صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

چگونه بحران اقتصادی را به فرصت تبدیل کنیم؟

-

افغانستان يک کشور محاط با خشکه است. از اين جهت در امور تجارت و واردات و صادرات خود با مشکلات زيادي مواجه مي باشد. اين کشور ناچار است تا اموال تجاري خود را از طريق کشورهاي همسايه وارد و يا صادر کند، پيداکردن راههاي ترانزيتي امن و مورد اطمينان از نيازهاي هميشگي افغانستان در زمينه تجارت کالا بوده است.
در سال هاي گذشته افغانستان از خاک پاکستان به عنوان مسير ترانزيت کالاهاي تجاري خود بهره مي برد. تاجران اين کشور در عين حالي که اموال صادراتي خود را از مسير پاکستان به کشورهاي ديگر انتقال مي دادند، عمده ترين نيازمندي هاي مردم افغانستان را نيز از کشور پاکستان وارد مي کردند. مواد غذايي، دارويي و مواد ساختماني و... مهمترين اقلام وارداتي افغانستان از پاکستان را تشکيل مي داد.
انحصار مسير ترانزيتي اموال تجارتي افغانستان از پاکستان و متکي بودن واردات اين کشور به صادرات پاکستان، افغانستان را بيش از پيش به کشور پاکستان وابسته ساخته بود. اين وابستگي گاه تبعات زيانباري براي تجار و مردم افغانستان در پي داشت؛ اما به دليل اين که کاري از حکومت افغانستان برنمي آمد، به ناچار اين زيان ها متحمل مي شد و براي حل آن به تلاش هاي ديپلماتيک روي مي آورد. پاکستان، اما براي چندمين بار از اين مسأله به عنوان اهرم فشار عليه حکومت و مردم افغانستان استفاده کرد. بسته کردن مرزها به صورت ناگهاني و بدون اطلاع قبلي، ايجاد مشکلات عمدي براي تاجران و توقف بدون دليل اموال تجارتي و... از مسايلي بود که مقامات پاکستان براي تحت فشار قراردادن حکومت از آن بهره مي بردند.  با بسته شدن راهها يکباره قيمت اجناس در بازارهاي افغانستان به چند برابر مي رسيد و بسياري از کالاهاي اساسي و مورد نياز مردم به کلي ناياب مي شد و از اين بابت صدها مليون دالر به تاجران و اقتصاد افغانستان ضرر وارد مي شد. تکرار اين وضعيت حکومت افغانستان را مجبور کرد تا از وابستگي خود به پاکستان بکاهد و راه هاي بديلي براي واردات و صادرات کالاي تجاري خود از مسيرهاي ديگر جستجو کند.
گسترش روابط تجاري با کشور هند يکي از اهدافي بود که هردو کشور علاقمند همکاري هاي بيشتر در اين زمينه بودند، اما از آنجايي که واردات و صادرات افغانستان و هند بايد از طريق کشور پاکستان صورت مي گرفت، اين کشور موانع زيادي را در مسير تجارت هند و افغانستان به وجود مي آورد. سرمايه گذاري 80 ميليون دالري کشور هند در بندر چابهار ايران در واقع واکنشي بود به چالش ها و محدوديت هايي که پاکستان در راه توسعه تجارت ميان کشورهاي هند و افغانستان ايجاد مي کرد.
علاوه بر آن ايجاد دهليز هوايي تجارتي ميان دو کشور ابتکار تازه¬ اي است که از سوي مقامات هند و افغانستان در نظر گرفته شده است. ديروز اولين طياره محصولات افغاني از ميدان هوايي بين المللي حامدکرزي به سوي هند حرکت کرد. اين طياره حامل شصت تن محصولات زراعتي به ارزش 5 ميليون دالر بود.
رييس جمهور در مراسم افتتاحيه اين خط هوايي با اشاره به چالش هايي که از سوي کشور پاکستان در مسير تجارت و ترانزيت کالا به وجود مي آمد، گفت آنهايي که بحران مي آفريند بايد متوجه باشند که ما بحران را به فرصت تبديل مي کنيم.
گسترش روابط تجاري با کشور چين و ايجاد اولين خط آهن ميان دو کشور و احياي راه ابريشم و توسعه مناسبات سياسي و اقتصادي با کشورهاي آسياي ميانه و از جمله قزاقستان و تلاش براي ايجاد راه تجاري ميان افغانستان و آذربايجان، در مجموع تلاش هاي بي وقفه حکومت افغانستان را براي کاهش وابستگي اقتصادي و تجاري از پاکستان نشان مي دهد.
اگرچه توسعه اقتصادي هر کشور به امنيت و تسهيلاتي بستگي دارد که آن کشورها براي امنيت و تشويق سرمايه گذاري انجام مي دهد، اما در افغانستان علاوه بر آن ايجاد راههاي ترانزيتي بديل و توسعه راه هاي زميني و هوايي براي وصل افغانستان با کشورهاي منطقه و جهان داراي اهميت مي باشد.
همانطوري که اشاره شد تا هنوز راههاي زيادي سنجيده شده و تفاهمنامه هاي همکاري زيادي هم با کشورهاي منطقه دراين زمينه به امضا رسيده است، اما در عرصه عمل پيشرفت سياست هاي اقتصادي و گسترش روابط تجاري با کشورهاي منطقه در حد انتظار نبوده است. از اينرو حکومت بايد تلاش کند تا راههاي عملي و اجرايي توسعه تجارت با کشورهاي منطقه را جستجو نمايد.

دیدگاه شما