افغانستان کشوري است که به لحاظ ژئوپولتيک و ژئو اکونوميک از اهميت زيادي برخوردار است. استفاده از اين موقعيت به تدبير، عقلانيت و اتخاذ راهبردهاي عملي و مؤثر در سطح منطقه و بين الملل نياز دارد، تا از تصادم و تعارض منافع کشورها در منطقه جلوگيري گردد. متأسفانه باوجود فرصت ها و سرمايه هاي عظيمي که در اين کشور وجود دارد،‌ ضعف مديريت، نبود ظرفيت و درگير شدن حکومت ها به مسايل داخلي، نه تنها از اين موقعيت ها به نفع رشد و توسعه افغانستان استفاده نشد که در عمل اين کشور را به محل تلاقي منازعات منطقه اي و بين المللي تبديل کرد.
جنگ ها و تجاوزهاي نظامي و مداخلات نا مشروع و گسترده برخي کشورها در امورات داخلي افغانستان، نشان مي دهد که حکومت هاي گذشته توان بهره برداري از ظرفيت ها و پتانسيل هاي طبيعي افغانستان را نداشته است. همانطوري که رييس جمهور غني در کنفرانس خبري ديروزش گفت که افغانستان قلب قاره آسيا است، اما شريان هاي آن تا هنوز مسدود مانده است. هدف حکومت افغانستان اين است که اين شريان ها را با همکاري کشورهاي آسيايي باز کند؛ يک واقعيت است.
افغانستان معادن سرشار زير زميني دارد که ارزش آن به حدود سه تريليون دالر مي رسد. افغانستان داراي منابع آبي است که هم اکنون اکثر همسايه هاي افغانستان از آن سود مي برند. اين کشور داراي زمين هاي وسيع و حاصلخيز زراعتي است که مي تواند افغانستان را از واردات غله، ميوه هاي تر و خشک بي نياز سازد، افغانستان داراي موقعيت استراتژيکي است که مي تواند به عنوان پل ارتباطي ميان کشورهاي شمال، جنوب، شرق و غرب آسيا عمل کند و ارتباط تجاري و اقتصادي کشورهاي آسيايي را تسهيل کند.
اگراين پتانسيل ها با سياست هاي منطقي و معقول همراه مي شد، اين کشور مي توانست از منافع آن در جهت توسعه همه جانبه افغانستان بهره ببرد؛ اما چنين نشد. افغانستان به يک نقطه نا امن، بي ثبات و به شدت نيازمند تبديل شد که قدرت هاي بزرگ براي دسترسي به منابع آن باهم به رقابت مي پرداختند. بي ثباتي و نا امني دو عامل عمده در عقب ماندگي و فقر اقتصادي مردم افغانستان به حساب مي آيد که ريشه اين دو عامل به اختلافات دروني، استبداد داخلي و ناپختگي سياسي سردمداران حکومتي باز مي گردد.
امروزه نيز افغانستان از سه چالش عمده رنج مي برد که رييس جمهور بارها در سخنانش از آنها نام برده است. نا امني، مواد مخدر و فساد سه مانع عمده و مهم در مسير رشد و خودکفايي افغانستان به شمار مي رود. تا زماني که اين پديده هاي مخرب از کشور برچيده نشود، راه توسعه و خود کفايي براي مردم افغانستان مسدود و دست نيافتني باقي خواهد ماند.
مبارزه با سه پديده ناامني، مواد مخدر و فساد، تنها با تحکيم حاکميت قانون و ايجاد يک دولت مقتدر و مشروع امکان پذير مي شود. دولت ضعيف توان مبارزه با اين پديده ها را ندارد. افغانستان سال هاست که در برابر هراس افگنان و حاميان داخلي آنها مي جنگد و سال هاست که محو کشت کوکنار و مبارزه با قاچاق موادمخدر را دردستور کار خود قرار داده است و سال هاست که با حمايت جامعه جهاني پروسه مبارزه با فساد و آوردن اصلاحات در ادارات را جدي گرفته است؛ ولي اين تلاش ها تا کنون نتايج مؤثري در پي نداشته است.
در شرايط فعلي افغانستان براي توسعه و پيشرفت خود مي تواند از تقويت روابطش با کشورهاي همسايه، منطقه و جهان بهره ببرد. نا امني و جنگ از سوي برخي کشورها بر مردم افغانستان تحميل شده است. منفعت و سود ناشي از کشت و قاچاق موادمخدر به جيب باندهاي بزرگ مافيا واريز مي شود و در صد بسيار ناچيز آن ممکن است نصيب دهقانان افغانستان گردد.
جلب حمايت و همکاري کشورهاي خارجي و تقويت مناسبات اقتصادي با اين کشورها سبب تجميع منافع مشترک اقتصادي در افغانستان گرديده و با مديريت و ديپلماسي کارآمد، افغانستان را از مرکز بي ثباتي و نا امني به يک منطقه امن و رفاه براي منطقه و جهان مبدل سازد.