صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۳۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

معمای امنیت و اقتصاد

-

پروژه تاپي بزرگترين برنامه اقتصادي منطقه‌اي با حضور چهار کشور است که قرار است 8 ميليارد دالر براي تطبيق اين پروژه سرمايه گذاري شود. پايپ لاين گاز تاپي از ترکمنستان آغاز و با گذشتن از افغانستان و پاکستان به هند مي‌رسد.

در حالي که روز شنبه اشرف غني، افغانستان را به منظور اشتراک در افتتاح خط لوله گاز تاپي ترک مي کرد، صلاح الدين رباني وزير امور خارجه کشور در ولسي جرگه در مورد اين پروژه گفت: «پروژه تاپي پس از سال‌ها انتظار رسما افتتاح مي ‌شود و باور داريم که افتتاح اين پروژه علاوه از سود اقتصادي بر وضعيت امنيت نيز تاثير مثبت خواهد گذاشت.»

اين قصه هم شبيه معماي مرغ و تخم مرغ است. آيا امنيت باعث مي شود تا پروژه هايي از اين قبيل در افغانستان و منطقه راه اندازي شوند و رونق بگيرند و يا چنين پروژه هايي سبب مي شوند تا امنيت در افغانستان بيشتر شود و جنگ رخت بر بندد؟ افغانستان در ميان کشورهايي قرار گرفته است که به يکديگر نياز دارند. کشورهاي آسياي ميانه با داشتن ذخاير عظيم نفت و گاز در يک طرف و کشورهاي هند و پاکستان با نياز شديد به نفت و گاز و انرژي در سوي ديگر. کشورهاي آسياي ميانه نياز به کالاهاي مختلف دارند و کشورهاي هند و پاکستان نياز به بازار و مشتري. در اين ميان وضعيت افغانستان با اهميت و تعيين کننده است. افغانستان اگر امن باشد مي تواند دو طرف را به هم وصل کند و خود در اين ميان به سود کلاني برسد، اما متاسفانه افغانستان در حدود نيم قرن اخير هرگز چنين وضعيتي را نداشته است. افغانستان از جنگ عليه استعمار شوروي گرفته تا جنگ داخلي و ناامني هاي اخير را تجربه کرده که تاثيرات منفي مستقيمي بر اقتصاد کشور داشته است.

طرح پروژه تاپي در سال 2002 ميان افغانستان، هند، پاکستان و ترکمنستان مطرح شد و قرار شد تا سال 2017  تطبيق شود، اما از آن سال تا کنون وضعيت در افغانستان کاملا تفاوت کرده است و هر سال که مي گذرد، وضعيت امنيتي بدتر مي شود. بخش هايي از خط لوله گاز تاپي از مناطقي در افغانستان مي گذرد که در حال حاضر با خطرهاي امنيتي جدي مواجه است، به عنوان نمونه، ولايات هرات، فراه، نيمروز، هلمند و بندر سپين بولدک، که شماري از همين ها در حال حاضر در وضعيت نامناسب امنيتي قرار دارند. زماني گفته مي شود که براي تامين امنيت اين پروژه يک لوا با تعداد افراد در حدود ده هزار نفر نياز است که بايد از بودجه افغانستان تامين شود.

مسئله امنيت در افغانستان به عنوان بزرگترين و مهمترين چالش در مقابل اجراي اين پروژه بزرگ منطقه اي قرار دارد. به همين دليل نيز ايران در طول اين سالها براي پروژه رقيب تاپي تحت نام «خط لوله صلح» که قرار بود گاز مورد نياز هند و پاکستان را با استفاده از انرژي ايران تأمين کند، رايزني کرده است.

بر کسي پوشيده نيست که کنترول کشورها بر منابع انرژي يکي از منابع قدرت کشورها  در حال حاضر و آينده است، و کشوري که بتواند بر اين منابع کنترول و تسلط داشته باشد، از قدرت ويژه اي برخوردار خواهد بود.

افغانستان در صورتي که با چنين وضعيتي که دولتمردان در انتظار بهار خونيني ديگر نشسته اند و اوضاع امنيتي روز به روز وخيم تر مي شود، در مراسم افتتاح يکي از بزرگترين پروژه هاي منطقه اي اشتراک کنند، نصيبي در عمل نخواهد داشتت. دولتمردان افغانستان بايد، واقع بينانه به مسايل نگاه کنند و براي عملي شدن قراردادهاي اقتصادي و سياسي و فرهنگي گام هاي عملي بردارند. مطمينا هر پروژه اقتصادي نياز به امنيت و ثبات در کشور دارد و امکان ندارد که پروژه اي به بزرگي تاپي بدون امنيت و ثبات بتواند عملي شود.

دولتمردان بايد براي جذب سرمايه، امنيت را در کشور حاکم کنند و ثبات را بازگردانند، در غير اين صورت ناامني باعث فرار سرمايه و سرمايه گذار و اعتماد به کشور خواهد شد و هيچ پروژه اي امکان عملي شدن و به پايان رسيدن را نخواهد داشت.  

دیدگاه شما