صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۴ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

اقدام شاروالی هرات برای تغییر هویت فرهنگی سرزمین ما

اقدام شاروالی هرات برای تغییر هویت فرهنگی سرزمین ما

در روزهای پسین شاروالی هرات برای تغییر واژۀ اصیل و بومی «خیابان» به «سرک» اقدام غیر فنی انجام داده است. وی با این استدلال که واژۀ «خیابان» خارجی است، بنابراین خیابانهای شهر هرات را به «سَرَک» تغییرنام داده است؛ مثلاً «خیابان هرات»، «خیابان خواجه عبدالله انصاری» و «خیابان حنظله بادغیسی» را به «سرک هرات» و «سرک حنظله بادغیسی» تغییر داده است.
این اقدام از سوی فرهنگیان، اصحاب رسانه، نویسندگان و شاعران نکوهش شده است. شاروال هرات استدلال کرده و گفته است: «خيابان در ايران گفته میشود؛ اما در افغانستان آن را سرك میگویند. وقتي در ديگر مناطق و ولايات افغانستان سرك گفته و نوشته میشود، چرا در ولايت هرات خيابان نوشته شود؟ مگر هرات ولايت ايران است يا از افغانستان». همچنین استدلال کرده است که «خيابان کلمهای خوب است و زیباتر از سرك، اما براي ملتسازی در افغانستان ضرر دارد. ما در افغانستان بايد ملتسازی كنيم و اين ملت با ملت ايران در زبان، فرهنگ، سياست، مذهب و چیزهای ديگر متفاوت است و متفاوت بايد باشد. بدون آن ملتسازی نمیشود».
شاروالی هرات بهویژه شاروال هرات نادانی، بیسوادی، ناکتابخوانی خود را جار زده است. وی با این کارش در راستای از بین بردن داشتههای تاریخی و فرهنگی گام بس نابخردانه برداشته است. وی را باید نادانترین شاروال تاریخ افغانستان یاد کرد؛ زیرا وی نمیداند که اسناد تاریخی گواهی میدهد که در تاریخ فلات قاره ما برای نخستین بار واژۀ «خیابان» در همین هرات خود ما به کار رفته است؛ اما اکنون این سند فرهنگی و هویت تاریخی ما بیرونی و خارجی شده است؟
آنچه که شاروال هرات با این اقدام خودش انجام داده است، دشمنی با داراییهای فرهنگی و تاریخی سرزمین ماست، دیگر هیچچیزی نیست. شاروال با نادانی تمام و کمال خود را به سخره گرفته است؛ زیرا اسناد تاریخی گواه است: «خیابان نام بلوکی از بلوکات یک شهر، نام محلۀ یک شهر، نام ده، بلوک خیابان خدابان، خذابان در هرات. ظاهراً قدیمیترین کتابی که در آن لفظ «خیابان» بهعنوان نام یکی از بلوکات شهر هرات آمده، کتاب جغرافیای حافظ ابروست. حافظ ابرو که تألیف جلد اول کتاب خود را در سال 817 ق آغاز کرده و در پایان جلد دوم آن به حوادث سال 823 ق اشاره نموده در زیر عنوان «بلوکات هرات» نوشته است: بلوک خیابان: این بلوک بر شمال رود است و بر شمال شهر نیز، متصل بلوک انجیل است بر شمال انجیل و مقابر اهل شهر اکثر در این مزرعۀ خیابان است و مزارات بزرگان در این گورستان بسیار است و قرای مشهور این بلوک این است: خیابان، سفچه میان دو جوی، بوی مرغ».
در کتاب «روضات الجنّات فی اوصاف مدینة هرات» که در فاصلۀ سالهای 897 تا 899 ق تألیف شده است آمده است: «و توابع بلده (مقصود هرات است) بر نه بلوک منقسم است:1. توران و تونیان، 2. غووان و باشتان، 3. کمیران، 4. سبقر، 5. خیابان… و از مواضع میمون که به مبارکی آن زمینی در ربع مسکون نشان نمیدهند خیابان هرات است که به لطافت هوا و عجایب حظایر و غرایب بنا ممتاز است و در بزرگی مزارات و لطایف عمارا و مقابر و بقاع متبرکه که در یمین و یسار آن واقع است از شرح و بیابان بینیاز است و...».
اکنون ما از مراجع رسمی و مسئول کشور خواهان هستیم تا نخست شاروال هرات به دلیل به لیلام گذاشتن هویت تاریخی و فرهنگی ما بازخواست شود؛ دوم واژۀ «خیابان» بهجای اصلی خود برگردد. سوم از وی پرسیده شود که اگر «خیابان» بیرونی یا خارجی است، پس «سرک» که واژۀ هندی است، درونی و ملی است؟ چهارم از حکومت خود میخواهیم تا هر نادان و بیسواد را در پستهای کلیدی کشور نگمارند تا خیابان را به سرک هندی بفروشند. همچنین از وزارت فرهنگ خواهانیم تا در این زمینه مسئولانه بنگرند و اجازه ندهد هویت ما را هر کس و ناکس به لیلام نگذارد.