صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۳۱ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

تک کرسی سازی؛ آیا نسخه مناسب افغانستان است؟

-

در طرح جديد قانون انتخابات کشور، روي تک کرسي سازي حوزه هاي انتخاباتي تاکيد شده است و به معاون دوم رياست جمهوري وظيفه سپرده شده است تا اين طرح را طبق پيشنهادات جلسه کابينه، تصحيح و نهايي سازد. قرار است اين قانون پس از نهايي شدن توسط رئيس جمهور توشيح شود و حالت اجرايي را به خود بگيرد.
تک کرسي سازي حوزه هاي انتخاباتي به اين معني است که هر حوزه ي انتخاباتي فقط مي تواند يک نماينده انتخاب کند. تعداد حوزه هاي انتخاباتي نيز برابر است با تعداد اعضاي نهادي که براي آن انتخابات برگزار مي شود و تعداد نفوس حوزه ها نيز بايد باهم برابر باشند. در قانون اساسي افغانستان تعداد کرسي هاي مجلس نماينده گان 249 کرسي تعيين شده است. بر اساس طرح تک کرسي سازي حوزه هاي انتخاباتي، افغانستان بايد به 249 حوزه ي انتخاباتي تقسيم شود و از هر حوزه يک نماينده انتخاب شود.
اصلاح نظام انتخاباتي يکي از موارد توافق نامه حکومت وحدت ملي بود. اين کار اما در دو سال گذشته همواره با چالش هاي فراوان رو برو بوده است. اکنون که پيش نويس طرح اين قانون تصويب گرديده است، ديده مي شود که هنوز هم مشکلاتي در آن وجود دارد و با توجه به شرايط افغانستان، مزاياي آن کمتر و مشکلات آن زياد است.
يکي از مهمترين مزاياي تک کرسي سازي حوزه هاي انتخاباتي پاسخگو سازي نمايندگان مجلس در قبال موکلين شان است.
اما با توجه به وضعيت سياسي و امنيتي کشور، عملي سازي اين طرح در حال حاضر با چالش هاي زيادي روبرو است و مي تواند مشکلات زيادي را به بار آورد و حتي ضريب فساد در انتخابات را افزايش دهد.
اولين مشکلي که در برابر عملي سازي اين طرح ظاهر مي شود اين است که با توجه به وضعيت ناگوار امنيتي کشور، تقسيم کردن افغانستان به 249 حوزه ي انتخاباتي مساوي غير قابل تصور است. اکنون حکومت افغانستان کنترول چندين ولسوالي و منطقه را در ولايت هاي که جنگ جريان دارد، در دست ندارد، در صورت تداوم نا امني، اين ولسوالي ها و منطقه ها که حتما چندين حوزه انتخاباتي را دربر خواهد گرفت، چگونه نماينده هاي شان را انتخاب کنند؟
همچنان براي عملي سازي اين طرح نياز است که نفوس کشور به صورت دقيق شمارش گردد، تا نفوس حوزه هاي انتخابات بصورت مساويانه تقسيم بندي گردد و مشخص باشد. اما نفوس شماري دقيق در حال حاضر ناممکن است و زمان طولاني را دربر خواهد  گرفت. براي مشخص شدن تعداد دقيق نفوس کشور، قرار بود که تذکره هاي الکترونيکي توزيع گردد، اما متاسفانه پروسه ي توزيع تذکره هاي الکترونيکي نيز مدت ها پيش به حالت تعليق در آمد و هنوز کار عملي آن دوباره آغاز نشده است. بدون شمارش دقيق نفوس کشور، تقسيم کردن حوزه هاي انتخاباتي با نفوس برابر، نا ممکن است.
از سوي ديگر اين طرح زمينه گرفتن چوکي هاي بيشتر را از سوي زنان مي گيرد. همچنان مشخص نيست که تعداد کرسي هاي که بصورت قانوني براي زنان اختصاص داده شده است، چگونه در حوزه هاي انتخاباتي عملي مي گردد. در بسياري از ولايت هاي دور افتاده و ولايت هاي که جنگ جريان داشته است، زنان نمي توانند خود را کانديدا کنند و با مشکلات زيادي روبرو است. در عين زمان بسياري از زنها در سالهاي گذشته علاوه بر کرسي هاي قانوني، از طريق رقابت آزاد و با به دست آوردن آراي بيشتر انتخاب گرديده بودند.
علاوه بر اين ها، طرح تک کرسي سازي حوزه هاي انتخاباتي، باعث مي شود که زمينه انتخاب شدن براي افراد تندرو فراهم گردد. بسياري از افراد تندرو در مناطق محل سکونت شان از نفوذ و قدرت کافي برخوردار هستند و با تک کرسي شدن حوزه هاي انتخاباتي، آنها به راحتي مي توانند به مرجع قانون گذاري کشور داخل شوند و اعمال نفوذ کنند.
اين طرح علاوه بر اينها، فرصت انتخاب شدن را از اقليت ها و جوانان مي گيرد. در صورتي که حوزه ي راي گيري يک نماينده ي مجلس يک ولايت باشد، امکان اينکه اقليت ها و جوانان بتوانند به مجلس نمايندگان راه يابند، زياد است، اما در صورتي که طرح تک کرسي سازي حوزه هاي انتخاباتي نهايي شود، اين فرصت از جوانان و اقليت ها گرفته مي شود.

دیدگاه شما