صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

اهداف تشدید حملات تروریستی

-

طی روزهای گذشته حملات تروریستی در نقاط مختلف کشور تشدید شده است. بدترین و فاجعه آمیزترین حمله تروریستی بر یک محفل عروسی در غرب شهر کابل بود. در این حمله نزدیک هفتاد نفر کشته و در حدود دوصد نفر زخمی شدند که همگی مردم بی گناه و غیر دولتی بودند. دیروز ده حمله تروریستی پی در پی در ننگرهار صورت گرفت که در این حملات زنجیره ای ده ها نفر زخمی شدند. همه این حملات نشان دهنده اوج فعالیت تروریستی دشمن است. دشمنی که تا حدودی مبهم است و چهره آن در پس هزاران نام تروریستی گم شده است.
این ابهام زمانی بیشتر میشود که در آستانه امضای توافقنامه طالبان و ایالات متحده و نیز امضای اعلامیه مشترک حکومت افغانستان و حکومت ایالات متحده در مورد صلح هستیم. به نظر میرسد که پروسه صلح نیز شتاب بیسابقه گرفته است ولی در نفس این پروسه نیز ابهامات گیج کنندهای وجود دارد.
از سوی دیگر همزمان با شتاب در پروسه صلح انتخابات ریاست جمهوری نیز در پیشرو است و کمیسیونهای انتخاباتی در حال زمینهسازی برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری هستند. اکنون پرسشهایی که هر روز ذهنیت عمومی مردم افغانستان را به خود مشغول میسازد بیشتر میشود. نخستین پرسش این است که چه کسی واقعا در پس این حملات قرار دارد؟ دومین پرسش مهم این است که با توجه وضعیت موجود و دو رخداد مهمی چون شتاب پروسه صلح و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری که در نزدیکیها اتفاق خواهند افتاد، اهداف این حملات چیست؟
پاسخ به پرسش اول واقعا دشوار و تا حدی زیادی آمیخته با حدس و گمان است. زیرا واقعا نمیتوان دقیق تعیین موضع کرد که چه کسی میتواند دست به چنین جنایتی بزند. حمله بر یک مراسم عروسی که در آن کاملا مردم بیگناه ملکی و زنان و اطفال حضور دارند، جنایت غیر قابل تصور و نابخشودنی و چیزی فراتر از جنایت علیه بشریت است. اگرچه برخی اهداف مذهبی و فرقهای را در این رخداد بی تاثیر ندانسته ولی دست به چنین عملی مسلما با اهداف سیاسی و در ارتباط با انتخابات و پروسه صلح کشور است. چنین حملهای بی سابقه نیست ولی اهداف آن کامل در چنین شرایطی سیاسی است. از همین رو میتوان گزینههای مختلفی را با اهداف مختلف تحلیل کرد. طالبان به عنوان گزینه اول با اهداف مختلف میتواند دست به چنین حملهای بزند. این گروه هم سابقه چنین حملات وحشیانه را دارد و هم در شرایط کنونی انگیزه کافی برای این کار. کشورهای همسایه که به شدت به دنبال تداوم بحران در افغانستان هستند و از همین رو میخواهند انتخابات افغانستان را مختل کنند، هر کدام گزینههای مهم به عنوان متهمان اصلی این حمله  میتوانند باشند. برخی اپوزیسیون داخلی حکومت که در گذشته نیز متهم به حملات مشابه انتحاری بر تجمعات مردم به دلیل نفاق افکنی میان حکومت و مردم هستند، گزینههای محتمل دیگر میتوانند باشند. قدرتهای بزرگ جهانی و دست اندرکاران اصلی جنگ و صلح نیز از اتهام مبرا نیستند و انگیزههای کافی برای چنین کاری دارند. چیزی که به نظر میرسد در چنین حملهای محلی از اعراب ندارد، گروه داعش است. این گروه تا کنون چنان پایگاه و جایگاهی در افغانستان ندارد که چنین حملات بزرگ تروریستی را طراحی و اجرا کنند. اما در مجموع نمیتوان حکم قطعی در مورد متهم اصلی این حملات تروریستی کرد و یک گزینه را بر دیگر گزینههای محتمل ترجیح داد.
در مورد اهداف حملات اخیر و به خصوص حمله بر محفل عروسی در غرب کابل اما میتوان تا حدودی حکم قطعی کرد و این اهداف را بر شمرد. به عبارت دیگر هر کسی در پشت این حملات وحشیانه است در بلبشوی وضعیت فعلی نه قابل شناسایی است و نه چندان مهم. ولی اهداف حمله برای مردم افغانستان هم مهم اند و هم قابل تحلیل نزدیک به واقع. نخستین هدف از انجام حملات زنجیرهای تروریستی و اوج به نمایش گذاشتن کشتار مردم بیگناه به چالش کشیدن حکومت در انجام یک مراسم بزرگ ملی بود. بنا بود حکومت جشن بزرگی را به بهانه صدمین سال استقلال راه اندازی کند. هزینههای هنگفتی نیز در این راه شده بود و کاخ دارالامان به عنوان نمادی از بازسازی کشور و نشانهای از علاقمندی رهبری فعلی حکومت به بازسای افغانستان و ساختن یک افغانستان مدرن آماده بهره برداری بود. حمله بر محفل عروسی غرب کابل این نمایش حکومت را مختل کرد و در این زمینه موفق شد.
دومین هدف از این حملات احتمالا در ادامه حملات تروریستی گذشته و تشدید جنگ، چالش انداختن فراروی حکومت در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بود. در این زمینه نمیتوان هنوز حکم قطعی بر موفقیت این حمله کرد. ولی آن چه مسلم است به نفاق میان حکومت و مردم یک بار دیگر دامن زد. طبیعی است که تامین امنیت وظیفه حکومت است. وقتی چنین حمله سنیگینی در پایتخت کشور صورت میگیرد به معنای ناکامی حکومت در تامین امنیت و یا حداقل نشان دهنده بی کفایتی مسئولان درجه اول نهادهای امنیتی است. این حمله و تشدید حملات تروریستی در سراسر کشور بیاعتمادی میان مردم و حکومت و بیباوری مردم به رهبری نهادهای امنیتی را به نمایش گذاشت. نتیجه نهایی از چنین بیاعتمادی و بیباوری دلسردی مردم از پروسه انتخابات و در نهایت مختل کردن این پروسه مهم ملی است.
در مجموع اهداف حملات تروریستی که در روزهای گذشته انجام یافته است تا حد زیادی روشن است. حمله بر مراسم عروسی در جاده فیض محمد کاتب با همین اهداف صورت گرفته است و ممکن است تا زمان برگزاری انتخابات این حملات شدت بیشتر یابد. در این میان، تدابیر حکومت و بخشهای امنیتی کشور در برابر تشدید حملات و جلوگیری از آنها به همان اندازه مهم است که تعیین نسبت گروههای سیاسی داخلی و نیز متحدین سیاسی بین المللی افغانستان با این حملات تروریستی مهم است.

دیدگاه شما