صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۴ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

صلح؛ گـرایش ها و نـگرانی ها

-

چندین سال است که حکومت افغانستان به صورت جدی روی پروسه صلح کار می کند. در این رابطه با جریانات مختلف داخلی و کشورهای خارجی به گفتگو و رایزنی پرداخته است؛ ولی واقعیت آن است که این تلاش ها در کاهش نا امنی و خشونت مؤثر نبوده و امیدواری چندانی را در سطح ملی به وجود نیاورده است.
طالبان حکومت افغانستان را دست نشانده امریکا می داند و می گوید که با چنین حکومتی هرگز به پای میز مذاکره نخواهد نشست؛ اما بارها اعلام کرده که حاضر است با امریکا مذاکره کند. این گروه البته می خواهد با نمایندگان سازمان ملل و سایر کشورهای جهان باراحتی و بدون مانعی وارد گفتگو شود.
درهمین حال برخی نشانه ها از تمایل گروه طالبان به گفتگوهای صلح حکایت می کند. در ماه های اخیر همزمان با تشدید نا امنی ها و کشتارها، گفتمان صلح در سطح ملی و بین المللی قوت گرفته و گرایش عمومی را نسبت به صلح و امنیت در کشور بر ملا می سازد.
اعلام آتش بس در روزهای عید فطر و ورود بدون ترس و هراس نیروهای طالبان به درون شهرها و استقبال مردم ازآنها، این مسأله را آشکار نمود که مردم افغانستان چه در صف مردم و حکومت و چه در جبهه طالبان از ادامه نا امنی و جنگ در کشور احساس خستگی می کنند و همه منتظر اند که رهبران سیاسی راهی را برای صلح و آشتی پیدا کنند.
حال ممکن است این سؤال به وجود بیاید که اگر هر دو طرف خواهان صلح و امنیت در کشور می باشند، چرا جنگ و نا امنی هر روز شدیدتر می شود؟ عملیات گروهی طالبان در غزنی، بدخشان، فاریاب، غور، بادغیس و در ولایت ها و ولسوالی های دیگر، بیانگر رویکردهای خشونت آمیزی است که با گرایش های صلح طلبانه سازگاری ندارد.
به همین دلیل بسیاری از مردم معتقداند که طالبان یک گروه به شدت ایدیولوژیک است که نمی تواند تحت یک نظام نسبتا دموکراتیک  زندگی کنند. طالبان مانند گذشته خواهان حاکمیت امارت اسلامی است که نوع حکومتداری اش با هیچ یک از نظام های معقول و پذیرفته شدهای جهان همخوانی ندارد. اما برداشت دیگر این است که جدیت موضوع صلح سبب تشدید جنگ در کشور شده است.
نگاه مردم به صلح و گفتگوهای سیاسی کاملا مثبت است. به همین دلیل مردم از پروسه صلح حمایت می کنند و خواهان مذاکرات مستقیم میان حکومت و گروه طالبان می باشند؛ ولی در عین حال شهروندان افغانستان نگرانی های دیگری هم دارند که پیامد صلح را برای آنان در هالهای ترس و ابهام قرار می دهد.
مردم بین صلح و قیمتی که برای آن می پردازند، تفکیک می کنند. در باره صلح تمام شهروندان افغانستان توافق نظر دارند. تمام مردم از پروسه صلح پشتیبانی می کنند؛ اما همین شهروندان در بارهای قمیتی که برای صلح ممکن است پرداخت شود، توافق نظر ندارند. اغلب شهروندان کشور، قانون اساسی، نظام دموکراتیک، آزادی های سیاسی و حقوق بشر را جز دستاوردهای سال های جهاد ومبارزه و حاصل خون میلیون ها شهید دانسته و حاضر نیستند این اصول و ارزش ها را به پای صلح قربانی کنند. این شهروندان معتقداند که در اساس صلح تنها با حفظ همین ارزش ها و دستاوردهای جدید قابل دوام می باشد، اگر این دستاوردها نادیده گرفته شود، صلح به وجود آمده یک صلح تحمیلی و برخلاف خواست شهروندان بوده و به زودی با مخالفت همگانی روبرو شده و ازهم می پاشد.
در میان گروه طالبان نیز یک محذوریت و یک نگرانی در ارتباط با صلح وجود دارد. مشکل طالبان حکومت نیست؛ بلکه مشکل اصلی در نگرانی هایی است که در گفتگوهای صلح با حکومت وجود دارد. محذوریت گروه طالبان درقبال صلح، پاکستان است، طالبان گروه دست ساخته پاکستان و مورد حمایت آن کشور است. این گروه به آسانی نمی تواند خود را از سایه سیاست پاکستان دور کند. بنابراین اشتراک طالبان در گفتگوهای صلح بستگی به رضایت سیاستمداران پاکستان از این پروسه دارد.
اما نگرانی گروه طالبان این است که اشتراک آنها در گفتگوهای صلح با حکومت افغانستان، مشروعیت جنگی طالبان را از بین می برد و پشت جبهه ها سست کرده و ارادهای نیروهای جنگی را متزلزل می سازد. اگر گفتگوهای صلح به نتیجه نرسد، ترمیم شکاف های به میان آمده میان رهبران و نیروهای جنگی برای آن گروه کاری دشوار خواهد بود. به این دلیل طالبان می خواهد در رابطه با عواقب گفتگوهای صلح تضمین هایی داشته باشد و امریکا، سازمان ملل و برخی کشورهای دیگر می تواند در این زمینه به طالبان کمک کند.

دیدگاه شما