شهرزاد اکبر، رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید که در روند گفتگوهای صلح باید نگرانی‌های زنان شنیده شود.
خانم اکبر روز دوشنبه 18 حوت که به مناسبت از روز جهانی زنان در کابل سخنرانی می‌کرد، گفت: «پیام اصلی کمیسیون این است که اولویت افغانستان باید ختم خشونت، آتش‌بس و دستیابی به صلح باشد. صلحی که در آن دیدگاه و نگرانی‌های تمام شهروندان، به‌ویژه زنان، شنیده شود.»
او افزود، در افغانستان زنان سال دشواری داشتند. شروع سال ۲۰۲۱ هم سالی تلخ برای زنان بوده است، به‌ویژه زنانی که در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی سهم داشتند.
رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در ادامه گفت که از شروع سال میلادی جدید ۶ زن افغان به خاطر فعالیت‌های اجتماعی‌شان به قتل رسیده‌اند.
با آغاز روند گفتگوهای صلح، ترورهای هدفمند در کشور افزایش چشمگیری یافته است. هفته گذشته سه زن، کارمند یک تلویزیون خصوصی در ننگرهار در یک روز ترور شد. روز شنبه این هفته نیز یک پولیس زن در هلمند که با همسرش به بیرون از خانه رفته بودند، مورد حمله قرار گرفت که شوهرش کشته شد و او زخمی شد.
طی سال‌های گذشته ده‌ها زن –فعال مدنی و سیاسی- در نقاط مختلف کشور کشته شده‌اند اما تعداد زیادی از عاملان این قتل‌ها دستگیر و محاکمه شده‌اند.
شبنم صالحی، عضو کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز در این مراسم گفت که درخواست اصلی کمیسیون این است که وضعیت زنان را از حالت سمبولیک بیرون شود و جنبه عملی به خود بگیرد.
کمیسیون مستقل حقوق بشر همچنین می‌گوید که زنان افغانستان در نزدیک به دو دهۀ اخیر با تلاش‌های پیگیر و دوامدار و قربانی‌های فراوان در عرصه‌های متفاوت سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دستاوردهایی چشم‌گیر داشته‌اند، اما هنوز با چالش‌ها و مشکلاتی جدی مواجه‌‌اند و از میزان بالای آسیب‌پذیری رنج می‌برند.
این کمیسیون با نشر قطعنامه‌ای نوشته است که یکی از گروه‌های اصلی قربانی‌ مخاصمات مسلحانه در افغانستان، زنان‌اند و ادامه جنگ منجر به نقض حقوق بشری شهروندان‌ ، به‌ویژه ‌زنان، شده است.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، با گرامیداشت ‌هشتم مارچ، روز بین‌المللی زنان، از طرفین مذاکره‌کننده‌ ، شورای عالی مصالحه، فعالان حقوق بشر، جامعه مدنی و جامعه جهانی می‌خواهد که به صدای زنان افغانستان گوش دهند و به خواسته‌های آن‌ها در مورد نقش‌شان در روند مذاکرات صلح و نگرانی‌های آن‌ها درباره پیامدهای آن ‌‌‌به گونه جدی ‌توجه کنند‌ . در جریان مذاکرات صلح نیز موارد ذیل ‌در نظر گرفته شود.
به نقل از قطعنامه، زنان باید در تمام مراحل پروسه صلح اعم از تصمیم‌سازی و برنامه‌ریزی، جریان مذاکرات و اجرای توافق‌نامه صلح حضور داشته و نگرانی‌ها، خواسته‌ها و پیشنهادهای‌شان شنیده شود.
همچنین تأمین عدالت، پاسخگویی در برابر قربانیان و رسیدگی به نیازها و حقوق آن‌ها، به‌ویژه زنان، باید محور اصلی پروسه صلح باشد و نباید در نتیجه مذاکرات صلح، درخواست قربانیان برای عدالت زیر پا شود.
در روند صلح باید التیام‌بخشیدنِ درد و رنج قربانیان و در نظر گرفتن حقوق قربانیان جنگ و خاتمه دادن به فرهنگ معافیت در زمینه جرایم جنگی و جرایم ضد‌بشری به گونه جدی در نظر گرفته شود.
کمیسیون می‌گوید که ارزش‌های حقوق بشر‌ی، حقوق و آزادی‌های اساسی شهروندان، اصلِ انتخابات آزاد و عادلانه به‌منظور شرکت شهروندان، به‌ویژه زنان‌ ، برای تعیین سرنوشت خویش و کشور، ‌اصول غیر‌قابل اغماض و ‌معامله‌اند و باید طرف‌ها آن‌ها را به‌عنوان خطوط اساسی مصالحه در جریان مذاکرات صلح‌ ‌در نظر گیرند.
کمیسیون همچنین از دولت و گروه طالبان می‌خواهد که بر آتش‌بس فوری توافق کنند؛ ‌برقراری آتش‌بس زمینه‌ساز تفاهم، تبادل نظر و اعتماد بیشتر می‌شود و شرایط را برای بهره‌مندی بهتر و بدون ترس از آزادی بیان، آزادی گشت‌و‌ گذار، آزادی اجتماعات و مشارکت تمام گروه‌های جامعه به شمول زنان، گروه‌های سیاسی و طرف‌های منازعه‌ در سراسر کشور فراهم می‌کند.
در قطعنامه نوشته سازمان ملل متحد و جامعه جهانی باید بر حفظ و گسترش امکان دسترسی مردم افغانستان به حقوق بشری‌شان تأکید ‌و از حقوق اساسی مردم افغانستان از جمله حقوق زنان، حقوق اطفال، حقوق افراد دارای معلولیت، حقوق اقلیت­ها و حقوق قربانیان جنگ دفاع و حمایت کنند.
این خواسته‌ها در حالی مطرح می‌شود که ایالات متحده امریکا طرحی را مطرح کرده است که باید به زودی زمینه برای صلح فراهم شود. در این طرح، به موضوع حقوق زنان پرداخته نشده است.