سازمان ملل هشدار میدهد که نادیده گرفتن تهدید مواد مخدر میتواند صلح و امنیت افغانستان را حتی پس از توافق صلح نیز به چالش بکشد.
دفتر نمایند‌گی سیاسی ملل متحد متحد در افغانستان يا يوناما در گزارش ربع اول سال ۲۰۲۱ میلادی به اعضای شورای امنیت این سازمان، از افزایش کشت کوکنار و ادامه تولید مواد مخدر در افغانستان خبر میدهد. فرستاده ویژه سرمنشی سازمان ملل متحد در نشست ویژه شورای امنیت این سازمان در رابطه به وضعیت افغانستان گفت که در سال گذشته میلادی این کشور شاهد افزایش قابل ملاحظه کشت کوکنار بود.
دیبورا لاینس از جامعه جهانی می‌خواهد تا با مواد مخدر بگونه مشترک مبارزه کند و جلو رشد اقتصاد نامشروع را بگیرد، زیرا به گفته وی، بیم آن وجود دارد که حتی پس از به میان آمدن توافق صلح نیز مواد مخدر امنیت و صلح افغانستان را تهدید خواهد کرد.
« ادامه کشت کوکنار و قاچاق مواد مخدر همچنان ثبات افغانستان و منطقه را تهدید می کند و بالای جامعه جهانی تاثیر می گذارد. سال گذشته ما شاهد افزایش چشمگیر در کشت کوکنار بودیم، اما در مقابل، عملیات تخریب مزارع کوکنار به شکل قابل ملاحظه کاهش یافته بود. روندهای صلح در گذشته نشان میدهد که با وجود امضای توافق صلح، یک اقتصاد غیر مشروع میتواند برای سالها صلح و امنیت را تهدید کند. رفع این تهدید در برابر افغانستان، منطقه و جهان نیازمند همکاری دوامدار جامعه جهانی است.»
یک سروی دولت افغانستان نشان میدهد که در سال ۱۳۹۹ کشت کوکنار در این کشور ۳۷ فیصد افزایش یافته بود، ولی اختلاف میان دولت افغانستان و اداره مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل متحد در رابطه به شیوه سروی سبب شد که آنان نتوانند میزان تولید تریاک را در این سال مشخص سازند.
دولت افغانستان ادعا می کند که بیشترین کوکنار در مناطق تحت نفوذ طالبان کشت می شود و قاچاق مواد کیمیاوی از کشورهای همسایه سبب افزایش در تولید مواد مخدر شده است، از همین رو سازمان ملل متحد مبارزه با مواد مخدر را نیازمند همکاری جامعه جهانی میداند.
داکتر محمد ظفر معیین قبلی وزارت مبارزه با مواد مخدر از ناکارامدی نهادهای دولت افغانستان در مبارزه با مواد مخدر انتقاد می کند و کشورهای کمک کننده را در مصرف بی مورد کمک های مالی نیز مقصر میداند. «در بخش مبارزه با مواد مخدر پول های زیادی در افغانستان مصرف شده و نتیجه ملموسی هم نداشته است. علت آن این است، نهادهای که توسط دولت افغانستان ساخته شده، نتوانسته مثمر واقع شود. خارجی ها میگویند که در این بخش خیلی زیاد پول مصرف کردند و دولت افغانستان باید این ظرفیت را میداشت که بدون کمک خارجی با مواد مخدر مبارزه کند، هرچند دولت افغانستان در مصرف کمک‌ها زیاد مقصر نیست، زیرا اکثر پول کمک شده بگونه مستقیم از سوی خارجی‌ها مصرف شده است.» نگرانی سازمان ملل متحد از تهدید امنیت و صلح افغانستان پس از به میان آمدن توافق صلح در حال است که تا حال در جریان مذاکرات صلح افغانستان، هیچ بحثی بالای مسله مواد مخدر صورت نگرفته و در طرح آینده صلح نیز که در ترکیه روی دست گرفته شده، هیچ اشاره به مشکل مواد مخدر صورت نگرفته است.