صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۸ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

آخرین پیشرفت‌ها در مورد مذاکرات صلح بین ایالات متحده امریکا و طالبان چیست؟

آخرین پیشرفت‌ها در مورد مذاکرات صلح  بین ایالات متحده امریکا و طالبان چیست؟ منبع: دیپلمات / نویسنده: کتی گنون / برگردان: خیرمحمد مقدسی

پس از گفتوگوهای طولانی مدت بین ایالات متحده امریکا و طالبان، بسیاری از پرسشها در مورد آینده افغانستان بدون پاسخ باقی مانده است. طولانیترین مذاکرات مستقیم بین ایالات متحده امریکا و طالبان هفته گذشته به پایان رسید. هر دو طرف گفتند که برای پایان دادن به جگ هفده ساله در افغانستان پیشرفتهای داشته اند. اما بسیاری از سئوالات در مورد آینده افغانستان هنوز بدون پاسخ باقی مانده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا از طولانیترین جنگ تاریخ این کشور در افغانستان ناامید شده و مصمم است که سربازان امریکایی را از افغانستان خارج کند. دو طرف پیشنویس توافقنامه در مورد خروج نیروهای ایالات متحده را که یکی از خواستههای طولانیمدت طالبان طی چند سال اخیر بود، آماده کرده است.
طالبان تعهد سپرده است که از خاک افغانستان برای حملات تروریستی استفاده نخواهد شد. اما شورشیان طالب جزئیات خاصی در مورد چگونگی عملی شدن تعهدات شان نداده است و مشخص نیست که آیا آنها برای مبارزه با دیگر گروههای تروریستی تمایل دارند؟ آیا آنها قادر به مقابله با سایر گروههای ستیزه جو، که برخی از آنها متحدان دیرین طالبان است میباشد یا خیر؟
مذاکرات اخیر بین طالبان و نماینده ایالات متحده امریکا در قطر که طولانیترین مذاکرات بود 13 روز طول کشید. زلمی خلیلزاد با ملا عبدالغنی برادر، یکی از بنیانگذاران گروه طالبان به طور مستقیم گفتوگو کرد.  زلمی خلیلزاد گفته است که آنها پیشنویس دو توافقنامه را که شامل خروج نیروهای ایالات متحده امریکا و تضمین طالبان مبنی بر استفاده نشدن خاک افغانستان برای حملات تروریستی میشود آماده کرده است. اما او قادر به متقاعد کردن طالبان برای مذاکرات مستقیم با دولت افغانستان نشده است. زیرا طالبان دولت مشروع افغانستان را که در حال حاضر این کشور را رهبری میکند دولت فاسد و دست نشانده امریکا میداند. در عوض، طالبان توافق کرده است که با تعدادی از چهرههای برجسته افغانی، از جمله برخی از نمایندگان دولت، دیدار کنند.
آیا ایالات متحده امریکا از افغانستان خارج خواهد شد؟
به نظر میرسد که طرفین در مورد خروج نیروهای امریکایی از افغانستان توافق دارند، اما در مورد زمانبندی و چگونگی خروج نیروهای نظامی امریکا به یک توافق و جمع بندی کلی دست نیافته است.
مقامات طالبان به خبرگزاری آسوشیتد پرس گفته اند که طالبان خواستار خروج نیروهای امریکایی از افغانستان هستند که روند خروج نیروها طی سه تا پنج ماه باید کامل شود، اما مقامات امریکایی تأکید دارند که روند خروج نیروهایش را طی 18 ماه تا دو سال تکمیل میکند. ایالات متحده امریکا احتمالا برای حفاظت از سفارت و سایر امکانات دیپلماتیک خود در افغانستان بر خروج تدریجی نیروهایش از این کشور تأکید میکند. حتی اگر امریکاییها درخواستهای طالبان را برای خروج فوری و کامل از افغانستان بپذیرند، برای انتقال تجهیزات سنگین نظامی و خروج بیش از 10 سربازش از کشورهای آسیای مرکزی با مشکلات جدی مواجه خواهد شد، زیرا در مدت زمانی که طالبان خواستار خروج نیروهای امریکایی از افغانستان شده است امکان انتقال سربازان و تجهیزات شان وجود ندارد.
در صورت برقرای صلح در افغانستان طالبان به آن متعهد باقی خواهد ماند؟
