نماینده؛ اثر پژوهشی پیرامون زند‌گی، کارنامه و دیدگاه‌های سیاسی محمداکبر نرگس که به قلم ایوب آروین یکی از نویسنده‌های جوان نوشته شده است، وارد بازار کتاب در کشور شد. این اثر تاریخی، روز پنج‌شنبه، 19 عقرب، در کابل نقد، بررسی و رونمایی شد.
در این برنامه‌ی فرهنگی که در دانشگاه ابن سینا برگزار شده بود، شمار زیادی از دانشجویان و فرهنگیان کشور اشتراک کردند. در محفل نقد و رونمایی این کتاب، دکتر محیی‌الدین مهدی عضو مجلس نمایندگان، جواد سلطانی استاد دانشگاه و داوود ناجی فعال فرهنگی و روزنامه نگار و ایوب آروین نویسنده‌ی این اثر سخنرانی کردند.
دکتر محیی‌الدین مهدی گفت محمداکبر نرگس را از نزدیک می‌شناخت. او در مورد کتابی که درباره‌ی زندگی، کارنامه و دیدگاه‌های سیاسی او نوشته شده است، چنین گفت: «من این کتاب را از آغاز تا پایان آن خواندم. نویسنده بسیار با جذابیت و همچنان بی‌طرفی و دقت این کتاب را در مورد محمد اکبر نرگس نوشته کرده است.»
به باور آقای مهدی، بیشترین کتاب‌های تاریخی که در گذشته نوشته شده است، نویسنده‌ی آن تلاش کرده تا یک طرف را بکوبد و در برخی موارد نویسنده‌های چنین کتاب‌ها حتا تا سرحد دشنام پیش رفته‌اند. به نقل از سخنران، چنین نویسنده‌هایی جناح دیگر را که خود وابسته به آن بوده، کاملاً پاک و بدون تقصیر معرفی کرده‌اند. به گفته‌ی آقای مهدی، نویسنده‌ی «نماینده» چنین عیبی در کارش دیده نمی‌شود.
آقای مهدی گفت قسمت مهم این کتاب بخش نخست است که می‌شود از این بخش به عنوان «بیت‌الغزل» کتاب نرگس یاد کرد. به باور او، نویسنده یک اثر تاریخی خوبی را خلق کرده و این «کار بزرگی» است. او نتیجه‌گیری نویسنده از هر فصل کتاب را یکی از ویژ‌گی های دیگری این اثر دانست.
محمدجواد سلطانی، استاد دانشگاه خصوصی ابن سینا گفت، «نماینده» نماینده‌ی یک منطقه‌ی خاص نیست؛ بلکه نماینده‌ی نسل سرکوب شده‌ای است که از وادی ارغنداب آغاز و تا به کوتل‌ نرگسِ پنجاب ادامه می‌یابد. به باور وی، این کتاب تنها روایت خاندان نرگس نیست؛ بلکه روایت از یک جریان تاریخ است که عبدالرحمان خان حاکم آن زمان، در پی پاکسازی هزاره‌ها از افغانستان بوده است. آقای سلطانی نیز بخش نخست کتاب را از مهم‌ترین قسمت این اثر عنوان کرد.
آقای سلطانی در بخشی از سخنانش نقدی نیز بر این اثر پژوهشی وارد کرد و گفت، خوب می‌بود نامه‌هایی که میان محمد اکبر نرگس و بزرگان سیاسی آن زمان رد و بدل شده، در این کتاب آورده می‌شد. آقای سلطانی گفت نویسنده باید بدون سانسور و ملاحظه این کار را می‌کرد که نکرده است. به باور آقای سلطانی، این نامه‌ها و اسناد مکتوب باید در معرض افکار عمومی قرار داده شود تا مردم بدانند که در ذهن و ضمیر رهبران و بزرگان سیاسی ما در آن زمان، چه چیزی جریان داشته است. وی به نویسنده پیشنهاد کرد که در چاپ‌های بعدی اگر این موضوع را در نظر بگیرد بهتر خواهد بود.
