غزنی که در سال 2013 از سوی سازمان علمی فرهنگی کشورهای اسلامی به عنوان پایتخت دوره‌یی تمدن این کشورها معرفی شد، اکنون به علت افزایش جنگ‌های اخیر و رویدادهای طبیعی با خطر از دست‌دادن آبدات تاریخی‌اش روبه‌رو است.

غلام‌‌محمدرضا روان، پژوهشگر تاریخ می‌گوید که از میان تمام آثار تاریخی غزنی تنها یک آبده در ولسوالی ده‌یک به صورت نسبی ترمیم گردیده و به دیگر آثار تاریخی، توجهی صورت نگرفته است.

آقای روان از گنبد بیگم و مقبره‌های امام‌سید حاجی و شهاب‌الدین به عنوان آبده‌هایی که اگر به آن‎‌ها هر چه زودتر توجهی صورت نگیرد از بین می‌روند یاد کرد و گفت که آسیب‌دیدن این آبده‌ها به معنای از دست‌دادن «هویت تاریخی» یک ملت است.

اسدالله جلالزی، یکی از فعالان مدنی می‌گوید که فرصت خوبی برای بازسازی آبدات تاریخی غزنی حین معرفی این ولایت به عنوان مرکز تمدن کشورهای اسلامی پیش آمد، اما مسؤولان به علت نبود ظرفیت‌های مورد نیاز نتوانستند از این فرصت‌ها استفاده کنند.

با این حال محبوب‌الله رحمانی، سرپرست ریاست اطلاعات و فرهنگ این ولایت گفت که هم‌اکنون توجه بیشتر روی آبدات تاریخی مرکز غزنی معطوف شده است و با آثاری که در مناطق ناامن قرار دارند کاری نمی‌شود کرد.

آقای رحمانی می‌گوید که 18 آبدۀ تاریخی در غزنی در آستانۀ تخریب و از بین‌رفتن قرار دارند.

غزنی برای بار نخست در زمان جهان‌گشایی کوروش کبیر، پادشاه هخامنشی‌ها (پنج و نیم سده پیش از میلاد) به عنوان دژ مقاومت ثبت تاریخ شد. سپس در زمان کشورگشایی اسکندر مقدونی (۳۳۰ پیش از میلاد)، پادشاهان کوشانی (سده نخست میلادی) و صفاریان (تا پایان سده سوم هجری) نیز به عنوان سنگر دفاع در برابر تهاجم‌های دشمن درج تاریخ گردیده است.

از مکان‌های تاریخی و دیدنی غزنی می‌توان از ارگ غزنی، مناره‌های غزنی، قصر سلطان مسعود غزنوی، مقبرۀ سبکتگین «بنیان‌گذار دودمان غزنوی»، مقبرۀ سلطان محمود غزنوی، مقبرۀ سنایی غزنوی، تپه سردار، باغ پیروزی، باغ هزار درخت و ده‌ها مکان دیگر نام برد.(سلام وطندار)