صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

مشکلات فراروی زنان در عرصه فعالیت های اقتصادی

-

ديروز اتاق تجارت و صنايع ويژه زنان  در چوکات اتاق تجارت و صنايع افغانستان در کابل گشايش يافت. بدون ترديد کساني که در عرصه اقتصادي و تجارت کار مي کنند، مي دانند که اين يک گام بزرگ براي حضور زنان افغانستان در عرصه فعاليت هاي اقتصادي و تجاري است. اتاق تجارت و صنايع زنان مي تواند زمينه حضور زنان کشور را نه تنها در عرصه هاي فعاليت هاي اقتصادي در داخل کشور بلکه در خارج کشور نيز فراهم کند. چنين رخدادي حداقل در منطقه و در ميان کشورهاي همسايه افغانستان بي سابقه است.
اما نبايد واقعيت هاي موجود زندگي در افغانستان را ناديده انگاشت. همان طوري که زنان در افغانستان در همه زمينه هاي حضور در عرصه هاي اجتماعي، سياسي، فرهنگي و کاري دچار مشکلات و چالش هاي فروان هستند، در زمينه فعاليت هاي اقتصادي و تجارتي نيز با مشکلات مضاعف مواجه هستند. مشکلاتي که هرکدام به تنهايي مي تواند فعاليت هاي اقتصادي و تجاري زنان را با شکست و رکود مواجه سازد.
نخستين چالشي که فراروي زنان در اين عرصه وجود دارد، همان مشکل هميشگي يعني وجود ساختارهاي بسته در زندگي سنتي مردم افغانستان است. وقتي سخن از ساختار بسته به ميان مي آيد، چالش هاي وسيعي را مي توان تصور کرد که از خصوصي ترين روابط خانوادگي زنان شروع تا حضور آنان در عرصه عمومي را در بر مي گيرد. يک زن وقتي در درون خانواده با انواع و اقسام قيدوبندهاي ناشي از تصورات غلط سنتي در مورد توانايي، ظرفيت، برخورداري از حقوق اوليه انساني پيچيده شده است، نمي تواند از امتيازاتي چون فعاليت در عرصه هاي اجتماعي و اقتصادي برخوردار باشد. به خصوص در عرصه اقتصادي بنيادهاي اساسي تصور جمعي اين است که زنان نبايد در اين عرصه دست بزنند. زنان در خانواده هاي ما از آن جا که الزام و مسوليت اقتصادي ندارند، از اين مساله تصوري به وجود آمده است که گويا آن ها کار اقتصادي هم نمي توانند. اين امر شايد در گذشته هاي دور که اقتصاد خانواده ها مبتني بر کشاورزي سنتي بوده است، تا حدودي در همان ساختارهاي فرهنگي توجيه پذير بوده است. اما امروزه که فعاليت اقتصادي از دنياي مجازي گرفته تا تجارت، صنعت و تکنولوژي را در بر مي گيرد،چنين تصوري از جايگاه زنان در زندگي اقتصادي خانواده ها نادرست و ناديده گرفتن نصفي از پيکره جامعه است. امروزه نه تنها زنان مي توانند در عرصه هاي اقتصادي به خوبي فعاليت کنند بلکه در بسياري از مشاغل بسي مناسب تر از مردان هستند. چنين تصوري امروزه از حضور زنان در عرصه هاي اقتصادي و اجتماعي نشان مي دهد که زيرساخت هاي حقوقي و فرهنگي و ساختارهاي زندگي ما هنوز بسيار ايستا و راکد باقي مانده است و هرگز پا به پاي تحولات تاريخي پيش نرفته است. هنوز زن در کشور ما از استقلال اقتصادي برخوردار نيست و همواره بايد تحت قيموميت شوهر و يا اعضاي خانواده باشد.
مشکل دوم که تا حدودي ناشي از مشکل اول است، عدم مصونيت زنان در محيط کسب و کار و حضور در بازار است. هنوز نه تنها محيط کسب و کار در عرصه هاي اقتصادي بلکه حتي حضور زنان تا کنون در ادارات دولتي و نهادهاي غير دولتي نيز به درستي پذيرفته نشده است و زنان با انواعي از مشکلات و چالش ها مواجه هستند. در کشوري مثل افغانستان هنوز يک زن نمي تواند با آرامش در يک کارخانه و بنگاه اقتصادي که مردان نيز حضور دارند، به کار بپردازند. حضور زنان حتي در بازارهاي و فروشگاه هاي بزرگ همراه با مشکلاتي است که گاهي اين مشکلات تمام عمر و زندگي يک زن و يک خانواده را تحت تاثير قرار مي دهد و با فروپاشي مواجه مي کند. شايد تنها در برخي از شهرها از جمله کابل حضور زنان در بازارها آن هم به عنوان فروشنده در فروشگاه ها پذيرفته شده باشد ولي در بسياري از نقاط ديگر افغانستان چنين امري نه تنها امکان ندارد بلکه تصورش هم غير ممکن است.
چالش هاي اساسي فراروي زنان در عرصه اقتصادي همان دو مشکل فوق است. اما علاوه بر آن برخي از مشکلات ديگر نيز وجود دارد که يا به صورت خاص و يا به صورت عام زنان را در بر مي گيرد. مشکلاتي چون فقدان امنيت، عدم حمايت مالي از فعاليت هاي اقتصادي، فقدان ظرفيت هاي کاري زنان، عدم دسترسي به بازارهاي مالي و بالا بودن ميزان ماليات ها تنها بخشي از چالش هاي فراروي زنان در عرصه اقتصادي هستند.
وجود اين همه مشکل در برابر فعاليت هاي اقتصادي زنان به اين معني است که اختصاص اتاق صنايع و تجارت براي زنان اگرچه يک گام بزرگ است ولي هرگز به معناي رفع موانع و مشکلات در اين عرصه نيست. هنوز زنان افغانستان راه طولاني را در پيش دارند تا به خودکفايي و استقلال اقتصادي دست يابند و در مجموع در رشد اقتصادي کشور موثر واقع شوند.

دیدگاه شما