صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۱ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

راه دشوار آزادي بيان در افغانستان

-

افغانستان راه دراز و پر پيچ و خمي را براي آزادي بيان پيموده است. رسانه هاي گروهي به عنوان خط مقدم دفاع از آزادي بيان دشواري ها و سختي هاي زيادي را تحمل کرده اند. رسانه هاي گروهي اولين قربانيان آزادي بيان در افغانستان بوده اند. جالب اين است که رسانه هاي گروهي در ميان دولت و دشمنانش، گروه هاي درگير و... از هر سو در معرض تهديد است. بيش از ششصد قضيه خشونت عليه خبرنگاران در سالهاي اخير گواه محکمي بر اين است که آزادي بيان در افغانستان با تهديدهاي فزاينده اي روبرو است.
از سوي ديگر، رسانه هاي گروهي به عنوان مناديان آزادي بيان در کشور، اين راه با قدرت و صلابت پيموده اند. اين راه دراز و پر خطر به قيمت خون شهداي زيادي در اين راه به دست آمده است. حدود چهارده سال از سقوط حکومت طالبان به عنوان حکومتي که شديدا با هر نوع آزادي بيان مخالف بوده و هر نوع آزادي بيان را چه در گفتار و نوشتار و چه در هنر و انواع ديگر بيان با شدت هر چه بيشتر سرکوب مي کرده است، مي گذرد. در اين مدت کوتاه، صدها رسانه فعال در افغانستان پاي به عرصه فعاليت گذاشته اند و با قبول خطرات و ريسک هاي کلان، اما براي تحقق آزادي بيان و رسانيدن صداي مردم به گوش دولت و جهان سخت تلاش کرده اند.
اکنون رسانه ها به عنوان يک رکن در نظام دموکراسي در افغانستان قبول شده اند. هر چند تهديدهاي فراواني عليه رسانه هاي گروهي وجود دارد ولي با همه آنها وضعيت آزادي بيان در افغانستان از بسياري از کشورهاي منطقه و همسايه بهتر است. اين وضعيت هر چند به بهاي گزافي به دست آمده است، ولي در ميان بسياري از کشورهاي منطقه و جهان، اين خود يک مثال خوب براي پيشرفت و تعهد به حق آزادي بيان است. حضور جامعه جهاني، به عنوان مهمترين فاکتور تقويت آزادي ها از جمله آزادي بيان در افغانستان شمرده مي شود. سرمايه گذاري هايي که به منظور بهبودي وضع آزادي بيان در کشور شده بود، در کوتاه مدت به صورت فعلي جواب داده است. در اين مدت گرچه رسانه هاي گروهي در افغانستان کمک خاصي را شاهد نبوده اند ولي زمينه هاي کار و فعاليت به گونه اي بوده است که بتوانند با استفاده از فضاي موجود به حيات خود دوام دهند. برگزاري چندين انتخابات رياست جمهوري و پارلماني در کشور مشق و تمرين خوبي براي رسانه هاي گروهي بود که بتوانند خود را با معيارهاي جديد مطابقت دهند و با ارزشهاي جديد حرکت کنند. رسانه هاي زيادي در اين مدت با توجه به ارزشهاي ملي افغانستان براي تقويت ثبات و استقرار دموکراسي در کشور تلاش کردند و براي اين کار نيز هزينه هايي داده اند.
فراتر از حضور جامعه جهاني، نسل جديد و جوانان افغانستان است که ديگر به ارزشهاي جديد باورمند هستند و براي رسيدن به آن زحمت مي کشند. نسل جديد و جوان هاي افغانستان باور به تغيير در عملکردها و ارزشهاي جامعه دارند. اين نسل که بازماندگان جنگ و خشونت هستند، واقعا بي شائبه براي تثبيت حق آزادي بيان تلاش کردند و قرباني دادند. همين نسل بودند که در نشريات چاپي و صوتي و تصويري، تابوهايي را شکستند که در گذشته گذار از آنها امکان نداشت. همين نسل بود که مراجع قدرت را در رسانه ها به چالش کشديند.
امروزه اين نسل فراتر از تعريف هاي خشک و بي روح از رسانه هاي گروهي رفته اند. شبکه هاي اجتماعي از هر فرد و هر جوان افغانستان يک خبرنگار ساخته است. اين امر که نمود آن را در شبکه فيسبوک مي توانيم به خوبي درک کنيم، سبب شده تا ديگر فاصله ميان منبع و مقصد خبر به حد اقل برسد و همين گونه مسئله سانسور نيز تا حدودي بي معنا شود.

دیدگاه شما