حمله مهیب اعضای گروه تروریستی داعش بر زندان ننگرهار باعث شده حکومت افغانستان وضع شرق این کشور را دوباره بررسی نماید. رئیس جمهور افغانستان قبلا از شکست گروه تروریستی «دولت اسلامی» در کشورش خبر داده بود.
حمله گروهی از تروریستان داعش بر زندان جلال آباد پس از یک شبانه روز خاتمه یافت و نیروهای حکومتی توانستند دوباره کنترول محبس را در دست بگیرند. این حمله با ۳۹ کشته و بیش از ۵۰ زخمی، بار دیگر حضور داعش در شرق افغانستان را برجسته ساخت؛ درحالی که محمد اشرف غنی رئیس جمهور این کشور قبلا از شکست خوردن این گروه خبر داده بود.
صدیق صدیقی، سخنگوی رئیس جمهور افغانستان روز چهارشنبه در یک نشست خبری گفت این گروه قبلا حضورشان به صفر رسیده بود، اما این حمله باعث شد که حکومت وضع امنیتی شرق افغانستان را دوباره بررسی کند: داعش به شکل یک گروه منسجم در افغانستان شکست خورده، اما افراد و اشخاصی هنوز حملاتی را انجام می دهند که توسط نیروهای امنیتی سرکوب می شوند. ما وضع شرق افغانستان را دوباره بررسی کرده و علیه تروریسم اقدام می کنیم.
در سال های گذشته نیروهای ویژه ارتش افغانستان عملیات های گسترده و فشرده ای را با حمایت نیروهای امریکایی در شرق افغانستان و مخصوصا در ننگرهار پیش بردند، ولایتی که داعش در آن برای خود پایگاهی مستحکم ساخته بود. پس از آنکه امریکا بزرگترین بمب غیرهسته ای «موآب» را بر مخفیگاه زیرزمینی داعش در ولسوالی اچین انداخت، این گروه رفته رفته تضعیف شد.
فرار صدها زندانی
در حمله ای که داعش شام روز دوشنبه بر زندان جلال آباد آغاز کرد و حدود ۲۴ ساعت ادامه داشت، ۱۵۰۰ زندانی موفق به فرار شدند، صدیقی گفت: «شمار زیادی از زندانیان دوباره بازداشت شده اند، اما اینکه به چه تعداد هنوز بازداشت نشده اند، مسئولان امنیتی باید پاسخ بدهند».
خبرگزاری اسوشیتدپرس به نقل از اجمل عمر، یکی از اعضای شورای ولایتی ننگرهار نوشته که صدها زندانی هنوز هم مفقود هستند. شمار زندانیانی که لادرک می باشند، بیش از ۳۰۰ تن عنوان شده است. زندانیان اعضای گروه تروریستی داعش، شبکه حقانی، طالبان، قاچاقچیان مواد مخدر و مجرمان خطرناک بوده اند. آقای عمر گفته ۱۰ تن از کشته شدگان مهاجمان داعشی و بقیه کشته و زخمی شدگان نظامی و غیرنظامی هستند.
عزیزالله، یکی از زندانیانی که پس از فرار دوباره بازداشت شده، گفت: «افراد داعش وارد زندان شدند و خطاب به جنگجویان زندانی شان فریاد زدند فرار کنید. هدف این حمله آزادی زندانیان داعشی بود که پنج تا شش فرمانده شان را هم شامل می شد». در میان زندانیان داعشی که موفق به فرار شده اند، والی خود خوانده این گروه برای ولایت کنر نیز شامل می باشد.
جذب طالبان در داعش؟
مقام های محلی در مورد هویت زندانیان فراری چیزی نگفته اند، اما از عملیات جستجوی آنان خبر داده اند. اعضای شورای ولایتی ننگرهار گفته اند که شمار زیادی از جنگجویان طالبان نیز از زندان فرار کرده اند. در جمع پنج زندانی که توسط مهاجمان کشته شده اند، سه تن از فرماندهان طالبان بوده اند.
داعش و طالبان مدتهاست که علیه یکدیگر در افغانستان می جنگند، اما برخی از کارشناسان از جذب بیشتر جنگجویان ناراضی طالبان به داعش خبر می دهند. مایکل کوگلمن، معاون بخش آسیا در مرکز ویلسون امریکا به اسوشیتدپرس گفته است: «شایعه شکست داعش در افغانستان اغراق آمیز است. این گروه ظرفیت اش را برای انجام حملات حفظ کرده و همچنان به استخدام نیروهای جدید از میان جوانان افراطی و جنگجویان سابق طالبان می پردازد». وی حمله جلال آباد را نشانه ایی از حضور «عمیق» و «توسعه» این گروه در افغانستان می خواند.
صدیق صدیقی، سخنگوی رئیس جمهور افغانستان انگشت اتهام را به سوی طالبان گرفته و افزود، براساس توافقنامه صلح این گروه با امریکا، طالبان باید ارتباط شان را با همه گروه های تروریستی قطع کنند: «مسئولیت طالبان است که باید با گروه های تروریستی قطع رابطه کنند. اگر طالبان بروند پرچم داعش را بالا کنند، مشکل حل نمی شود. تلاش ما در گفتگوهای صلح این است که براساس خواست مردم، یک گروه باز زیر پرچم دیگری جنگ نکند. گروه های تروریستی بسیار به آسانی تغییر مسیر می دهند. بیشتر اعضای گروه داعش را جنگجویان طالبان تشکیل می دهند.»
کارشناسان همچنان از آشفتگی و چندپارچگی در رهبری طالبان در جریان مذاکرات صلح سخن می گویند؛ گروهی که فعلا دو شاخه انشعابی و متخاصم در افغانستان دارد. گفتار و کردار این گروه نیز به دیده شک نگریسته می شود؛ چرا که سطح خشونت ها پس از امضای توافقنامه با امریکا کاهش نه، حتی افزایش یافته است.
طالبان و حکومت در روزهای عید آتش بسی سه روزه را عملی کردند. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی شاخه نظامی و سهیل شاهین سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر در مورد حمله جلال آباد گفتند که «این حمله به امارت اسلامی ربطی ندارد».
سخنگوی رئیس جمهور افغانستان نیز گفت حکومت کار آمادگی برای برگزاری «لویه جرگه مشورتی صلح» را آغاز کرده تا مردم در مورد آینده کشور و آزادی زندانیان خطرناک طالبان تصمیم بگیرد.