در آخرین تحول در زمینه سفر شهروندان افغانستان به پاکستان، سفارت این کشور در کابل دیروز اعلان کرده است که از امروز خدمات ویزا به شهروندان افغان از سر گرفته می شود. نزدیک به دو ماه بود که صدور ویزا از سوی این نمایندگی سیاسی برای شهروندان افغان به حالت تعلیق در امده بود. دلیل این تعلیق نیز ادعای مقامات پاکستانی مبنی بر آزار و اذیت کارمندان سفارت این کشور از سوی افراد ناشناس در کابل بوده است. دو ماه قبل وزارت خارجه پاکستان شارژدافیر سفارت افغانستان مقیم اسلام آباد را به خاطر توضیح در مورد آزار و اذیت کارمندان سفارت خود فراخوانده بود که با اعتراض دولت افغانستان و برخی از شهروندان کشور مواجه شد. در هر صورت مهم این نیست که روابط افغانستان با کشورهای خارجی و نمایندگی های سیاسی آن ها چگونه است، بلکه مهم این است که سفر شهروندان ما به کشورهای خارجی به خصوص به کشورهای همسایه مستلزم انواع و اقسام تضییع حقوق آنان در پیش چشمان دولت و نهادهای مسول است.
متاسفانه کشور ما یکی از کشورهایی است که از لحاظ فرستادن مسافر به کشورهای دیگر به دلایل گوناگون در صدر قرار دارد. درست چهل سال است که افغانستان در آتش جنگ و خشونت می سوزد و مردم ما محروم از یک زندگی متوسط جهان سومی است. بیش از 90فیصد مردم افغانستان در زیر خط فقر قرار دارند و بیکاری و بدبختی در کشور بیداد می کند. شهروندان کشور مجبور هستند که هم به دلیل تامین مایحتاج زندگی و هم به خاطر هراس از نا امنی و جنگ و هم به خاطر تداوی امراض صعب العلاج به کشورهای خارجی به خصوص به کشورهای همسایه سفر کنند و مهاجر شوند.
روزانه بر اساس اعلان وزارت امور داخله تنها در کابل نزدیک به سه هزار جلد پاسپورت برای شهروندانی که عازم کشورهای خارجی هستند صادر می شود. طبیعی است بخش عظیمی از این تعداد واقعا به قصد سفر پاسپورت اخذ می کنند و عمدتا نیز به کشورهای همسایه سفر می کنند. پاکستان و ایران دو کشور همسایه افغانستان هستند که بیشترین سفرهای شهروندان به دلیل همسایه بودن و روابط نزدیک فرهنگی و زبانی به این دو کشور صورت می گیرد. در رتبه های بعدی کشورهای هندوستان و ترکیه و مانند آن ها قرار دارند. اما همه ما می دانیم که سفر به این کشورها برای شهروندان کشور کار آسانی نیست و هر کسی قصد سفر به یک کشور خارجی به خصوص کشورهای همسایه را داشته باشد باید از هفت خوان رستم بگذرد.
واقعیت این است که وقتی یک شهروند عادی کشور به هر دلیلی، قصد سفر به یکی از کشورهای همسایه و دورتر را داشته باشد ده ها توهین، تحقیر و فساد را در قلب کشور به جان بخرد. وگرنه هرگز ویزا و مجوز سفر به کشورهای خارجی را به دست نخواهد آورد. صف های طویل در پشت دروازه های سفارت خانه های ایران و پاکستان حتی به مدت چندین شب، واسطه بازی، رشوت خوری و انواع فساد در بیرون از سفارت خانه ها و حتی در درون سفارت خانه ها جریان دارد. سفارت خانه های خارجی بدون توجه به حقوق شهروندان افغان و قوانین نافذه کشور هر گونه قانون و مقرره ای را که بخواهند بر شهروندان ما وضع می کنند و هیچ کسی هم نیست که این گونه مسایل را تعقیب کند و از حقوق شهروندان کشور دفاع کند. به عنوان مثال اجبار به سفر هوایی از سوی سفارت ایران و تحمیل مصارف هنگفت به یک مسافر افغان، هم چنین انحصار سفر توسط طیاره های ایرانی و پرداختن مبلغی کلان به حیث تضمین یک نمونه از این گونه مقررات است. عین مساله در دیگر سفارت خانه ها نیز جریان دارد.
متاسفانه باید اذعان کنیم که  حقوق شهروندان کشور در پایتخت کشور و در پیش چشمان نهادهای مسول تضییع می شود و ما در کابل شاهد حال زار شهروندان افغان در پشت دروازه نمایندگی های سیاسی کشورهای خارجی هستیم ولی هیچ کاری برای آنان نمی توانیم. شهروندان افغان به خاطر سفر به کشورهای همسایه در پایتخت ما هزاران توهین و تحقیر را متحمل می شوند و به گونه های مختلف حقوق شان در سفارت خانه های خارجی مقیم کابل تضییع می گردد. وقتی در پیش چشمان ما این گونه باشد، چگونه می توانیم از حقوق اتباع کشور در کشورهای دیگر دفاع کنیم.