صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

مشکلات و چالش های مبارزه با مواد مخدر

-

در کنار همه مشکلاتی که مردم افغانستان به آن مواجه می باشند، کشت و افزایش مواد مخدر و پیوند آن با تروریسم و فساد اداری از مسایلی است که به روند سیاست گذاری ها و برنامه های ملی آسیب وارد کرده و مؤثریت سیاست های امنیتی و فعالیت های اقتصادی را با مانع روبرو کرده است.
دیروز ارگ ریاست جمهوری اعلام کرد که حد اقل هشت مرکز تولید مواد مخدر با پشتیبانی نیروهای بین المللی در ولایت جنوبی هلمند نابود شده اند. در اعلامیه آمده است که در این عملیات برای نخستین بار منابع تولید مواد مخدر هدف حمله قرار گرفتند. هدف اصلی این عملیات نابود سازی مراکز تولید مواد مخدر در ولایت هلمند و به ویژه مناطق سنگین، موسی قلعه، کجکی و نوزاد هستند.
اگرچه کشت و قاچاق مواد مخدر به عنوان یک پدیده مخرب، غیر انسانی و غیر قانونی به لحاظ حقوقی قابل پیگیری و مجازات می باشد؛ اما جنبه خطرناک تر آن در افغانستان، که مبارزه با این پدیده را ضروری و اجتناب ناپذیر می سازد، این است که مواد مخدر به مهمترین منبع تأمین کننده بودجه جنگ و تروریسم در افغانستان تبدیل شده است.
کشت و قاچاق مواد مخدر سبب رشد اقتصاد جرمی و گسترش فساد در جامعه و نظام اداری  گردیده و به این ترتیب نظام اقتصادی و اداری را در کشور فلج کرده است. اگر امروز نا امنی در افغانستان شدت گرفته و گروه های مسلح غیر قانونی مانع توسعه و پیشرفت در کشور می گردد و پدیده فساد در ادارات گسترش می یابد، بخش عمده آن به کشت و قاچاق مواد مخدر ارتباط می گیرد.
افغانستان بزرگترین تولیدکننده مواد مخدر جهان است که از دهه نود میلادی تا کنون روند رو به رشد را پیموده است. بر اساس آمار رسمی اکنون سه ملیون نفر در افغانستان از مواد مخدر استفاده می کند و یک و نیم ملیون نفر آن معتاد به مواد مخدر اند. در سال های اخیر علاوه بر افزایش جمعیت معتادان، میزان ابتلای کودکان و نوجوانان به مواد مخدر نیز افزایش یافته است. به این ترتیب همه ساله سن استفاده از مواد مخدر درحال کاهش بوده و افراد بیشتری از کودکان و نوجوانان به این ماده زهری معتاد می شوند. این آمارها و واقعیت های تلخ، زننده و ناخوشایند از زندگی معتادان در شهرها و روستاها نشان دهنده زندگی فلاکت بار و رو به افول طیف وسیعی از جوانان فعال در جامعه می باشد.
سطح کشت تریاک در سال ٢٠٠٢ ميلادى به ٧٤ هزار هکتار مي رسيد و این رقم در سالهاى بعد به تدريج بلند رفته و حالا اين رقم به ٢٠٩ هزار هکتار بالغ مي شود. در گزارش سازمان ملل که در تاریخ 24 عقرب امسال منتشر شد، آمده است که میزان تولید مواد مخدر در افغانستان از چهار هزار و هشتصد تن در سال 2016 به حدود نه هزار تن در سال 2017 رسیده است و این نشان می دهد که تولید مواد مخدر در مدت یکسال 87 فیصد رشد داشته است. در حالی که در یک و نیم دهه گذشته نزدیک به ده میلیارد دالر برای محو کشت کوکنار، کشت بدیل و مبارزه با قاچاقچیان به مصرف رسیده؛ اما با آن هم دولت در راستای مبارزه با مواد مخدر مؤفق نبوده است.
ناکامی سیاست ها و تلاشهای حکومت به چند مسأله عمده و اساسی بر می گردد:
1-  افزایش تقاضای بازارهای منطقهای و جهانی به مواد مخدر
2- کمبود امکانات و بودجه
3- حضور مافیای بینالمللی در افغانستان
4- ادامه جنگ و حضور گروه های تروریستی در کشور
5- فقر اقتصادی
6- نبود هماهنگی و همکاری لازم میان کشورهای منطقه و جهان در راستای مبارزه مشترک با مواد مخدر
7- کمبود ظرفیت های لازم و فقدان هماهنگی و همکاری میان نهادهایی که مسؤلیت مبارزه با مواد مخدر را به عهده دارند.
8- فساد در دستگاه دولتی و همکاری مقامات دولتی با مافیای مواد مخدر
9- پیوستگی و ارتباط مواد مخدر با تروریسم و فساد
بنابراین تا زمانی که مشکلات و کاستی های فوق بر طرف نشود و یک استراتژی جامع در راستای مبارزه با مواد مخدر ساخته نشود؛ امید به کاهش کشت و قاچاق مواد مخدر واقع بینانه به نظر نمی رسد. اگر دولت اراده ای جدی برای مبارزه با مواد مخدر دارد، اول؛ باید مبارزه با این پدیده را به عنوان بخشی از مبارزه با تروریسم و اقتصاد جرمی به پیش ببرد. 
دوم؛ همانطوری که مبارزه با تروریسم در اولویت سیاست های حکومت قرار دارد، مبارزه با مواد مخدر نیز باید در اولویت قرار بگیرد.
سوم؛ مشکل مواد مخدر تنها مربوط افغانستان نمی باشد. ضررها و خسارت های انسانی و مالی آن بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را تحت تأثیر قرار می دهد؛ بنابراین مبارزه با آن تنها وظیفه و مسؤلیت افغانستان نیست و جامعه جهانی به شمول کشورهای منطقه، بایستی افغانستان را در امر مبارزه با مواد مخدر یاری رساند. چهارم؛ دولت افغانستان باید میکانیزم جامعی را با توجه به ابعاد مختلف مواد مخدر ایجاد کند و ظرفیت های ادارات مبارزه با مواد مخدر را برای محو کشت کوکنار و جلوگیری از ترانزیت آن، افزایش دهد.

دیدگاه شما