در جریان مذاکرات هردو طرف به جنگ ادامه دادند و هیچ نشانهای از برقراری آتشبس دیده نشد. پس از آن که در سال 2015 میلادی مرگ ملا عمر بنیانگذار طالبان افشا شد این گروه تا هنوز به جنگ علیه دولت ادامه داده است. حتی پس از توافق صلح بین ایالات متحده امریکا و طالبان، هیچ تضمینی وجود ندارد که این گروه دست از گرفتن اسلحه بردارد. اگر فرض کنیم که طالبان اسلحههای خود را به زمین میگذارد و عملیات نظامی خود را متوقف میکند، اما پرسش اساسی این است که آیا آنها میتوانند علیه سایر گروههای ستیزه جو و تروریستی که شماری از آنها متحد طولانی مدت طالبان بوده است مبارزه کند؟
طالبان به طور مکرر با گروههای وابسته به دولت اسلامی (IS) در سالهای اخیر جنگ کرده است، اما قادر نبوده است که آنها را از مناطق تحت حاکمیت خود در ولایتهای شرقی مانند ننگرهار از بین ببرد. نیروهای ایالات متحده امریکا در برابر داعش بیشترین موفقیت را کسب کرده اند، اما در این موفقیتها نقش نیروهای هوایی امریکا برجسته بوده است که بعد از خروج آنها از افغانستان ممکن است نیروهای نظامی افغانستان حمایتهای هوایی امریکاییها را از دست بدهد.
سایر گروههای تروریستی مانند القاعده و شبکه حقانی نیز روابط طولانی مدت با طالبان دارند که هنوز هم در افغانستان و پاکستان فعال هستند. ایمن الظواهری که بعد از کشته شدن اسامه بن لادن در سال 2011 میلادی رهبری گروه تروریستی القاعده را به عهده گرفته است در خفا زندگی میکند که هنوز هم صدها یا شاید هزاران هواخواه  در افغانستان و پاکستان دارد.
جایگاه حکومت افغانستان در مذاکرات صلح کجاست؟
ایالات متحده امریکا در طول جنگ هفده ساله علیه گروههای تروریستی در افغانستان میلیاردها دالر برای حمایت از دولت افغانستان مصرف کرده است. و دولت وحدت ملی در این کشور با میانجیگری جانکری وزیر خارجه پیشین امریکا درکابل به وجود آمده است. اما در مذاکرات اخیر بین گروه طالبان و نماینده وزارت خارجه ایالات متحده امریکا دولت افغانستان حضور نداشته که نشان میهد دولت افغانستان از روند مذاکرات به حاشیه رانده شده است. امریکاییها میگویند که آنها با دولت افغانستان همکاری میکنند و از مذاکرات صلح با اشتراک دولت افغانستان حمایت میکنند اما تا هنوز حضور دولت افغانستان در مذاکرات آینده در هالهای از ابهام قرار دارد. طالبان به جای مذاکره با دولت افغانستان ماه گذشته در مسکو با چهرههای سیاسی و بزرگان قبیلهای دیدار کردند و آن مذاکرات را به عنوان گفتوگوی بینالافغانی تلقی کردند.
هنوز معلوم نیست که آیا دولت افغانستان بدون کمکهای گسترده از سوی ایالات متحده و ناتو، که در طول جنگ با طالبان، پشتیبانی هوایی برای نیروهای نظامی افغانستان فراهم میکرد قادر به مبارزه با گروههای تروریستی خواهد بود یا خیر. گفته میشود که بیشتر از بیست گروه تروریستی در افغانستان فعالیت دارد که در عدم حضور یک دولت قوی و محو نشدن آنها از افغانستان این گروهکهای تروریستی درگیر جنگ بین خود شان خواهد شد و وضعیت امنیت در کشور را بدتر خواهد کرد.
صلح با طالبان برای زنان افغان چه معنایی دارد؟
در طول حاکمیت به شدت محافظهکار طالبان در دهه 1990میلادی زنان عمدتا به خانههای شان محدود شدند و دختران دسترسی به تحصیل نداشتند. در حال حاضر در مناطق روستایی، زنان و دختران هنوز هم باید از ارزشهای فرهنگی محافظه كار این كشور حمایت كنند. شماری از زنان نگران هستند که زنان در مذاکرات صلح اخیر نادیده گرفته شده و به حاشیه رانده شده اند. زنان ترس از این دارند که در صورت توافق با طالبان حقوق آنها نادیده گرفته شود و آنها مثل گذشته از تحصیل و فعالیتهای اجتماعی محروم شوند.