حوادث تکان دهنده اي در روزها و ماه هاي اخير در افغانستان رخ داده که گروه تروريستي داعش مسئوليت آن را به عهده گرفته است. فاجعه اي نظير حمله بر راهپيمايان در دهمزنگ و عزداران در کارته سخي کابل و آخرين مورد قتل عام افراد بيگناه در غور از نمونه هاي کوچک آن است. پيش از اين نيز شماري از ولايات از جمله ننگرهار شاهد قتل، کشتار و جنايت متعدد اين گروه بوده است.
حضور داعش به تنهايي خطر چنداني براي دولت و مردم افغانستان نيست، اما عوامل زيادي هستند که خطر داعش در افغانستان را به شدت نگران کننده مي سازند. يکي از اين عوامل، زمينه هاي اختلافات و شکاف هاي گوناگون اجتماعي در افغانستان است. شکي در اين نيست که در حال حاضر نيز، اختلافات ميان مردم و دولت افغانستان به صورت نهفته بسيار است، همين اختلافات سبب شده تا اختلافات عميقي را ميان دولتمردان ببينيم و قدرت و دولت را نيز به نحوي تقسيم شده ميان دسته ها و گروه هاي مختلف شاهد باشيم. علاوه بر همه خوشبيني هايي که وجود دارد، اما همين عوامل در گذشته، سبب دوام سالها جنگ و خونريزي در افغانستان شد. گروه هاي تروريستي نظير القاعده و شبکه حقاني و... نيز اين نوع عوامل براي نفوذ در افغانستان استفاده کرده اند.
از سوي ديگر، ساحه و جغرافياي حضور نيروهاي داعش در عراق و سوريه تنگ تر مي شود. عمليات هاي شديد و قوي در سوريه و عراق عليه داعش، محدود جنگ را براي آنها تنگ ساخته و اميدواري به شکست داعش در بسياري از مناطق حضورش را بيشتر ساخته است. پيش بيني ها مي رسانند که نيروهاي داعش که از مليت هاي مختلفي هستند، به دنبال حضور در مناطقي ديگري از دنيا هستند. همين پيش بيني ها خطر حضور و فرار گسترده نيروهاي داعش به افغانستان را جدي مي دانند.
همچنين، هر چند طالبان به نحوي يک گروه افراطي محلي محدود به افغانستان و پاکستان شناخته مي شد، اما گروه تروريستي داعش همانند القاعده گروهي ترويستي تقريبا بين المللي است که به فکر تاسيس خلافت اسلامي و سرنگوني تمامي کشورها و حاکميت ها است. براي فعلا آسيب پذيرترين کشورهاي نزديک به جغرافياي جنگ داعش، کشورهاي آسياي ميانه است که افغانستان به عنوان ترانزيت به اين کشورها شناخته مي شود. طالبان در اين سالها بيشتر محدود به جغرافياي افغانستان و پاکستان فعاليت کرده اند. در حال حاضر نيز طالبان در مقابل گروه داعش قرار داشته و شماري از کشورهاي همسايه به طالبان به عنوان يکي از سپرهاي دفاعي احتمالي در مقابل داعش اميدوارند.
فقر در ابعاد مختلف اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي آن زمينه را براي سربازگيري گروه هاي تروريستي از افغانستان فراهم ساخته است. در حال حاضر هستند افرادي از افغان ها که در کشورهاي ديگري چون سوريه و... در مقابل دريافت امتيازات مادي مي جنگند. اين انواع فقر سربازگيري گروه هاي تروريستي از مردم افغانستان را در گذشته، حال و آينده فراهم ساخته و مي سازد. علاوه بر اين زيادند کساني که در گذشته تجربه حضور در جنگ هاي افغانستان را داشته اند و حضور در افغانستان براي آنها سهل و راحت تر است.
با توجه به اينها و عوامل مختلف ديگر، زمينه هاي حضور داعش در افغانستان وجود دارد، همان گونه که تا کنون نيز اين گروه فعاليت رو به رشدي در کشور داشته است. اما اقداماتي که در مقابل اين گروه انجام شده، ناکافي، ضعيف و نگران کننده است. دولت افغانستان هيچ استراتيژي مشخصي و نتيجه بخشي براي سرکوب و خفه کردن اين گروه پيش از آنکه تبديل به يک قدرت تهديد کننده شود، ندارد. تامين امنيت با اقدامات انفعالي، ضعيف و پرسش برانگيز امکان ندارد. چنين حالتي طالبان را از يک گروه شکست خورده به گروهي قوي و تهديد کننده مبدل کرد و همچنين زمينه حضور داعش و ديگر گروه هاي تروريستي را فراهم کرده است.