مقامات صحی امریکا طرح شرکت های بایونتیک و فایزر برای دور سوم واکسین ضد کرونا را تا هنوز غیرضروری می دانند. اما یک واکسین اضافی »تقویتی« واقعاً برای کدام اشخاص می تواند معقول باشد؟
تا به حال اصلاً گفته نشده است که کسانی که واکسین بایونتیک-فایزر را دریافت کرده اند، به واکسین سومی نیاز دارند.
هرچند هر دو شرکت دواسازی بایونتیک و فایزر، به خاطر نوع دلتای ویروس کرونا، روی تجدید واکسین ها یا تهیه یک »واکسین تقویت کننده« کار می کنند، اما در صورتی که ویروس کرونا، در نتیجه جهش ها، در ساختار و چگونگی خود تغییر اساسی نکند، آنگاه احتمالاً تنها افرادی به واکسین سوم نیاز خواهند داشت که دارای یک سیستم ضعیف ایمنی بدن اند، مانند بزرگسالان و یا بیمارانی که سیستم ایمنی بدن خود را به وسیله داروها تقویت می کنند. این نتیجه یک تحقیق ایالات متحده امریکا در مورد تأثیر دوامدار واکسین های »ام.آر.ان.ای«، که در ماه جون امسال انجام یافته می باشد.
مقامات امور داروسازی و صحی ایالات متحده امریکا در برابر این اعلام شرکت های بایونتیک و فایزر محتاطانه واکنش نشان داده و در اعلامیه مشترکی گفته اند: به تأسی از یافته های فعلی، امریکایی های که به صورت کامل واکسین دریافت کرده اند، به واکسین بعدی نیازی ندارند. اما این مقامات همزمان افزوده اند که اگر پژوهش های علمی نشانگر چنین یک ضرورتی باشند، در آن صورت برای تطبیق واکسین سومی آمادگی وجود دارد. این مقامات در اعلامیه خود همچنان گفته اند که روی این مسأله کار می کنند و تنها با داده های این دو شرکت دواسازی اکتفا نمی کنند.
«کاهش اثربخشی واکسین»
شرکت های داروسازی بایونتیک و فایزر به این باور اند که اثربخشی واکسین مشترک شان پس از شش ماه کاهش خواهد یافت. در یک اطلاعیه مشترک این دو شرکت آمده است: »داده های جمع آوری شده توسط وزارت صحت اسرائیل نشان می دهند که اثربخشی واکسین بایونتیک-فایزر، شش ماه پس از تزریق واکسین دومی، کاهش می یابد.« به داده ها از اسرائیل به خاطری اتکا شده است که اکثریت بزرگ این کشور در برابر کرونا واکسین شده اند.
در این اطلاعیه گفته شده است که به اساس داده های دست داشته این امکان وجود دارد که »شش ماه تا یک سال بعد از دریافت واکسیانسیون کامل، یعنی دو دوره، احتمالاً به تطبیق یک واکسین سومی نیاز خواهد بود. هر دو شرکت به این باور اند که با دوز سومی بالاترین سطح محافظت در برابر انواع مختلف ویروس کرونا، به شمول نوع دلتا، بدست خواهد آمد.
خطر بزرگتر ناشی از تقسیم نابرابر واکسین
بحث بر سر یک واکسین احتمالی سومی در یک زمان کاملاً نامناسب آغاز شده است. در حالی که در کشورهای صنعتی قرار است تا پایان تابستان امسال همه واکسین کرونا دریافت کنند، در بسیاری از کشور های فقیر در آسیا، افریقا و یا امریکای لاتین، به دلیل کمبود واکسین، اصلاً روند واکسیناسیون آغاز نشده است.
نتایج یک تحقیق، که در هفته نامه طبی »لنست« به نشر رسیده است، نشان می دهد که غنی ترین کشورها، که در آنها تنها حدود ۱۶ درصد جمعیت جهان زندگی می کنند، حدود ۷۰ درصد از پنج واکسین موجود در برابر ویروس کرونا را برای خود تضمین کرده اند. به قول سازمان جهانی صحت، این رقم در رابطه با کشور های فقیر تنها ۰،۲ درصد است. به این ترتیب کشور های فقیر پس از سال ۲۰۲۴ میلادی خواهند توانست که یک روند واکسیناسیون گروهی را آغاز کنند.
اینجا سخن از عدالت نیست، زیرا پاندمی کرونا یک مشکل جهانی باقی می ماند. اگر به دلیل کمبود واکسین در کشورهای فقیر، انواع جهش یافته ویروس کرونا با این سرعت رشد کنند، کشورهای ثروتنمند نیز در آینده از این مشکل در امان نمی مانند.