نزدیک به چهار دهه است که افغانستان در آتش جنگ می سوزد و بیش از نصف این زمان را جنگ با تروریسم به خود اختصاص داده است. جنگ ناشی از حضور تروریسم در افغانستان از روز اول نیز به نحوی جنگ نیابتی و البته اعلان نا شده از سوی کشورهای منطقه در جغرافیای ما بوده است.
این روزها نشانه هایی از تغییر رویکرد جنگی تروریست ها دیده می شود. حمله انتحاری بر مرکز فرهنگی تبیان و مرکز رسانه ای صدای افغان که هر دو منتسب به ایران هستند در روز پنجشنبه گذشته واضح ترین نشانه از تغییر رویکرد به جنگ در افغانستان است. به نظر می رسد تروریست ها با اشاره حامیان منطقه ای خویش حملات انتحاری و ترریستی را اکنون به سمتی می برند که در پی این حملات، تنش های فرقه ای و مذهبی تشدید گردد. طبیعی است هرچه تنش های مذهبی و فرقه ای شدت یابد، رویارویی میان کشورهای منطقه آشکارتر و جدی تر خواهد شد.
علاوه بر حملات انتحاری و تروریستی بر مراکز دینی و مذهبی شیعیان و مراکز منتسب به ایران، نشانه های قاطعی دیگری نیز وجود دارد مبنی بر این که تروریست ها و بازیگران پشت پرده معمای تروریسم برنامه های مشخصی برای تغییر رویکرد جنگ دارند. هم اکنون گزارش های موثقی وجود از برخی مناطق جنوب و شمال وجود دارد که تروریست های تازه نفس حتی همراه با خانواده های شان در حال استقرار در برخی از مناطق تحت کنترل طالبان هستند. در مناطقی از ارزگان و غزنی و برخی از مناطق ولایت های شمالی هزاران تن از اعضای گروه های تروریستی جا به جا شده اند که دارای شیوه زندگی متفاوت با مردم افغانستان و در عین حال بسیار ورزیده در جنگ دیده می شوند. شکست گروه دولت اسلامی در کشورهای سوریه و عراق و فرار آن ها به سمت افغانستان این روند را تشدید کرده است. دلایل و عوامل زیادی وجود دارد که به تغییر رویکرد جنگی تروریست ها کمک کنند و آن ها را به اهداف شان نزدیک کنند.
بیش از دو سال است که تعدادی از گروه های موجود در افغانستان آگاهانه یا ناآگاهانه سعی می کنند، افغانستان را به سمت سوریه سازی و عراقیزه کردن پیش ببرند. در سوریه و عراق تقابل ها بسیار واضح و روشن بود. اما تا هنوز این تقابل ها در افغانستان به دلایلی شکل نگرفته است. مهم ترین دلیل عدم شکل گیری جنگ های فرقه ای در افغانستان مناسبات نیک و همراه با تساهل میان مردمان این سرزمین و مذاهب کشور بوده است. این گفته به این معنی است که دیگر تلاش ها در راستای همگرایی های ملی یا اصلا وجود نداشته و یا ناکام بوده است.
با توجه به تغییرات جدی در استراتژی جنگی تروریست ها و حامیان آن ها، در جبهه مبارزه با تروریسم اما چندان نشانه هایی از تغییرات دیده نمی شود. به خصوص در استراتژی مبارزه با تروریسم دولت و نیروهای دفاعی افغانستان تغییرات متناسب با وضعیت دیده نمی شود. اگرچه نمی توان هنوز از واژه هایی چون فرسایش و استیصال در مقابله با تروریسم استفاده کرد؛ زیرا هنوز اراده قاطع و جدی در این راستا وجود دارد و نیروهای امنیتی کشور با جان فشانی های غیر قابل وصفی در برابر تروریست ها مبارزه می کنند. ولی چشم دوختن به تغییرات مثبت در استراتژی کشورهای همسایه و انتظارات بیهوده از پروسه صلح همه چیز را ممکن است به بیراهه ببرد. امری که در زمان حکومت آقای کرزی اتفاق افتاد و همه ظرفیت های موجود را به محاق برد. اکنون نیز در چنین مرحله ای قرار داریم. اگر حکومت و همکاران بین المللی افغانستان که با هدف مبارزه با تروریسم در کشور ما حضور دارند، متناسب با شیوه های جدید جنگ و حملات تروریستی و همگام با تحولات منطقه ای، تغییراتی در استراتژی های خویش ایجاد نکنند، هیچ بعید نیست که بحران امنیتی کشور به سمت و سویی برود که تروریست ها و حامیان منطقه ای آنان می خواهند.
خطرات و مخاطرات جدی تر از گذشته در سال جدید فراروی ما قرار دارد. جنگ به سمتی می رود که احتمال شعله ور شدن منازعات فرقه ای و قومی شدن بحران را تقویت می کند. بنابراین این وضعیت و نشانه های دال بر مخاطرات جدید ایجاب می کند که تغییرات جدی در مبارزه با تروریسم به وجود آید و از همه ظرفیت های موجود به خوبی استفاده گردد.