داوود ناجی از سخنرانان دیگر برنامه بود. او که مدتی همکار نویسنده‌ی کتاب در یکی از رسانه‌های بین‌المللی بوده، از دقت و بی‌طرفی ایوب آروین در عرصه‌ی نویسندگی و کار روزنامه‌نگاری اش یاد کرد.
این کتاب در 6 فصل و 325 صفحه چاپ شده است که فصل نخست آن در کنار معرفی پیشینه‌ی خانوادگی محمداکبر نرگس، دوران عبدالرحمان خان و وضعیت هزاره‌ها در آن مقطع از تاریخ نیز بررسی و تحلیل شده است. در این فصل کتاب، نویسنده به کمک منابع مختلف و مصاحبه‌هایی که با برخی از بزرگان مناطق هزاره‌نشین، به‌ویژه با موی‌سفیدان پنجاب / دایزنگی انجام داده، هجوم ارتش عبدالرحمان بر هزارجات را به صورت مختصر و در عین حال واضح، روان و خوانا، به خواننده‌های کتاب روایت کرده است.
در همین حال، ایوب آروین نویسنده‌ی کتاب «نماینده» که خود از ولسوالی پنجاب ولایت بامیان یا دایزنگی است و با محمداکبر نرگس، رابطه‌ی پدری-فززندی نیز دارد، تأکید کرد که نهایت تلاش کرده تا تحت تأثیر این رابطه نرود و آن‌چه که واقعیت‌ها بوده در این کتاب آورده شود. آقای آروین گفت کتاب را به خاطری «نماینده» نام‌گذاری کرده که نویسنده فکر می‌کند محمداکبر نرگس واقعاً نماینده بود. نویسنده تأکید کرد که تلاش کرده در این اثر پژوهشی اش با نگاه بی‌طرفانه زندگی، کارنامه‌ها و دیدگاه‌های سیاسی نرگس را به تحلیل و بررسی بگیرد.
محمداکبر نرگس، در سال 1931 میلادی به دنیا آمد. او تا صنف ششم را در مکتب ابتداییه پنجاب فراگرفت و پس از فراغت از صنف ششم به دلیل اینکه دیگر مکتبی در سطوح بالاتر وجود نداشت، به مطالعه‌ی کتاب‌های تاریخی روی آورد و به‌ویژه در بخش تاریخ هزاره‌ها اطلاعات خوبی کسب کرد.
وی در سال 1332 خورشیدی نماینده‌ی مردم دایکندی در مجلس نمایندگان بود. بعدها در سال 1343 خورشیدی در لویه جرگه‌ی قانون اساسی نیز عضویت داشت. او همچنان در دوره‌های دوازدهم و سیزدهم شورای ملی، نماینده‌ی مردم ولسوالی پنجاب بود.
او بیانیه‌ها و سخنرانی‌های معروف نیز دارد که در شورای ملی وقت سخنرانی کرده بود. به نمایندگی از مناطق هزاره‌نشین، از فقر اقتصادی و محرومیت ساحات مرکزی و همچنان از فساد و کاغذپرانی‌ها در اداره‌های دولتی و بی‌توجهی حکومت نسبت به تطبیق پروژه‌های انکشافی در مناطق هزاره‌نشین سخن گفته است.
محمداکبر نرگس زمانی که خانه‌نشین شد نیز از سیاست کاملاً کنار نرفت و برخی مطالعاتی در عرصه ساختار نظام سیاسی کشور نیز انجام داد. وی در سال 1367 یک طرحی را ارائه کرد که در آن خواستار به میان آمدن نظام فدرالی در کشور شده بود.
روی فدرالی ساختن نظام سیاسی کشور از سال‌ها است که شماری از احزاب و چهره‌های سیاسی بحث می‌کنند؛ اما ظاهراً شمار زیادی از چهره‌های سیاسی و حکومتی در افغانستان خواهان فدرالی شدن نظام نیستند. در آخرین مورد، سرور دانش معاون دوم ریاست جمهوری در یکی از سخنرانی‌هایش گفت که نظام‌های فدرالی و پارلمانی در شرایط کنونی در افغانستان قابل تطبیق نیست.