بانزدیک شدن زمان انتخابات پارلمانی، صحنه انتخابات گرم تر و رقابت ها نیز جدی تر و بیشتر شده است. فضای انتخاباتی این روزها امیدوار کننده است. کمپاین ها شلوغ و مملو از مراجعه کنندگان زن، مرد و پیر و جوان می باشند. عکس ها و بیلبوردها فضای شهر را تغییر داده و تمام سرک ها، کوچه ها و پس کوچه ها را به شکل خاص رنگ و تزیین کرده است.
حال وهوای انتخاباتی نشان می دهد که مردم بدون جدی گرفتن مسایل امنیتی، می خواهند صحنه انتخابات را گرم نگهدارند و متعهدانه و مسؤلانه در این پروسه ملی سهم بگیرند. آگاهی و شعور سیاسی مردم به حدی رسیده است که منافع جمعی و دراز مدت خود را تشخیص داده و نسبت به آن واکنش مقتضی داشته باشند.
مردم تصمیم گرفته اند که علیرغم تهدیدات دشمنان در انتخابات اشتراک کنند و نمایندگان مورد نظر خود را انتخاب کنند. از نظر مردم اشتراک در انتخابات و تصمیم آگاهانه و معقولانه بر سر صندوق های رأی، تأثیر مستقیم به سرنوشت آینده شان دارند. انتخابات می تواند سرنوشت کشور و مردم را به سوی روشنایی و شکوفایی هدایت کند و می تواند آینده مردم را به طرف سیاهی و تباهی بکشاند.
اگرچه در میان این همه شور و اشتیاقی که این روزها در شهرها و ولایت ها مشاهده می شود، بعضی از ناهنجاری ها و نارسایی ها نیز دیده می شود که باید به مرور زمان اصلاح شود و فرهنگ انتخابات به شکل درست برای مردم تفهیم گردد. در کشوری مانند افغانستان که فرهنگ همپذیری و اصول و هنجارهای دموکراتیک هنوز در نزد مردم ناشناخته مانده، نارسایی هایی به این حد یک امر معمول و پذیرفتنی به حساب می آید که امیدواریم آهسته آهسته این ناهنجاری ها نیز اصلاح گردد.
با آن هم دو مشکل عمده در انتخابات پیش رو وجود دارد که ممکن است پروسه انتخابات را کمرنگ جلوه دهد. اول حضور کاندیدان در صحنه انتخابات بیش از حد زیاد است. مثلا در ولایت کابل سی و دو نماینده در پارلمان راه پیدا می کنند، در حالی که بیش از هشتصد نفر کاندیدا برای احراز این کرسی ها با هم رقابت می کنند. در این صورت آرای مردم پراکنده می شود و نمایندگان پیروز با حد اقل رأی در کرسی پارلمان تکیه می زنند. وقتی یک نماینده بجای ده هزار رأی با دو- سه هزار رأی وارد پارلمان شود، به همان میزان از مشروعیت نمایندگان نیز کاسته می شود.
دوم، اشتراک کمرنگ مردم در پروسه ثبت نام انتخابات است. متأسفانه تعدادی از افراد احساساتی و رهبران احزاب در زمان ثبت نام به تبلیغات منفی پرداختند و تعدادی از مردم را از این پروسه دلسرد کردند. نا امنی و حملات انتحاری نیز دلیل دیگری بود که روی پروسه ثبت نام مردم درانتخابات تأثیر منفی بجا گذاشت. بی برنامگی و عدم آگهی دهی کمیسیون انتخابات، البته مهمترین عاملی بود که تعداد زیادی از مردم از پروسه ثبت نام بازماند.
بازماندن تعدادی از مردم از پروسه ثبت نام در عمل آنها را از اشتراک در انتخابات و حضور در مراکز رأی دهی باز می دارد. براساس قانون انتخابات، کسانی که ثبت نام نکرده اند، نمی توانند رأی بدهند؛ بنابراین در این انتخابات کسانی که حالا علاقمند به شرکت در انتخابات اند، از رأی دادن محروم می باشند. پس کاهش رأی دهندگان از یک سو و افزایش میزان کاندیداها از سوی دیگر این خطر را بیشتر می سازد که بسیاری از کاندیداها با آرای خیلی کم به پارلمان راه یابند.
به هرحال آنچه مهم است این است که انتخابات با شفافیت و عدالت تمام برگزار شود و مردم از نتیجه انتخابات راضی باشند. چنانچه شفافیت و عدالت در انتخابات نیز زیر سؤال برود، دیگر انتخابات پارلمانی قابل دفاع نخواهد بود. برگزاری درست و شفاف انتخابات وظیفه و مسؤلیت کمیسیون های انتخاباتی است، اما از آنجایی که این شفافیت در بسیاری مناطق با مسأله ناامنی گره خورده و با آن پیوند پیدا کرده است، لذا حکومت و نهادهای امنیتی نیز باید دوشادوش کمیسیون های انتخاباتی برای برگزاری انتخابات شفاف و عادلانه به طور مشترک تلاش کنند. این انتخابات بهترین شانس برای حکومت و مردم افغانستان است تا گذشته را جبران کرده و پروسه های دموکراتیک را تقویت کنند.