روز پنجم جون را به نام روز جهانی محیط زیست نامگذاری کرده اند.  اداره ملی حفاظت محیط زیست افغانستان دیروز از روزجهانی محیط زیست تجلیل به عمل آورد. در این مراسم معاون اداره محیط زیست گفته است که روزانه ۴ تن کیسه پلاستیک در شهر کابل مصرف می‌شود که عمر استفاده از آن " از مغازه تا خانه است" و بعد تبدیل به زباله می‌شود. علاوه بر آن روزانه سه تن از انواع دیگر مواد پلاستیکی وارد محیط زیست کابل می شود. اداره محیط زیست می گوید چنانچه روند به همین گونه ادامه یابد، تا سه سال آینده جای غرس یک نهال هم در شهر کابل باقی نخواهد ماند. اینها خبرهای خوشی است که از زبان مسؤلان محیط زیست شنیده می شود. در کشورهای دیگر معمولا در این گونه مراسم از دستاوردها و پیشرفت های اداره در آن زمینه سخن گفته می شود؛ اما در افغانستان حتا یک جمله در مورد کارکردهای اداره مربوطه و تلاش ها و دستاوردهای آن گفته نمی شود و این فاجعه بار است، بسیار فاجعه بارتر از آلودگی محیط زیست.
این هشدارها در حالی داده می شود که تولید و مصرف انواع پلاستیک در کشور و بخصوص در شهرهای بزرگ افغانستان در حال افزایش است و هیچ برنامه¬ای برای کنترل این وضع از سوی نهادهای مسؤل وجود ندارد و هیچ راهکاری برای نجات مردم از آلودگی محیط زیست پیشنهاد نمی شود.
در کنار نا امنی، فقر و بیکاری، آلودگی محیط زیست در کابل و بقیه شهرهای کشور، زندگی شهروندان را به خطر مواجه کرده و شهروندان و بخصوص اطفال و زنان را به ده ها نوع بیماری مبتلا کرده است. در شهر کابل و سایر شهرهای افغانستان آلودگی محیط زیست تنها به مواد پلاستیکی محدود نمی شود. آب های آلوده و غیر صحی، تپه های زباله که در کنار سرک ها و گوشه و کنار شهر چشم انداز شهر را نفرت انگیز کرده و بوی و تعفن آن عابران و ساکنان شهر را در اذیت و آزار دایمی قرار داده است، دود زغال سنگ و مواد پلاستیکی که در منازل و حمام های شهر مورد استفاده قرار می گیرد، در مجموع محیط زیست را چنان آلوده کرده که ادامه حیات در این شهر را دشوار ساخته است.
میلیون ها دالر حیف و میل می شود و سالانه میلیون ها دالر دیگر صرف معاش، اعاشه و سایر امتیازات اداراتی می شوند که به صورت مستقیم و غیر مستقیم وظیفه حفاظت از محیط زیست را به عهده دارند؛ اما این ادارات اسمی تا هنوز کمترین کاری در زمینه محیط زیست انجام نداده است.
شاید بسیاری معتقد باشند که سیاست، قدرت و اقتصاد موجب پیشرفت جوامع می شود؛ اما به نظر من تا زمانی که اعضای جامعه از فرهنگ انسانی مناسب برخوردار نگردد، نه سیاست و نه قدرت و نه اقتصاد می تواند نجات بخش اعضای جامعه باشد. ما اگر قدرت داشته باشیم؛ اما فرهنگ استفاده از قدرت را ندانیم و اگر اقتصاد داشته و فرهنگ بهره وری از امکانات را بلد نباشیم، مثل این است که یک شمشیر برنده به دست یک آدم مست و لایعقل قرار گیرد.
ما در افغانستان از لحاظ فرهنگی بسیار ضعیف هستیم. ما هنوز به مرحله خود شناسی و دیگر شناسی نرسیده¬ایم و هنوز نوع تعامل خود را با دیگران نمی توانیم تعیین کنیم. به همین دلیل ما تنها به زندگی حیوانی خود می اندیشیم و زندگی دیگران برای ما هیچ ارزشی ندارد. به همین دلیل نسبت به حیات، زندگی، آرامش و آسایش دیگران کمترین احساس مسؤلیت نمی کنیم.
بنابراین برای رفع آلودگی محیط زیست پیش از آن که ما به بودجه نیاز داشته باشیم به فرهنگ سازگار با محیط زیست ضرورت داریم. در سایه این فرهنگ همه شهروندان باید احساس کنند که در رابطه با پاکی محیط زیست و جلوگیری از آلودگی آن مسؤلیت دارند. همه باید فکر کنند که در این شهر تنها آنها حق زندگی ندارند، هزاران خانواده¬ای که به گونه¬ای از اقدامات منفعت طلبانه آنان متضرر می شوند نیز از حق حیات برخوردارند.
ما در افغانستان تا هنوز با مقوله انحصار قدرت سروکار داشتیم؛ اما امروز باید نگران انحصار زندگی مردم به دست یک اقلیت ستمگر باشیم. امروز آنها زندگی مردم را به گروگان گرفته اند و با هستی مردم و کل طبیعت بازی می کنند. بنابراین ما باید بخشی از بودجه ادارات محیط زیست، شاروالی و ولایت کابل را به فرهنگ سازی مصرف کنیم و فرهنگ زندگی شهری را برای شهروندان این سرزمین بیاموزیم و از طرف دیگر جلو خودسری های زورمندان و منفعت طلبان باید گرفته شود. تا همه برای پاکی محیط خود تلاش نکنیم؛ انتظار جلوگیری از آلودگی محیط زیست را از چند اداره ضعیف نباید داشته باشیم.