروه طالبان توانسته است همه را با این واژه جدید فریب دهد.
امید میرود همگان با درک دقیق از وضعیت و نیز شناخت کافی از ماهیت طالبان به پیشواز این گروه بروند. در طول ماههای اخیر و به موازات گفتگوهای قطر خیلی از سیاست مداران و گروه های سیاسی در دام طالبان افتادند و با نوعی ذوق زدگی با طالبان برخورد کردند و در هر جا که نمایندگان این گروه حاضر شدند، به استقبال شان شتافتند. اما در نهایت همه فهمیدند که گروه طالبان از این همه تحرک و فریب کاری و بازی با کلمات تنها به دنابل تقویت موقعیت خویش در نزد جامعه بین المللی است. اتفاقا موضع طالبان مبنی بر این که با حکومت افغانستان مذاکره نمیکند نیز این بود که بتواند همه جناح های سیاسی را با خود همراه سازد و از این طریق موقف خود را تحکیم بخشد.

دیدگاه شما