افغانستان و پاکستان اغلب روابط پرتنش داشته و مناسبات این دو کشور همواره با فراز و فرودهای زیادی همراه بوده است. اختلافات مرزی میان افغانستان و پاکستان از یک سو و خصومت پاکستان با هند از سوی دیگر، روابط افغانستان و پاکستان را تحت تأثیر قرار داده است. در چهاردهه گذشته که افغانستان درگیر جنگ های داخلی بود، پاکستان از نابسامانی های سیاسی در افغانستان سود برد و حوزه مداخلات خود را در امورات سیاسی، نظامی و امنیتی افغانستان توسعه بخشید. دوره حکومت مجاهدین و دوره سیاه حاکمیت طالبان شاید اوج مداخلات پاکستان در مسایل افغانستان را به نمایش بگذارد.
پس از سقوط طالبان، با این که حکومت وقت پاکستان تحت فشار آمریکا و متحدین جهانی اش، به حمایت از ائتلاف مبارزه با تروریسم مجبور گردید؛ اما این کشور هیچگاه صادقانه با جامعه جهانی عمل نکرد و هیچگاه حمایتش را از گروه طالبان و شبکه حقانی که هدف شان سرنگونی حکومت افغانستان بود، قطع نکرد. سیاست دوگانه پاکستان در برابر گروه های تروریستی از سال ها به این طرف در محافل سیاسی داخلی و خارجی مطرح شده و مقامات بسیاری از کشورها این سیاست پاکستان را مورد انتقاد قرار داده اند.
حکومت پیشین افغانستان متأسفانه همانطوری که در مبارزه با تروریسم، سیاست واحد و یکسانی را در پیش نگرفت، در رابطه با پاکستان نیز موضع شفاف و روشنی اتخاذ نکرد. گاه با پاکستان متحد و برادر خطاب می کرد و گاه تا مرز دشمنی پیش می رفت. حکومت وحدت ملی خوشبختانه، استراتژی مبارزه با تروریسم را بر مبنای اصول مشخص و پذیرفته شده بنیان نهاد و در همین حوزه، مناسبات خود را با حامیان تروریسم نیز روشن ساخت.
پس از آن که پاکستان از همکاری با افغانستان در رابطه با پروسه صلح و مبارزه با هراس افگنی خودداری کرد و حمایتش را از گروه های تروریستی مستقر در پاکستان قطع نکرد، مناسبات دو کشور رو به وخامت نهاد. در دو سال اخیر روابط دو کشور بیش از گذشته پرتنش و سرد بوده و تعامل و همکاری میان دو کشور در پایین ترین حد خود رسیده است.
استراتژی جدید آمریکا در رابطه با افغانستان و کشورهای جنوب آسیا نیز تأثیرات خود را بر روابط افغانستان و پاکستان گذاشت. آمریکا به وضوح پاکستان را به عنوان حامی تروریسم مورد نکوهش قرارداد. در سایه این استراتژی نگاه جامعه جهانی به پاکستان عوض شد و آن کشور بیشتر از پیش تحت فشار قرار گرفت.
اکنون پاکستان می کوشد تا روابط خود را با افغانستان به حالت عادی درآورد. اظهارات مقامات پاکستان در چند ماه گذشته در باره افغانستان و تأکید آن کشور بر مبارزه با تروریسم، نشان می دهد که پالیسی سازان پاکستان می کوشد تا با این گونه اظهارات از فشار افکار جامعه جهانی بکاهد و پیامدهای موضع گیری آمریکا و متحدینش را در مورد پاکستان قابل تحمل تر سازد. این که آیا پاکستان می تواند دوباره خود را از تنگناهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی موجود رهایی بخشد یا نه؟ به درایت، ظرفیت و نحوه تعاملات سیاسی آن کشور با جامعه جهانی و بخصوص آمریکا بر می گردد؛ اما آن چه به حکومت افغانستان مربوط می شود، این است که فریب بازی های سیاسی را نخورد و همگام با جامعه جهانی تلاش کند تا پاکستان را به همکاری عملی با افغانستان وا دارد. بدون شک تا فشارهای سیاسی و اقتصادی آن کشور را به همکاری صادقانه با تروریسم وا ندارد، گفتگوهای دو جانبه و چند جانبه سیاسی میان افغانستان و پاکستان به هیچ وجه کارساز و نتیجه بخش نخواهد بود.
پاکستان با برگزاری چنین مذاکراتی نشان می دهد که آن کشور حاضر است تا درباره امنیت، صلح و مبارزه با هراس افگنی با افغانستان همکار باشد. حکومت پاکستان می خواهد نگاه جامعه جهانی را نسبت به آن کشور تغییر دهد و بار دگر مناسبات خود را با آنها ترمیم کند؛ اما افغانستان باید استراتژی خود را درباره امنیت، صلح و هراس افگنی تعقیب کند و نباید این استراتژی تحت تأثیر خواست های کشورهای دیگر قرار بگیرد. برای افغانستان آنچه از اهمیت فوق العاده برخوردار است، امنیت است. بنابراین مناسبات افغانستان با کشورهای دیگر بر معیار همکاری آن کشورها در مورد امنیت افغانستان تنظیم می شود. هر کشوری که به نا امنی افغانستان کمک کند و خشونت و ترور را در این کشور ترویج کند، نمی تواند با افغانستان روابط دوستانه داشته باشد.
شکست مذاکرات مقام‌های وزارت خارجه افغانستان و پاکستان به خوبی آشکار می سازد که پاکستان در مذاکرات سیاسی صادق نیست و تنها می خواهد نمایش دیگری از بازی های سیاسی را با افغانستان آغاز کند. نمایشی که در آن پاکستان نقش اول را بازی خواهد کرد.