با ايجاد پنج مرکز شستشو و بسته بندى کچالو با ظرفيت مجموعى بيش از سه هزار تُن در ولايت باميان، تسهيلات لازم براى دهاقين فراهم مى گردد. هدف از ايجاد اين مراکز، جلوگیری از ضایعات و افزایش قیمت و صادرات کچالو به خارج از کشور عنوان شده است.

اين مراکز شستشو؛ جدا نمودن کچالوى کوچک، بزرگ و متوسط وبسته بندی، به نام "پيک هاوس" ياد ميشود وهر مرکز آن، ظرفيت ٦٠٠ تُن کچالو را خواهد داشت. کار ساخت اولين پيک هاوس، دیروز(١٩ سنبله) در منطقه شش پل مرکز بامیان آغاز گرديد و قرار است که تا سه ماه آينده، تکميل و به بهره بردارى سپرده شود.

انجنیر محمد طاهر عطايى ریيس زراعت بامیان، به آژانس خبرى پژواک گفت که در اين مراکز، کچالو توسط ماشین آلات شستشو و جمع بندى شده و در بوری های ٥٠ کیلويى انداخته مى شود. وی افزود که آنها درمجموع پنج پيک هاوس را در نظر دارند، کار مرکز دومى نيز عنقريب آغاز خواهد شد و تلاش ميشود که سه مرکز مشابه در سال آينده ايجاد گردد.

ریيس زراعت گفت که اين مراکز، به طور مجموعى ٨٠٠ هزار دالر هزينه دارد، که نصف آنرا ادارۀ انکشاف بين المللى امريکا USAID و نصف ديگر را شرکتهای خصوصی و کوپراتیف های زراعتی می پردازند. وى علاوه کرد: "اهمیت این پيک هاوس ها، در این است که یک آدرس برای کچالوی بامیان ایجاد میگردد و کچالو بصورت استندرد به بازارهای داخلی وخارجی صادر میشود، که سود بیشتر آن نصیب دهاقین خواهد شد."

اين درحالى است که امسال، حاصلات کچالوى باميان ٣٠ هزار تُن بيشتر از سال گذشته بوده وعلل اساسى آن، آب وهوای خوب و کنترول امراض نباتى بوده است. کچالو، عمده ترين محصول باميان بوده و به ساير ولايات و خارج نيز صادر ميگردد. دو سال قبل، بيست هزار تن کچالو به تاجکستان صادر گرديد و تاجران ميگويند که اگر اين محصول، به شکل درست پروسس شود، به ساير کشورها نيز صادر خواهد شد.

حاجی چمن یکی از تاجران بامیان گفت که آنها علاقمند شدند تا در این پيک هاوس ها شریک شوند وکچالوى باميان را که لذيذترین کچالوى کشور است، بصورت معیاری وارد بازار نموده واز این طریق نفع ببرند. وی افزود: "تا هنوز هیچ کاری در پروسس کچالو صورت نگرفته بود. کچالو وقتی که از زیر خاک بیرون کشیده میشد، با خاک و بدون جمع بندى و دسته بندی، به مارکیت ها ی داخلی وخارجی عرضه میگردید."

اين تاجر علاوه کرد که بامیان، بیش از شش نوع کچالو "صمدی، زردگل، بیگل، کاسیم، سفیدگل و ادریا" دارد و وقتی که اين کچالوها با بسته بندی های مشخص بزرگ و کوچک، و با نام های آن وارد بازار گردد، طبعاً مشتری بیشتری پیدا خواهد کرد. صفدر یکی از دهاقین منطقۀ پای موری مرکز باميان، که سالانه از زمینهایش چهارهزار سیر کچالو (يک سير معادل ٧ کيلو) به دست می آورد، گفت: "ما کچالو را وقتی از خاک بیرون میکنیم، با همان وضعیت و پُرازخاک به بوری های صد کیلويی انداخته به فروش میرسانیم."

وی افزود که با استفاده از اين مراکز پروسس، اگر کچالوی کمتری در بوری ها جاسازی وشستشو گردد، از يکسو کچالو خراب نمى شود و از سوى ديگر با پوست سفید، مشتری بیشتری پیدا خواهد کرد. اما نگرانی دهاقين در اين است که شستشو و بسته بندى کچالو در اين مراکز، چه قدر هزینه خواهد داشت؟ ولى تاجران و مسوولان کوپراتیف ها میگویند که هزینۀ شستشو وبسته بندی، بعداً با توافق ریاست زراعت و با قيمت پايين براى زارعين تعيين خواهد شد.

داکتر حبیبه سرابی والی بامیان، در تهدابگذاری اولین مرکز پيک هاوس، گفت که آنها سه سال تلاش کرده اند تا در مورد ایجاد چنین پيک هاوس ها، دونر پیدا کنند؛ تا کچالوی بامیان را بصورت معیاری وارد بازار نمایند. وى علاوه کرد که خوشبختانه، دیروز یکی از این پيک هاوس ها تهدابگذاری شد، که نوید خوبی برای زارعین می باشد.

گفتنى است که درنمایشگاه محصولات زراعتی بادام باغ که درنیمۀ ماه میزان همان سال درکابل دایر شد؛ کچالوی بامیان، ازنظر کیفیت مقام اول را درسراسر کشورازآن خود کرد. برخى تاجرانى که در گذشته کچالو را از باميان به پاکستان صادرميکردند؛ ميگفتند که پاکستان کچالوى با کيفيت افغانستان را خريدارى نموده و در کشور خود مصرف مينمايد و درمقابل، کچالوى بى کيفيت خود را به افغانستان وارد ميکند.

کچالو، يکى از محصولات عمده و پرمصرف در جهان است که از آن، در ترکيب ده ها نوع غذا استفاده ميشود. (پژواک)