صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۹ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

گفتگوی سه جانبه مسکو و اصرار بر اشتباه گذشته

-

زلمی خلیلزاد نماینده خاص ایالات متحده در ادامه گفتگوهای صلح افغانستان این بار نشستی را با حضور روسیه، چین و ایالات متحده در مسکو تدارک دیده است. به نظر می رسد او تلاش می کند که برای ماموریت خود دستاوردی رقم بزند. دستاورد ملموس برای خلیلزاد از آن جهت اهمیت دارد که کار او و در مجموع دیپلماسی دستگاه سیاست خارجی ایالات متحده در مورد صلح افغانستان هم در سطح جهانی و هم در داخل ایالات متحده با پرسش های جدی مواجه شده است. به گونه ای که بسیاری از نهادهای تصمیم گیرنده در ایالات متحده خواهان توضیح وزیر خارجه و خلیلزاد در مورد ماموریت او شده است. اکنون ایالات متحده می خواهد بعد از مذاکرات طولانی و نفسگیر با طالبان، پای تعدادی از کشورهای دیگر را نیز به میان بکشد و از این ورطه ماهی مقصود بگیرد.
اما اشتباهی که هم چنان در حال تکرار شدن است این است که به نظر می رسد ایالات متحده این مسیر را یک طرفه می رود. مدتی است که گفتگوهای طولانی در قطر، مسکو، اسلام آباد و برخی کشورهای دیگر در مورد صلح افغانستان ادامه داشته است، ولی در هیچ یک از این گفتگوها دولت و نمایندگان واقعی مردم افغانستان حضور نداشته اند. این روند در گفتگوی سه جانبه مسکو هم در حال تکرار شدن است. طبیعی است که گفتگوها باید با حضور جوانبی برگزار شود که صلاحیت تصمیم گیری داشته باشد. در حالی که در تمام این مدت گفتگوها و مذاکرات در غیبت دولت افغانستان به عنوان طرف اصلی پروسه صلح برگزار می شود و این مسیر نه تنها به صلح در افغانستان کمک نمی کند بلکه آن را از مسیر اصلی اش منحرف می سازد. به همین خاطر به طور روشن دیده می شود که پروسه صلح مسیر اشتباهی را طی می کند.
در حالی که طی هفته های اخیر اجماع قابل قبولی میان جناح های سیاسی کشور در مورد صلح بر سر اصول اساسی پروسه صلح به وجود آمده بود و بنا بود که ترکیب نسبتا جامعی از نمایندگان همه مردم افغانستان تحت چتر واحد به عنوان دولت افغانستان در کنفرانس دوحه اشتراک کنند. اما متاسفانه این کنفرانس با کارشکنی قطر لغو شد و یک فرصت دیگر برای صلح از دست رفت. این کارشکنی هم چنین نشان داد که قطر در روند صلح افغانستان صادق نیست و این کشور مکان مناسبی برای گفتگوهای صلح نیست. اکنون برای مردم افغانستان هم قطر به عنوان تسهیل کننده و مکان گفتگوهای صلح با پرسش جدی مواجه شده است و هم آقای خلیلزاد به عنوان نماینده خاص ایالات متحده در گفتگوهای صلح افغانستان اعتبار گذشته خود را ندارد.
گفتگوهای سه جانبه مسکو بدون حضور دولت افغانستان تردیدها در مورد صداقت آقای خلیلزاد را بیشتر می کند و بدین ترتیب تمام این پروسه اکنون با تردید جدی در نزد افکار عمومی مواجه شده است. بر اساس برخی گزارش های غیر رسمی دولت افغانستان هم از روند گفتگوهای صلح با محوریت شخص خلیلزاد و هم از تعیین مکان گفتگوها در قطر ناراضی است و خواهان تبدیلی هر دو مورد است.
آقای خلیلزاد به عنوان یک آمریکایی افغان تبار بدون شک دارای حب و بغض ها و جهت گیرهای شخصی در قضیه افغانستان است. قطر نیز با تهیه لیست شرکت کنندگان کنفرانس دوحه بدون مشوره با دولت افغانستان، نشان داد که تعهد کافی برای گفتگوهای صلح ندارد. به همین خاطر این خواست اگر از سوی دولت افغانستان صورت گرفته باشد، موجه و قابل قبول به نظر می رسد.
اکنون گفتگوهای مسکو به نظر می رسد به خاطر متقاعد کردن روسیه و چین به منظور همسویی با نماینده خاص ایالات متحده برگزار می شود. هنوز برای مردم افغانستان و هم چنین مردم ایالات متحده مشخص نیست که طرح فرستاده خاص در مورد صلح افغانستان چیست. به همین خاطر تردیدها نیز بیشتر و بیشتر می شود. بعید به نظر می رسد که این دو کشور به عنوان کسانی که در طی سال های گذشته و در معادلات جهانی همواره در تقابل با ایالات متحده قرار داشته اند و مخالف سیاست های این کشور به خصوص در خاورمیانه بوده اند، در دامی سقوط کنند که رقیب دیرینه پهن کرده است. در مجموع مهم این نیست که چه کسی با نماینده خاص همنوایی می کند و چه کسی نمی کند. مهم این است که همگان باید این موضوع را درک کنند که هیچ گفتگویی بدون حضور افغانستان برای مردم افغانستان قابل قبول نخواهد بود و به همین خاطر به نتیجه نیز نخواهد رسید.

دیدگاه شما