دور نهم مذاکرات صلح میان امریکا و طالبان در حالی به پایان رسید که هنوز اختلافات میان دو طرف بر سر مواد توافقنامه باقی مانده است. سخنگوی طالبان دیروز گفته بود که توافق حاصل شده است؛ اما تیم تخنیکی روی برخی موارد توافقنامه کار می کنند.
این مذاکرات از ابتداء با شفافیت همراه نبود. تمامی مذاکرات پشت درهای بسته انجام شده و مردم و حکومت افغانستان در جریان جزییات مذاکرات قرار نداشته اند. فضای ابهام آلود مذاکرات، شک و تردیدهای را در مورد صداقت و نیت واقعی امریکا به وجود آورده بود. در محافل سیاسی بیشتر این گمانه تقویت می شد که امریکا می خواهد به این جنگ طولانی و خسته کن خاتمه دهد و از آن به عنوان برگ برنده در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا استفاده کند. گفته می شد که امریکا حتا حاضر است برای پایان دادن جنگ، جنایات طالبان را نادیده بگیرد و از مسایل حقوق بشری نیز چشم پوشی کند.
امریکا بسیار سخاوتمندانه با طالبان وارد مذاکره شد و در مورد تمام خواسته های طالبان به گفتگو نشست. امتیازات یکجانبه امریکا به طالبان بسیاری از مردم افغانستان را از سیاست های آن کشور در قبال افغانستان ناامید کرده بود. مردم معتقد بودند که امریکا خود وارد افغانستان شده و طی هیجده سال گذشته تعهدات زیادی به مردم افغانستان داده است؛ ولی اکنون که منافع آن کشور اقتضا می کند تا افغانستان را ترک کند، همه تعهداتش را فراموش کرده و مردم افغانستان را در دامن گروه های افراطی رها می کند.
چیزی که در این میان قابل تأسف است، این است که تعدادی از رهبران احزاب و گروه های سیاس و برخی از سیاستمدران، با آگاهی از روند مبهم، پیچیده و پر اشکال مذاکرات صلح، بی باکانه از مذاکره با طالبان اعلام حمایت کردند و به دیدار خفت بار طالبان در مسکو شتافتند.
این طیف به صورت علنی در برابر روند انتخابات ایستاد شدند و از روند صلح، روی کار آمدن حکومت مؤقت و مذاکره باطالبان حمایت کردند. در حالی که خوب می دانند که روند صلح فعلی به هیچ وجه منافع جمعی مردم ما را تأمین کرده نمی تواند. هدف اصلی این طیف رسیدن به صلح نیست؛ بلکه هدف سقوط حکومت فعلی و روی کار آوردن حکومت مؤقت می باشند. تنها یک یا دو نفر خواب ریاست حکومت مؤقت را می بینند و با این امید وارد بازیی شده اند که باخت مردم افغانستان در آن حتمی و قطعی به نظر می رسد.
هم اکنون نیز که مسیر صلح تا حدودی روشن شده و مردم افغانستان از انتخابات حمایت می کنند و صلح بدون انتخابات را ناقص و ناپایدار می دانند؛ اما بازهم برخی از کاندیدان، گزینه حمایت از صلح را مطرح می کنند تاچنانچه روند انتخابات بر وفق مراد شان نچرخید به بهانه صلح، انتخابات را به چالش بکشانند.
مردم به خوبی می دانند که انتخابات ضرورت اساسی و حیاتی برای افغانستان است. بدون انتخابات یک آدرس مشخص و معتبر و دارای اقتدار در برابر طالبان شکل نمی گیرد، در نتیجه نمایندگی مردم در مذاکرات صلح زیر سوال می رود. تنها یک حکومت مشروع و مقتدر است که می تواند از منافع ملی دفاع کرده و در برابر خواست ها و تقاضاهای نامشروع داخلی و خارجی مقاومت کند.
اکنون که دورنهم مذاکرات به پایان رسیده، انتظار مردم از حکومت، رهبران گروه ها و نامزدان انتخاباتی این است که قاطعانه و متحدانه از روند انتخابات حمایت کرده و مذاکرات صلح را به بعد از انتخابات موکول نمایند. ما علیرغم همه اختلافاتی که باهم داریم، باید این ظرفیت را نیز داشته باشیم که در شرایط دشوار که منافع و مصالح عمومی به خطر می افتند و پایه های حاکمیت ملی افغانستان و نظام سیاسی کشور متزلزل می شود، باهم متحد شده و در برابر فشارهای داخلی و خارجی بایستیم و به هیچ کشوری اجازه ندهیم که سیاست های خود را بدون رضایت مردم در این کشور پیاده سازد.
مردم بسیاری از ارزش ها، هنجارها و اصول را جزء خط سرخ شان می دانند و هرگز حاضر نیستند با گروه های افراطی بر سر آن ارزش ها معامله کنند. مردم خواهان صلح با عزت و پایدار هستند، صلحی که نتیجه اش تبدیل کردن پرچم سفید به سیاه باشد، به درد مردم افغانستان نمی خورد و ارزش مکث و بحث را هم ندارد. صلح واقعی زمانی امکان پذیر است که حکومت مستقیم با طالبان وارد مذاکره شود و بدون دخالت نامشروع خارجی این روند را به پیش ببرد.