لاجورد، سنگ درخشان قیمتی تقریباً تنها در افغانستان یافت می‌شود و بخشی از ثروت غنی معدنی این کشور است که بهترین امیدواری برای تمویل توسعه و بازسازی افغانستان به عنوان یکی از فقیرترین کشورهای جهان نگریسته می‌شود.
حالا اما برعکس، لاجورد به منبع عایداتی طالبان، قاچاقبران و جنگ سالاران محلی تبدیل شده است که حاکی از تقلای حکومت مرکزی برای کسب کنترول منابع معدنی و مهار کردن فساد است.
به گفته مقام‌ها و کارشناسان، افغانستان میلیون‌ها دالر از عایدات لاجورد را به دلیل استخراج غیرقانونی هزاران تٌن از این سنگ قیمتی در ولایت بدخشان در شمال شرق کشور از دست می‌دهد.
خبرگزاری اسوشیتدپرس به نقل از یادداشت داخلی مشاور رئیس جمهور غنی و یک مقام ارشد گزارش داده است که یک فرمانده پولیس محلی به نام عبدالملک بر معدن‌های بزرگ کنترول دارد، به استخراج کنندگان غیرقانونی اجازه کار می‌دهد و به طالبان پول می‌پردازد تا مانع کار او نشوند.
به گفته این منابع، قاچاقبران به مقام‌های محلی رشوت می‌دهند تا مانع انتقال این سنگ گرانبها نگردند که بعداً در کابل و یا در کشور همسایه، پاکستان به فروش رسانده می‌شود.
ستیفن کارتر، مسئول امور افغانستان در سازمان "شاهد جهانی" یا "گلوبل ویتنس" می‌گوید که سکتور معادن افغانستان «نه تنها در بدخشان بلکه در سراسر کشور گروه‌های مسلح را تمویل کرده و منبع بزرگ بی‌ثباتی و فساد است.»
او می‌افزاید که بدون اقدام‌های بنیادی حفاظتی و به ویژه بدون افزایش شفافیت و امنیت در عرصه منابع معدنی، «این خطر واقعی وجود دارد که افغانستان دچار منازعه‌مزمن ناشی از منابع طبیعی شود.»
جاوید مجددی، عضو پارلمان از بدخشان، برآورد می‌کند که 70 درصد از عایدات لاجورد در ولسوالی کران و منجان این ولایت «به جیب طالبان می‌رود که در ساحه این معادن حضور دارند.» به گفته او، این اخاذی‌ها در گسترش ناامنی از جنوب به مناطق نسبتاً امن شمال افغانستان کمک کرده است.
افغانستان دارای منابع معدنی زغال سنگ، مس، سنگ آهن، جست، سیماب، خاک‌های نادر، یاقوت، زمرد، طلا، نقره و بسیاری منابع معدنی دیگر است. برآورد کردن ارزش این منابع دشوار است، اما وزارت معادن و پترولیم افغانستان ارزش آن را تا سه تریلیون یا سه هزار میلیارد دالر برآورد کرده است.
مقدار ناچیز این مواد معدنی به صورت قانونی استخراج می‌شود. مهارت‌های داخلی در جستجو، استخراج و پروسس این مواد بسیار ضعیف است. استخراج کنندگان بین المللی به دلیل نبود زیر ساخت‌های مناسب و وضعیت خراب امنیتی مایل به سرمایه گذاری نیستند و مبادرت چند شرکت خارجی برای استخراج معادن آهن، مس و طلا نیز برهم خورده است.
 افغانستان در واقع انحصار لاجورد را در اختیار دارد که برای هزاران سال در بدخشان استخراج شده است. فراعنه مصر جواهر لاجوردی اندوخته بودند، هنرمندان عصر رنسانس آن را برای استفاده در رنگ ها پودر می‌کردند و امروز از این سنگ گرانبها در تزئینات و جواهر استفاده می‌شود.
استخراج قانونی این سنگ معدنی در سال 2014 میلادی به 5500 تن رسید. هر کیلوگرام سنگ صاف نشده لاجورد با توجه به کیفیت آن از دو تا چهار هزار دالر قیمت دارد. استخراج غیرقانونی آن اما افزایش یافت و به این دلیل شورای امنیت ملی افغانستان در اوایل 2015 هرگونه استخراج آن را منع کرد.
اما یک مقام حکومت افغانستان گفت که از آن به بعد جلو استخراج غیرقانونی لاجورد گرفته نشد و ملک ظاهراً با معافیت کنترول این معادن را به دست گرفت. او که از ترس انتقامگیری افراد شامل در این تجارت نخواست نامش فاش شود، افزود که ملک ماهانه حدود 440 هزار دالر به طالبان می‌دهد تا از این مناطق محافظت کنند.
اسوشیتدپرس در تهیه این گزارش نتوانسته است با ملک ارتباط برقرار کند. رسانه‌های داخلی افغانستان نیز او را به کنترول ساحات معدنی متهم کرده اند، اما او تا هنوز اظهار نظری نکرده است. (دویچه وله)