در افغانستان طى یک ماه گذشته در ١٣٩ حمله، بيش از ١٤٠٠ تن کشته و زخمى شده و با نظرداشت اين رقم، در ماه گذشته نسبت به ماه قبل از آن، در ميزان حملات افزايش زياد نيامده اما تلفات ١٤ درصد افزايش يافته است.
با در نظرداشت گزارش هاى ماهانۀ آژانس خبرى پژواک به ارتباط تلفات ناشى از جنگ ها، زمستان امسال خلاف توقع جنگ ها فروکش نکرد و جان زيادى از افغان ها را گرفت.
گزارش هاى پخش شدۀ هر روز آژانس خبرى پژواک، در برج فبرورى سال جارى ميلادى که به استناد اظهارات منابع مختلف تهيه شده، نشان مى دهد که حملات و درگيرى هاى اين ماه، از ٣٤ولايت کشور در ٢٥ ولايت صورت گرفته است.
نصف تلفات حملات متذکره، از اثر درگيرى هاى مستقيم وارد شده و ٢٦ درصد تلفات متذکره درحملات هوايى، هشت درصد در حملات هدفى، ٧ فيصد در حملات انتحارى، ٧ درصد در انفجارات مختلف و دو فيصد در اثر انفجار ماين هاى کنار جاده کشته و زخمى شده اند.
در حملات برج فبرورى؛ ٥٣ حملۀ مستقيم ميان نيروهاى دولتى و مخالفين مسلح(طالبان و داعش)، ٣٥ حمله قتل هاى هدفى، ٣٠ حمله هوايى، ١٢ انفجار، پنج انفجار کنار جاده و چهارحملۀ انتحارى شامل است.
نزديک به نصف اين حملات در ولايت هاى ننگرهار، فارياب و هلمند و متباقى در ٢٢ ولايت ديگر صورت گرفته است.
برج گذشته، بيشترين حملات (٤٠حمله) در ننگرهار، ١٤ حمله در فارياب و ١٣حمله در هلمند صورت گرفته ؛ و کمترين حملات(يک يک حمله) در بلخ، باميان، لوگر، سمنگان و زابل صورت گرفته است.
پژواک در ماه گذشته، از ولايت هاى پنجشير، دايکندى، ميدان وردک، غور، نيمروز، نورستان، پروان، سرپل و بادغيس گزارش حملات را به دست نياورده است.
دو ماه پيش، اکثريت حملات در ولايت هاى هلمند، ننگرهار، فارياب، زابل و بدخشان صورت گرفته بود و پژواک از ولايت هاى ميدان وردک، پنجشير، باميان، دايکندى، پکتيا، غور، نورستان، کنر، لغمان، و بادغيس گزارش حملات را دريافت نکرده بود.
تلفات و جراحات
گزارش ها نشان مى دهد که طى ماه گذشته در ١٣٩ حملۀ يادشده، در مجموع ٨٤٣ تن کشته شده و ٦٠٩ تن ديگر جراحت برداشته اند.
کشته شدگان و مجروحين؛ شامل مخالفين مسلح، نيروهاى دولتى و افراد ملکى اند؛ اما پژواک آمار ويژۀ آن را به خاطرى نشر نمى کند که منابع مختلف در مورد آن اظهارات مختلف دارند و تفکيک همۀ آن امکان ندارد.
به اساس گزارش ها، بيشترين حملات (يازده، يازده) به تاريخ اول و بيستم ماه گذشته صورت گرفته؛ اما تلفات و جراحات بيشتر(١٢٨تن)، به تاريخ ٢٨ فبرورى وارد گرديده است.
نصفى از تلفات و جراحات ماه گذشته؛ در ولايات ننگرهار و فارياب وارد گرديده، که از جمع هر ٣٦ کشته و زخمى؛ چهار- چهار تن در ارزگان و هلمند؛ دو- دو تن در کابل و لغمان؛ و يک- يک تن در کندهار، پکتيکا، کندز و خوست بوده است.
تخمين هاى نادرست کاهش حملات
يک گزارش آژانس خبرى پژواک نشان مى دهد که در پنج ماه اخير سال گذشتۀ ميلادى، به شکل اوسط روزانه ٧٠ تن کشته و مجروح گرديده و بيش از يک سوم اين تلفات و جراحات، در ماه اکتوبر است و بعد از آن، سطح حملات و تلفات تا پايان ماه دسمبر سال گذشته پايين آمده؛ اما با آمدن زمستان دوباره بلند رفته است.
قبلاً مقام ها و آگاهان امور با در نظرداشت جنگ هاى سال گذشته گفته بودند که با سرد شدن هوا، جنگ و ناامنى ها در کشور، روز به روز کاهش مى يابد.
اما اينکه تخمين هاى شان امسال چرا نادرست ثابت شد؟ عتيق الله امرخيل جنرال متقاعد و آگاه امور نظامى گفت که يکى از نام هاى جنگ تاکتيک است، ابتکار جنگ تا حدى بيشتر در دست کسى است که از تاکتيک هاى جديد جنگ استفاده مى کند.
