دیروز نخستین روز جلسه سیاسیون افغان با چهارده تن از نمایندگان طالبان در حاشیه مراسم صدمین سالگرد روابط خارجی روسیه و افغانستان در مسکو برگزار شد. پس از این نشست که ظاهرا در همان سالون کنفرانس قبلی برگزار شده بود، سیاستمداران و چهره های جهادی برای در آغوش کشیدن ملا برادر صف کشیده اند و تصاویر نشان می دهد که احتمالا دقایق نسبتا طولانی را در انتظار مصافحه با او سر پا ایستاده اند. در این صف طولانی به قول خود شان «چهره های نامدار جهاد و مقاومت» دیده می شوند که چگونه با اشتیاق تمام برای رسیدن به آغوش ملا برادر صبوری می کنند. در نوبت نخست رییس جمهور پیشین به عنوان واضع اصطلاح سیاسی «برادران ناراضی» حضور دارد که سرشار از رضایت و مسرت دیده می شود.
در طی ماه های اخیراشتیاق شتافتن به پیشواز طالبان در هر جای جهان میان سیاستمداران و جناح های سیاسی به مثابه یک سندروم به شدت شیوع یافته است. در کنفرانس قبلی مسکو نیز لشکری از چهره های سیاسی مشهور و نیمه مشهور اشتراک ورزیدند و به امات یکی از اعضای گروه طالبان نماز خواندند. این اشتیاق به قدری بود که در آستانه برگزاری کنفرانس دوحه 250 نام لیست شدند که در این کنفرانس شرک کنند. البته که این کنفرانس اصلا برگزار نشد و ظاهرا برای همیشه لغو گردید.
این همه شور و نشاط و اشتیاق برای دیدار طالبان اما از سوی گروه همواره با سردی پاسخ داده شده است. طالبان هم در کنفرانس قبلی مسکو و هم در نخستین روز کنفرانس جاری در مسکو همان چیزهایی را گفته اند که سال ها برای آن مبارزه کرده اند. طالبان در کنفرانس دیروز بار دیگر بر خروج بی قید و شرط خارجیان تاکید کرده اند و افغانستان را تحت اشغال خارجی خوانده اند. وقتی طالبان از وطن تحت اشغال سخن می گویند به معنای تاکید ضمنی «جهاد» در برابر بیگانگان و کفار است. به این معنی است که از نگاه طالبان هنوز تنها یک راه وجود دارد و آن جهاد و مقاومت در برابر اشغالگران خارجی است و طبیعی است تا زمانی که اشغال وجود داشته باشد، جهاد هم وجود خواهد داشت.
معنای دیگر اشغال به زعم طالبان وجود یک دولت دست نشانده در افغانستان است. از نگاه طالبان تنها خروج اشغالگران کافی نیست، بلکه برچیدن دولت دست نشانده به مثابه پایان واقعی اشغال خارجی یک هدف نهایی است. استانکزی یکی از نمایندگان طالبان در کنفرانس خبری خود تاکید کرده است که گفتگوی بین الافغانی شامل دولت افغانستان نمی شود و یک بار دیگر بر عدم گفتگو با دولت افغانستان تاکید ورزیده است. واقعیت این است که طالبان به چیزی جز برقراری نظام امارت اسلامی و سقوط دولت افغانستان راضی نمی شود. این مساله در آخرین گفتگو میان نماینده خاص ایالات متحده در امور صلح افغانستان و نمایندگان طالبان در قطر نیز مطرح شده است. سردی و قطع گفتگوهای جاری میان طالبان و آمریکا نیز به همین نکته بر می گردد.
در این طرف نیز سیاستمداران بازمانده از قدرت نیز خود را به آب و آتش می زنند تا به هر شکل ممکن در بازی های سیاسی شریک شوند و اکنون یکی از راه ها شتافتن به پیشواز طالبان است. چهره های سیاسی که در طی سال های اخیر با شکست و انزوای سیاسی مواجه بوده اند و احتمالا دربازی های قدرت آینده نیز خود را بازنده احساس می کنند، تلاش می ورزند که از راهی برای احیای مجدد عظمت از دست رفته خود استفاده کنند. طبیعی است که این همه شیفتگی و شیدایی برای گفتگو با طالبان تنها به خاطر آمدن از حاشیه به متن است. آنان نیک می دانند که بهای این همه تقلا و عجز به پیشگاه طالبان تضعیف نظام سیاسی افغانستان است. اما امیدوار اند که حتی به بهای تضعیف نظام سیاسی افغانستان، شاید خود را به میدان بازی آورند.
واقعیت این است که سیر گفتگوهای صلح با طالبان و عدم اجماع سیاسی در برخورد با این روند تا کنون به تضعیف نظام و تقویت تروریسم در عرصه سیاسی و بین المللی منجر گردیده است. اگرچه نیروهای امنیتی و پالیسی های جدید حکومت در عرصه نظامی موفق بوده اند و تا کنون ضربات سهمگینی بر دشمن وارد کرده اند. ولی در عرصه سیاسی باید بپذیریم که اکنون گروه طالبان به یک وزنه سیاسی غیر قابل انکار تبدیل گردیده است. بدون شک در تقویت طالبان فاکتورهای زیادی نقش داشته اند ولی مهم ترین آن ها کسانی بوده اند که اکنون در صف طولانی ایستاده اند تا ملا برادر را در آغوش گیرند. نشست جاری در مسکو نیز به نحوی در راستای تضعیف نظام سیاسی افغانستان به پیش می رود.