صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

چهارشنبه ۵ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

افغانستان و ریشه های سیاسی ناامنی های اخیر

-

خروج نيروهاي خارجي از افغانستان زود هنگام صورت گرفت و اين مسأله به نوعي فرار جامعه جهاني و بخصوص ناتو از باتلاق ناامني هاي دوامدار در اين کشور تلقي شد. ناتو در سال 2007 باور کرده بود که در جنگ افغانستان شکست خورده و نمي تواند امنيت و ثبات را در اين کشور بازگرداند. از اينرو پيمان ناتو، ميان دو مخمصه گير کرده بود که رهايي از هر کدام آنها براي اعضاي ناتو با دشواري هاي زيادي همراه بود. اگر مطابق اهدافي که از اول تعيين کرده بود، براي تأمين امنيت، حفظ ثبات و بازسازي زيربناهاي ويران شده در افغانستان تلاش کند، مجبور است نيروهاي نظامي اش را در اين کشور حفظ کند. حضور نيروهاي خارجي در کشور و اشتراک مستقيم آنها در جنگ، از يک سو هزينه جنگ را افزايش مي داد و بار اقتصادي را بر اعضاي پيمان ناتو تحميل مي کرد و از سوي ديگر سطح تلفات نيروها را بالا مي برد و هر از گاهي جنازه هاي سربازان خارجي به کشورهاي شان حمل مي شدند.
در اين صورت اگر اعضاي ناتو تصميم بر ترک افغانستان مي گرفتند و مانند دهه هفتاد اين کشور را به حال خودش رها مي کردند، اين به معناي شکست قطعي ناتو در افغانستان قلمداد مي شد و ابهت تاريخي پيمان ناتو در جهان زير سؤال مي رفت. علاوه بر آن، افغانستان بدون حمايت جامعه جهاني قادر نبود تا در برابر چالش هاي پيچيده امنيتي مقابله کرده و از امنيت و تماميت ارضي خود دفاع نمايد. لذا اين کشور باردگر به لانه تروريسم تبديل مي شد و تکرار چرخه جنگ، مهاجرت و تروريسم اجتناب ناپذير مي گرديد.
ناگزيري هاي فوق اعضاي ناتو را بر آن داشت تا گزينه ميانه اي را براي خروج از افغانستان انتخاب نمايند، تا از يک سو امنيت نسبي در افغانستان برقرار باشد و از طرف ديگر مسؤليت ناتو را در افغانستان کاهش دهد و اين پيمان را در باتلاق جنگ در افغانستان گرفتار نسازد و تجربه اتحاد جماهير شوروي در اين کشور تکرار نگردد.
پيمان استراتژيک و امنيتي افغانستان با ناتو و بخصوص ايالات متحده آمريکا و خروج تدريجي نيروها، ادامه کمک هاي اقتصادي و تسريع روند آموزش و تجهيز نيروهاي امنيتي، جزيي از پلان هاي بود که براي خود اتکايي افغانستان در نظر گرفته شد.
متأسفانه کشورهاي خارجي تا سال 2009 کمترين توجه را به آموزش و تقويت نيروهاي امنيتي داشتند و اين امر در زمان خروج سربازان خارجي، به يک چالش کلان تبديل شد. اين نيروها نه آمادگي براي مقابله با تروريسم و هراس افگنان داشتند و نه از اسلحه و تجهيزات لازم در اين زمينه برخوردار بودند. اين خلأ و ناگزيري کشورهاي کمک کننده را وادار کرد تا بيشترين تمرکز را روي آموزش و تجهيز نيروهاي امنيتي داشته باشند.
تا پايان سال 2014 روند آموزش به خوبي پيش رفت، اما اين روند تکميل نشد. بسياري از نيروها آموزش هاي سطحي و کوتاه مدت مي بينند. نيروهاي اردوي ملي هنوز از قدرت دفاع هوايي مناسبي برخوردار نيستند و هنوز در حملات توپخانه اي با کمبود پرسنل و امکانات مواجه مي باشند. بسياري از چالش هايي امنيتي را که امروز به آنها روبرو هستيم، ناشي از همين شتابزدگي مي باشند.
با آن هم نا امني در افغانستان تنها جنبه نظامي ندارد، بعد سياسي و اقتصادي جنگ بسيار برجسته و در عين حال تأثيرگذار مي باشد. اگر جامعه جهاني در بعد نظامي حمايت خود را از افغانستان کاهش داده، انتظار مي رفت که در عرصه هاي سياسي، ديپلماتيکي و اقتصادي اين کشور را بيشتر ياري رسانند.
اگر جامعه جهاني از ظرفيت هاي سياسي خود در راستاي امنيت و ثبات افغانستان بهره بگيرند و کشورهاي منطقه را براي کمک به امنيت اين کشور ترغيب و تشويق کنند، به يقين که ديگر نه کشورهاي همسايه و منطقه جرأت مي کنند تا از گروه هاي هراس افگن در افغانستان حمايت نمايند و نه اين گروه ها قدرت نفوذ و تسلط بر مناطق و ولسوالي ها را پيدا مي کردند. ناامني هاي اخير در کشور بيشتر در عمق سياست هاي کشورهاي همسايه و منطقه ريشه دارد، تا در قدرت و توان مانور گروه هاي هراس افگن.  پيمان ناتو مي توانند در اين عرصه افغانستان را کمک کند.

دیدگاه شما