صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۸ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

راهبرد ترامپ براي پاکستان فرصت است يا تهديد؟

-

جديد ايالات متحده که بعد از ماهها گفتگو و تاخيرهاي مکرر سر انجام با سخنراني دونالد ترامپ اعلان گرديد. اين استراتژي اگرچه در باره تمام جنوب آسيا و مسايل مختلف در اين منطقه و به خصوص افغانستان است و در اين راهبرد تنها مسايل مربوط به افغانستان مطرح نشده است، اما بيشترين توجه و تمرکز روي مسايل افغانستان، مبارزه با تروريسم، عملکرد نيروهاي آمريکايي در افغانستان، نقش پاکستان و هند در افغانستان و ... است.
در اين راهبرد به درستي به نقش پاکستان در مساله افغانستان نيز اشاره هاي صريح و قاطعي شده است. از جمله گفته شده است که ديگر ايالات متحده نمي تواند هم ميلياردها دالر به پاکستان کمک کند و هم شاهد حمايت اين کشور از تروريست ها در خاک افغانستان باشد. به درستي نام پاکستان در اين استراتژي به عنوان کشوري که حامي تروريسم است ذکر گرديده است که براي نخستين بار از سوي ايالات متحده به اين موضوع پرداخته شده است. رييس جمهور غني نيز ديروز در کنفرانس خبري که به مناسبت استقبال از اعلان استراتژي جديد ايالات متحده برگزار کرد تصريح نمود که اين استراتژي يک فرصت براي پاکستان است. حال پرسش اين است که واقعا راهبرد جديد رييس جمهور ترامپ براي متحد ديرينه آمريکا يک فرصت است يا تهديد؟
در پاسخ بايد گفت که از آن زاويهاي که رييس جمهور غني ديده است اين راهبرد براي پاکستان يک فرصت است. منطق اين سخن اين است که پاکستان مدت ها است که در کام تروريسم فرور رفته است. از زماني که جنرال ضياء الحق به حمايت و تقويت گروه هاي تندرو مذهبي و مدارس ديني ديوبنديه پرداخت، پاکستان در دام تروريسم سقوط کرده بود. اين سقوط اگرچه به بهانه تشکيل يک اردوي مذهبي تندرو عليه سياست هاي کشور رقيبش هندوستان براي مبارزه بر سر کشمير و هم به منظور مبارزه با ويروس کمونيسم صورت گرفته بود، ولي تاريخي بدي را براي اين کشور رقم زد. در اين سقوط شايد کشورهاي غربي از جمله ايالات متحده نيز ناخودآگاه و يا آگاهانه نقش عمده داشتند و آن ها مي خواستند تا ماشين تيزرفتار کمونيسم را در خاک افغانستان زمين گير کند و از پيشرفت آن به کشورهاي خاورميانه و ديگر نقاط تحت حمايت بلوک غرب جلوگيري کند. ولي بازي به سمتي رفت که سبب بازگشت گودزيلا و يا بيدارشدن ارواح مردگان شد. در کنار شکست کمونيسم در افغانستان، تروريسم رشد کرد و با فروريختن برج هاي سازمان تجارت جهاني در نيويورک همه متوجه شدند که چه گلي را به آب داده اند. به همين خاطر همه عليه تروريسم بسيج شدند اما فرازوفرودها در مبارزه با تروريسم نشان مي دهد که اين غول بي شاخ و دم هر روز قوي تر مي شود و تقريبا همه سنگ هاي در مبارزه با تروريسم به سنگ خورده است.
از اين منظر پاکستان نيز خود را در حلقه کشورهاي ضد تروريسم قلمداد کرده و بارها اعلان کرده است که قرباني تروريسم شده است. چند روز پيش تر از اعلان استراتژي جديد ايالات متحده رييس ستاد ارتش پاکستان جنرال باجوا، همتاي آمريکايي خود جنرال جوزف وتل را به وزيرستان شمالي برد و مناطقي را نشان داد که گويا اردوي پاکستان در آن جا ها عليه تروريست ها جنگ کرده است و آن ها را به مناطق دوردست عقب زده است. اگر با اين نگاه به موضوع بنگريم، راهبرد تازه ايالات متحده براي پاکستان يک فرصت جديد و تاريخي را فراهم کرده است. پاکستان مي تواند صادقانه عليه تروريسم مبارزه کند و هم چنان دريافت کننده ميلياردها دالر کمک هاي ايالات متحده باشد. کاري که در طول مبارزه با کمونيسم و به بهانه حمايت از مجاهدين در دهه هاي 60 و 70 انجام داد. پاکستان نه تنها مي تواند کمک مالي، تسليحاتي، تخنيکي و حتي حمايت هاي سياسي ايالات متحده را دو باره جلب کند، بلکه مي تواند در مبارزه با تروريسم با جهان همگام شود و نقش تاريخي خود را عليه اين پديده شوم ايفا کند.
اما واقعيت متاسفانه چيزي ديگري است. واقعيت اين است که پاکستان در طي سال هاي گذشته با سرنوشت مردم پاکستان و هم چنين با سرنوشت افغانستان بازي کرده و جامعه جهاني را فريب داده است. سياست اعلامي و غير اعلامي پاکستان در برابر تروريسم بسيار متفاوت بوده است. هم اکنون ده ها گروه هراس افکن و تروريستي در خاک اين کشور دفتر و مکان هاي مشخصي دارند. سازمان استخبارات اين کشور به طور آشکار از تروريست ها حمايت مي کند و تقريبا تمام حملات تروريستي در افغانستان در خاک اين کشور طراحي مي شود. کشتن رهبران طالبان و القاعده در خاک پاکستان نشان آشکار از پايگاه هاي تروريست ها در اين کشور است. پاکستان به لحاظ واقعي هنوز بر اين باور است که مي تواند از گروه هاي افراطي و تروريستي در راستاي منافع ملي خود استفاده کند.

از اين منظر بدون ترديد راهبرد جديد ترامپ براي پاکستان يک تهديد است. زيرا در اين راهبرد به طور جدي از پاکستان خواسته شده است که به حمايت هاي خود از تروريسم پايان دهد و با جبهه ضد تروريسم همگام شود. اگر پاکستان واقعا مجبور به مبارزه واقعي با تروريسم شود، امري که به نظر مي رسد در توان ايالات متحده است، بدون ترديد بسياري از پلان هاي سياسي اين کشور در منطقه فرو خواهد پاشيد و بدين ترتيب يک تهديد عليه آن کشور شکل خواهد گرفت. در عين حالي که اين امر به لحاظ تاريخي و درازمدت به سود جهان و منطقه و از جمله پاکستان خواهد بود و براي اين کشور يک فرصت تلقي خواهد شد.  

دیدگاه شما