اگر کندز يک بار ديگر به دست نيروهاي طالبان سقوط کند، تنها خلق يک فاجعه نخواهد بود، بلکه خلق شرمساري ديگري خواهد بود. گزارش هاي خوبي از کندز نمي رسد. گرچه ديروز گزارش شده است که تعدادي زيادي از نيروهاي دشمن کشته شده اند. ولي اين شهر هم چنان در محاصره است و نيروهاي امنيتي شجاعانه اما با کمترين امکانات در حال نبرد با دشمن هستند. بردوباخت در کندز هم براي دولت و همکاران بين المللي آن و هم براي طالبان و حاميان آن ها آزمون بزرگي است.
طالبان دو سال است که با حمايت خارجي در پي تصرف سرزمين در داخل افغانستان براي استقرار امارت اسلامي است. در اين زمينه گاهي تصرف 5 و گاهي 3 ولايت در پلان طالبان بوده است. طالبان با تصرف برخي از نقاط و به خصوص  تصرف مراکز برخي از ولايات، به دنبال تقويت قدرت چانه زني هاي خود هم در پروسه هاي سياسي و هم در جذب کمک هاي خارجي هستند.
در اين ميان کندز از جايگاه ويژه و استراتيژيک برخوردار است. چون اين ولايت پنجمين ولايت پرنفوس کشور به حساب مي آيد و هم در شمال کشور موقعيت دارد و از اين طريق طالبان مي توانند حمايت هاي جديدي را بدست آورند. گزارش هاي ضد و نقيض در مورد حمايت هاي نظامي روسيه از طالبان بي ارتباط به علاقمندي طالبان به کشاندن جنگ درکندز نيست. علاوه بر اين کندز در متن شمال کشور قرار دارد. منطقه اي که دو قدرت نظامي سابق يعني جمعيت اسلامي و جنبش ملي اسلامي در آن حضور دارند. اين دليل مي تواند انگيزه طالبان را براي جنگ در کندز و ايجاد ناامني در شمال کشور مضاعف بسازد. هم چنين طالبان و به خصوص کشورهاي حامي آن ها که به دنبال تحت فشار قرار دادن دولت افغانستان هستند، با کشاندن جنگ در کندز مي خواهند نشان دهند که در تمام مناطق افغانستان حضور دارند و از اين طريق اقتدار ژئوپليتيکي خود را اثبات مي کنند. بنابراين حتي در اختيار گرفتن چندساعته کندز براي طالبان اهميت استراتيژيکي دارد.
از اين طرف حفظ کندز و به شکست کشاندن نيروهاي طالبان در کندز براي دولت افغانستان نيز اهميت فوق العاده دارد. چون دولت افغانستان با شکست دادن طالبان در کندز يک بار ديگر اراده خود را براي حفظ مناطق جنگ و دفاع از مردم و دارايي هاي آنان به نمايش مي گذارد. شکست طالبان در کندز پيام واضحي از سوي دولت افغانستان نه تنها براي نيروهاي تروريستي درگير در جنگ است بلکه همه حاميان منطقه اي و بين المللي آنان را تفهيم خواهد کرد که در افغانستان اراده سياسي قوي براي تامين ثبات و هم چنين توان نظامي براي شکست نيروهاي دشمن وجود دارد. علاوه بر آن نبرد کندز نوعي زورآزمايي حاميان طالبان با دولت افغانستان و همکاران بين المللي آن نيز به شمار مي رود. طبيعي است در اين زورآزمايي هرکسي برنده باشد، به معناي آن است که از اين آزمون بزرگ پيروز بيرون آمده است.
با تاسف دولت افغانستان و ارگان هاي امنيتي کشور و هم چنين همکاران بين المللي آن، به دلايلي هنوز در کندز ضعيف عمل کرده اند. دلايل ضعف واضح است. اين که طالبان به راحتي هر بار قلب شهر کندز را در تيررس خود قرار مي دهند، نشانه روشن بر ضعف اداره محلي و نيروهاي امنيتي است.
پرونده هيات حقيقت ياب سقوط اول کندز هنوز نامعلوم است و ظاهرا هيچگونه پيامدي براي افراد خاطي نداشت. مسولين محلي چندين بار اظهاراتي برخلاف منافع ملي و پاليسي هاي دولت داشتند، ولي هرگز مواخذه نشدند. همکاران بين المللي افغانستان علي رغم تعهد بر حمايت از دولت و مردم افغانستان، هنوز در کندز با انگيزه کافي وارد کاروزار نشده اند. مسيرهاي عبور تروريستان که از جنوب به شمال مي روند و هم چنين مسير اکمالات آنان هنوز مسدود نشده و به راحتي از مسيرهاي مختلف خود را به شمال مي رسانند. طبيعي است که در چنين صورتي دولت ضعيف عمل خواهد کرد.
در نهايت بايد گفت که جنگ کندز آزموني براي همه است. هم براي دولت افغانستان و همکاران بين المللي آن و هم براي طالبان و حاميان منطقه و بين المللي آن ها. اگرچه موقعيت کندز به عنوان يک نقطه استراتيژيک در جنگ ميان دولت افغانستان و تروريست ها براي کشورهاي دخيل در قضيه افغانستان اهميت دارد ولي براي دولت افغانستان و طالبان معناهاي زيادي دارد. به همين خاطر دولت بايد اقدامات عاجل در مورد کندز صورت دهد تا از يک فاجعه ديگر جلوگيري کند.