او افزود: "تجارب سال هاى گذشته نشان داده بود که جنگ هاى افغانستان، در فصل زمستان مهار مى شد؛ اما حالا مخالفين مسلح دولت تاکتيک هاى جنگى شان را تغيير داده و به جنگ هاى خود در مناطقى که براى جنگ مساعد است، شدت بخشيده اند؛ تا به جهانيان نشان دهند که آنها روز به روز قوى تر مى شوند."
او گفت: "اينکه در زمستان امسال، حملات بيشتر نسبت به زمستان هاى گذشته صورت گرفته، علت آن اين است که پاکستان در خاک خود به تروريستان اجازه نمى دهد و آنها را از خاک خود کشيده است؛ پس رهبران مهم طالبان را تحريک کرده که در زمستان امسال، به افغانستان بروند و ميدان جنگ را در مناطقى که براى جنگ مناسب است گرم نمايند."
به گفتۀ او، مخالفين مسلح در زمستان جارى نه تنها که در مناطق گرم، بلکه در مناطق سرد نيز تحرکات کم و زياد داشته اند.
تورنجنرال دولت وزيرى سخنگوى وزارت دفاع ملى گفت: "متاسفانه که دشمنان قسم خوردۀ افغانستان، از جنگ دست نکشيده و حمايتى که از آنها صورت مى گيرد، کم نشده است؛ خدا کند که در زمستان آينده هيچ جنگ نداشته باشيم."
وى افزود به خاطر اينکه مخالفين مسلح به جهانيان نشان دهند که هنوزهم قوى اند، جنگ کرده مى توانند و تحرکات دارند؛ متاسفانه هنوزهم به جنگ خود شدت داده اند.
اما وزيرى گفت: "در زمستان جارى عمليات قوى داشتيم، نتايج خوب نيز داشت، شما مشاهده کرديد که آنها در زمستان بسيار سرکوب شده اند، افراد زياد شان کشته شده اند؛ مثلاً عمليات ضد مخالفين مسلح در ننگرهار، فارياب، هلمند، ارزگان، کندهار، زابل و غزنى پلان شده بود؛ امابه خاطرى که از آنها حمايت مى شود، به حملات خود ادامه داده اند."
ترس از افزايش احتمالى جنگ
فريد احمد ستانکزى باشندۀ کارته چهارم شهر کابل، به آژانس پژواک گفت که در سال هاى گذشته، جنگ ها در فصل زمستان بسيار کم بود؛ اما امسال برعکس است. اين کار مردم را نگران ساخته که گويا جنگ در بهار آينده شدت خواهد يافت؛ چرا که با گذشت زمستان درخت ها سبز مى شود و سهولت هاى حملات به مخالفين بيشتر مى گردد.
او افزود: "اکثريت قربانيان جنگ افراد ملکى اند، اگر وضعيت به اين ترتيب ادامه يابد، جنگ شدت بگيرد، پس اکثريت خانواده ها را بار ديگر به گليم غم خواهد نشاند؛ چرا که جنگ تا حد بيشتر در مناطق مسکونى صورت مى گيرد، ما از طرف هاى درگير مى خواهيم که جنگ را متوقف کنند و ديگر از افغان هاى مظلوم قربانى نگيرند."
ورانگه، باشندۀ عينومينۀ شهر کندهار نيز با نظر مشابه گفت که اگر جلو جنگ ها گرفته نشود، امکان دارد که جنگ در بهار شدت يابد و همزمان با آن، سطح تلفات و جراحات مردم بى گناه افغانستان بلند برود.
او افزود: "اگر شما به ولسوالى ها برويد، در آنجا وضعيت خيلى خراب است، هردو طرف گلوله هاى کورکورانه تبادله مى کنند، که مردم ملکى در آن کشته مى شوند."
او نیز از طرف هاى درگير خواست که جنگ را متوقف نمايند؛ چرا که به گفتۀ او، جنگ راه حل نيست و نياز است که از طريق مذاکرات، براى تحکيم صلح در اين کشور تلاش صورت گيرد.
امرخيل آگاه امور نظامى، در مورد نگرانى مردم از افزايش جنگ گفت: "اگر وضعيت امنيتى افغانستان را در مجموع بررسى کنيد، اين ترس هموطنان بجا است، واقعاً که تحرکات مخالفين مسلح در زمستان جارى، زياد بود."
وزيرى در مورد اين نگرانى گفت خدا کند که در سال آينده، امنيت کامل در افغانستان تحکيم شود؛ اما افزود که اگر جنگ ادامه يابد، اردوى افغانستان نيز بالاى يک پلان در زمستان کار کرده و آمادگى کامل گرفته است.
وزيرى افزود: "اى کاش حکومت پاکستان و نظاميان پاکستان، از حمايت گروه هاى مسلح مخالف دست بگيرد، به آنها در کشور خود جاى ندهد، شما ببينيد که گروه حقانى در پاکستان است، گروپ هاى طالبان در پاکستان آزادانه گشت و گذار دارند، معنايش اين است که اگر پاکستان همکارى درست انجام دهد و به تعهدات خود عمل نمايد، به شما اطمينان مى دهم که جنگ در افغانستان به زودى خاتمه خواهد يافت." (پژواک)