مسوولان اتاق‌های تجارت و صنایع کشور می‌گویند که کالای تجار کشور در بندرهای پاکستان به دلیل تعرفه سه برابر گمرکی بالای میوه تازه و دیگر اقلام تجاری متوقف است. به‌گفته آنان این تعرفه گمرکی 125درصد بلند رفته و بالای تجار افغان «بسیار سرسام آور» است.
مسوولان اتاق‌های تجارت روز شنبه 29میزان، در یک نشست خبری اعلام کردند که کالای تجاری تاجران در بندرهای پاکستان به دلیل بلند بودن تعرفه گمرکی متوقف است و اکثر این کالا، میوه تازه است که بخش عظیم آن را انگور تشکیل می‌دهد. آنان می‌گویند که اگر توجه جدی به پایین آوردن تعرفه گمرکی پاکستان نشود، تجار افغان به شدت متضرر می‌شوند.
خان‌جان الکوزی معاون اتاق‌های تجارت و صنایع در این نشست گفت که از تاریخ 25میزان امسال به این طرف حکومت پاکستان تعرفه گمرکی‌اش را بالای 120 قلم محصولات صادراتی افغانستان سه برابر افزایش داده است.
او افزود که با سه چند شدن تعرفه گمرکی در بندرهای پاکستان بیشترین صادرات افغانستان را در حال حاضر انگور تشکیل می‌دهد. اگر با این تعرفه بلند، تجار انگورشان را به پاکستان صادر کنند، هیچ مفادی به آنان نمی‌ماند و همه باغداران میوه تازه نیز متضرر می‌شوند. هم‌چنین به‌گفته مسوولان اتاق‌های تجارت، تجار پاکستانی نیز در خرید و صادر کردن انگور افغانستان به پاکستان شریک اند و آنان سالانه در اول سال باغ‌های انگور را خریداری می‌کنند.
تاجران افغان می‌گویند که بلندبردن تعرفه گمرکی تا این حد، در هیچ قانونی ذکر نشده است. آنان از دولت می خواهند تا از راه قانونی و منطقه‌ای، دست به‌کار شود و یک راه‌حل اساسی برای پایین‌آوردن تعرفه گمرکی پاکستان بسجند.
ذغال سنگ، میوه خشک و تازه، سبزی، نباتات طبی، سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی شامل اقلام تجاری می‌شود که تعرفه گمرکی سه برابر از سوی پاکستان بالای آن وضع شده است. به‌گفته مسوولان اتاق های تجارت، افغانستان 741 قلم جنس تجاری به پاکستان صادر می‌کند. به گفته آنان در سال جاری نسبت به سال‌های گذشته صادرات نسبت به واردات نیز بیشتر شده است.
کیله، ام، کینو و موادخوراکه از جمله کالاهای وارداتی است که از بندرهای پاکستان وارد می‌شود. این در حالی است که بندرهای پاکستان به روی تجار کشور هرازگاهی به دلیل چالش‌های سیاسی بسته می‌شود.
کاهش صادرات و ترانزیت با پاکستان
مسوولان اتاق‌های تجارت می‌گویند که به دلیل «نیت بد» پاکستان در رابطه به اقتصاد و افزایش صادرات کشور آنان صادرات و ترانزیت را با این کشور کاهش داده است.
خان جان الکوزی می‌گوید: «از سال 2013 به بعد تجارت و ترانزیت ما از پاکستان کاهش پیدا کرد. در سال 2012 و 2013 ترانزیت ما از راه کراچی به 70هزار کانتینر می‌رسید؛ اما مشکلاتی که پاکستان در بندر واگه (بندر هند) و هم‌چنان در کراچی ایجاد می‌کرد، ترانزیت ما در سال 2016 به 4هزار کانتینر تقلیل یافت.»
در سال جاری، تجار کشور حدود یک‌هزار تُن میوه را از راه واگه به هند انتقال داده و حدود 133هزار تن دیگر را به پاکستان صادر کرده است. صادرات تجار کشور به پاکستان اکثر میوه تازه، مثل انگور، سیب و انار است.
تجار افغان با باز شدن راه‌ تجاری بندرعباس، آسیای میانه، بندرهوایی هند و دیگر همسایه‌ها واردات کالای تجاری را از پاکستان کم کرد. آنان می‌گویند که بازشدن راه‌های تجاری با دیگر کشورهای همسایه، در سال جاری مفاد کرده‌اند؛ اما دولت پاکستان همواره برای آنان مشکل خلق می‌کنند.
هم‌چنین تاجران می‌گویند که کالای تجاری آنان از راه کراچی در عوض 15 روز، حدود دو تا سه ماه طول می‌کشید و مصرف و محصول آن برای تجار گران تمام می‌شد؛ اما با باز شدن راه بندر عباس آنان با محصول کم و مدت کوتاه کالای تجاری شان را وارد می‌کنند و مفاد خوبی کرده‌اند. در حال حاضر واردات کشور از بندرهای پاکستان به یک میلیارد دالر کاهش یافته است در حالی که در گذشته، این رقم نزدیک به 3میلیارد دالر می‌رسید.
اتاق‌های تجارت هم‌چنین از نبود ظرفیت گمرکی در بندرها شکایت می‌کنند و می‌گویند که دولت ظرفیت گمرکی را ایجاد نکرده است و به این دلیل تجار با مشکلات زیادی مواجه‌اند.
خان جان الکوزی می‌گوید، رئیس جمهور وقتی شعار می‌دهد که «از واردات به سوی صادرات»، این را عملی کند. به‌گفته او، اگر برای تجار افغان مارکیت صادرات پیدا نشود، ضرر خواهد کرد. به‌خصوص باغداران در سال آینده برای افزایش محصولات زراعتی شان تلاش نخواهند کرد.
در قاچاق مقام‌های دولتی دست دارند
در همین حال مسوولان اتاق‌های تجارت و صنایع افغانستان می‌گویند که با بسته‌شدن راه قانونی تجارت با پاکستان راه قاچاق برای مافیا باز می‌شود. آنان می‌گویند که مسوولان حکومتی، نمایندگان مجلس و زورمندان در این قاچاق دست بالایی دارد.
خان جان الکوزی معاون اتاق‌های تجارت می‌گوید که افغانستان با پاکستان یک مرز طولانی دارد و همه آن کنترل نمی‌شود و به همین خاطر سالانه مقدار زیادی از کالای تجاری از راه قاچاق صادر و وارد می‌شود.
به‌گفته او، دو راه قاچاق برای مافیا باز است که کالای تجاری یا بدون محصول و یا هم با محصول کم از بندها قاچاق می‌شود. او می افزاید که در صورت بسته ماندن راه و بلند بودن تعرفه گمرکی صادرات افغانستان به دست مافیا می افتد و هیچ نفعی به تجار و باغداران نمی‌رسد.
سردارد داهی